Người ta đong đếm thời gian bằng những mùa, xuân hạ thu đông, hay đơn giản hơn là hai mùa mưa nắng. Riêng con, từ khi đi học xa nhà, con hoài niệm thời gian bằng những mùa xoài.
Với con, không có mùa nào trong năm, nhớ và yêu như mùa xoài quê mình. Mùa xoài khi con còn là đứa bé tóc chấm ngang vai, leo trèo từ cành nọ sang cành kia cùng lũ bạn, hay mùa xoài rôn rốt chua mà bất cứ đứa con gái mới lớn nào cũng thèm ăn chẳng riêng gì con gái xứ xoài quê mình… Rồi lại nôn nao nhớ. Cái dư vị mằn mặn, ngòn ngọt, cay thơm nồng nàn của chén mắm đường thời thiếu nữ…
Con nhớ những trái xoài đầu mùa mẹ hái. Xoài cát quê mình ngon nổi tiếng miền Trung. Vị ngọt thanh tao tan dần nơi đầu lưỡi, rồi chút gì đó man mát phảng phất cứ lịm đi, kèm theo cảm giác mặn đắng những giọt mồ hôi ba mẹ vất vả quanh năm trên vườn xoài đầy cát nóng bỏng của tuổi thơ cứ làm con xao xuyến.
Cũng như hầu hết những gia đình khác, nhà mình sống chủ yếu từ thu nhập nơi vườn xoài. Đến mùa, ba mẹ lại tất bật những bán bán mua mua, toan lo cho cuộc sống bộn bề. Những mùa xoài không biết từ khi nào đã cùng con đi qua tuổi thơ đầy gian khó…
Bây giờ, đất khách quê người, mỗi khi nhắm mắt lại con đều tưởng tưởng rõ mồn một những chùm xoài sai trĩu quả. Con nhớ, từ khi còn là những chấm non trắng li ti đến khi thành quả xoài non da xanh mướt mát, rồi màu vàng óng ả xen kẽ dần màu xanh là cả một khoảng đợi chờ…và rất nhiều công sức ba mẹ bỏ ra. Đôi vai ba mẹ như oằn xuống sau những thùng nước trên vùng cát nắng nóng cháy da thịt này.
Khu vườn nhà mình năm nào cũng vậy, cứ đến mùa xoài chín là rộn ràng hơn hẳn. Ong bướm, nhiều loại côn trùng khác rủ nhau bay về rập rờn như trẩy hội. Nhìn những trái xoài da mịn màng như da con gái mà con thầm cười một mình.
Xa nhà đã lâu, bây giờ lại thông thương buôn bán, thành phố, thôi thì đủ các loại xoài nhưng không làm sao con quên được những trái xoài quê mình.
Bữa nay đi chợ, thấy bà bán hàng đon đả mời. Cô ơi, mua xoài đi, rẻ lắm, đang mùa xoài mà.
Chao ôi, mùa xoài, đang rẻ lắm… con nghe mà chỉ chực trào nước mắt. Giờ này chắc ở quê ba mẹ và con Út cũng đang hối hả mua mua bán bán. Giá xoài như thế này năm nay ba mẹ lại buồn nhiều lắm. Cả năm chỉ trông chờ vào vụ này thôi, con Út lại sắp lên thành phố học nữa…
Đan vào những dư vị ngọt thanh tao của trái xoài xưa cũ là cảm giác chát xanh của buổi trưa nay. Chắc mùa xoài này mẹ lại quẩy đôi quang gánh đi bán dạo cho được giá, chứ nếu không…
Con không dám nghĩ nữa. Đã mấy mùa xoài rồi, từ khi đi xa cách xứ người con chưa về thăm mẹ, thăm vùng cát nóng với những trái xoài ngọt lịm, thanh thao quê mình…
Đoàn Đại.