Một lần, hai người bạn của tôi hẹn tới nhà chơi với một dự án bí mật muốn vợ chồng tôi tham gia cùng.
Thật sự tôi vô cùng thích thú và háo hức chờ đợi vì tôi luôn muốn thử sức trong những lĩnh vực mới. Cuối cùng họ cũng đến nhưng giữ bí mật tới mức bắt chúng tôi dừng tất cả mọi việc lại để xem một phim hoạt hình ngắn.
Vậy là vợ chồng tôi yên lặng ngồi xem trong trạng thái vừa tò mò vừa thú vị. Quả thật đó là một bộ phim hoạt hình rất hay, nên càng khiến tôi háo hức về dự án mà hai người bạn muốn chúng tôi cộng tác. Nhưng rồi, tôi lại thật sự thất vọng khi bạn tôi đưa ra một tập tài liệu, rồi mời hai vợ chồng tham gia vào một dự án bán hàng đa cấp. Thực lòng, chúng tôi không hứng thú với công việc này lắm dù biết rằng đã có rất nhiều người làm và rất thành công.
Tuy thất vọng về dự án hợp tác sụp đổ nhưng vợ chồng tôi lại có cơ hội được hai người bạn thuyết phục tham gia bán hàng đa cấp suốt 3 tiếng đồng hồ. Qua đó chúng tôi được biết thêm nhiều vấn đề liên quan đến chiến lược kinh doanh, quảng cáo... những điều mà tôi chưa bao giờ được học (vì tôi chưa theo học một khóa học nào về kinh doanh, hay marketing). Và thay vì cáu kỉnh khi hai người bạn thuyết trình đến tận 11h đêm mới về, tôi thầm cảm ơn họ đã mang đến cho tôi những "bài học kinh doanh vỡ lòng" thú vị để sau này tôi có thêm chút kinh nghiệm thực hiện những ý tưởng của mình.
Rồi tôi lên mạng Internet, tìm kiếm câu chuyện trong đoạn phim hoạt hình mà các bạn đã cho vợ chồng tôi xem.
Ngày xưa có một ngôi làng nhỏ bé đáng yêu. Ngôi làng ấy là một chỗ ở thật tuyệt vời nhưng tiếc thay lại gặp một vấn đề nghiêm trọng. Khi trời không mưa, làng chẳng còn một tí nước nào. Nhằm giải quyết vấn đề dứt điểm, các già làng quyết định gọi thầu cung cấp nguồn nước hàng ngày cho dân làng. Có hai nhân vật đứng ra nhận thầu, và các già làng ký hợp đồng với cả hai. Các già làng cho rằng một sự cạnh tranh nho nhỏ giữa hai bên vừa có thể làm cho giá cả giảm xuống, lại vừa đảm bảo có đủ nước dự trữ cho làng.
Người thứ nhất trong hai cá nhân đó tên là Ed, lập tức lên chợ mua hai thùng thiếc mạ kẽm và ngược xuôi chở nước từ hồ vào làng cách đó khoảng một dặm. Với hai thùng nước này, anh ta làm việc từ sáng sớm đến chiều tối và nhanh chóng kiếm ra tiền. Ed đổ nước trong thùng vào một bể chứa nước đúc bê tông to đùng ở làng. Cứ mỗi buổi sáng, anh ta thức dậy sớmc nhất để đảm bảo lượng nước đủ dùng. Công việc thật cực nhọc nhưng anh cảm thấy hạnh phúc khi làm ra tiền và đã thắng một trong hai hợp đồng duy nhất của làng.
Người nhận thầu thứ hai tên là Bill biến mất đi một dạo. Cả làng không nhìn thấy anh ta trong nhiều tháng, và điều đó làm cho Ed rất sung sướng vì không có cạnh tranh nên kiếm được rất nhiều tiền.
Thay vì đi mua thùng nước cạnh tranh với Ed, Bill phác thảo một kế hoạch kinh doanh, thành lập công ty, tìm thêm bốn đối tác đầu tư, thuê một giám đốc quán xuyến công việc và trở về với một nhóm thợ xây sau 6 tháng mất biệt. Trong vòng một năm, nhóm thợ của Bill hoàn tất công trình lắp đặt một đường ống dẫn nước bằng inox từ hồ vào thẳng trong làng.
Vào buổi khai trương, Bill trịnh trọng tuyên bố nguồn nước cung cấp của mình sạch hơn của Ed. Trước đó, Bill đã nghe nhiều lời phàn nàn của dân làng về bụi cặn trong nguồn nước do Ed cung cấp. Bill còn tuyên bố sẽ cung cấp nước liên tục cho làng suốt 24 giờ mỗi ngày, 7 ngày một tuần. Trong khi đó, Ed chỉ cung cấp nước vào những ngày trong tuần mà thôi bởi vì anh ta nghỉ làm vào cuối tuần. Tiếp theo, Bill tuyên bố sẽ chỉ lấy giá bằng 75% giá của Ed mà nguồn nước lại sạch hơn, có đều đặn hơn. Cả làng hoan hô Bill va ùn ùn xếp hàng trước vòi nước đường ống do Bill xây dựng.
Để cạnh tranh, Ed lập tức hạ giá xuống còn 75% so với giá trước đây, mua thêm hai thùng nước và nắp đậy, rồi bắt đầu tăng công suất lên bốn thùng cho mỗi chuyến đi. Nhằm cung cấp dịch vụ tốt hơn, anh ta mướn thêm hai người con của mình phụ giúp làm ca đêm và vào những ngày nghỉ cuối tuần. Khi hai đứa con lên tỉnh nhập học, anh ta nói với chúng: "Các con hãy nhanh chóng quay về vì sự nghiệp kinh doanh này sẽ thuộc về các con".
Vì một lý do nào đó, hai người con của Ed sau khi tốt nghiệp đại học không chịu trở về làng. Anh ta cuối cùng phải thuê mướn nhân công và từ đó bắt đầu gặp rắc rối với vấn đề công đoàn lao động. Công đoàn đòi tăng lương, chu cấp thêm phúc lợi và yêu sách mỗi nhân công chỉ xách mỗi lần một thùng nước mà thôi.
Trong khi đó, Bill ý thức được rằng một khi ngôi làng này cần nước thì các làng khác cũng phải có nhu cầu thiết yếu đó. Thế là anh ta phác thảo lại kế hoạch kinh doanh của mình, đi chu du xây dựng hệ thống cấp nước nhanh chóng, số lượng lớn, chi phí thấp và chất lượng sạch cho mọi ngôi làng trên thế giới. Anh ta chỉ kiếm có mỗi một xu cho mỗi thùng nước, thế nhưng anh ta lại cung cấp hàng tỷ thùng nước mỗi ngày. Cho dù anh ta có làm việc hay không, hàng tỷ người vẫn tiêu dùng hàng tỷ thùng nước, và mọi số tiền kiếm được đó đều chảy vào tài khoản ngân hàng của Bill. Bill đã phát kiến một đường ống không chỉ dẫn nước cho mọi ngôi làng mà còn dẫn tiền chảy vào túi của mình.
Bill sống hoàn toàn hạnh phúc sau đó, trong khi Ed vẫn làm việc cực nhọc suốt cả đời mà vẫn lận đận về tiền bạc...
Câu chuyện đó về Bill và Ed đã hướng dẫn cho tôi, giúp tôi trong nhiều quyết định quan trọng của đời mình. Tôi sẽ tự hỏi:
Tôi đi xây một đường ống dẫn nước hay đi gánh nước?
Tôi lao động một cách cực nhọc hay một cách khôn ngoan?
Và trả lời cho những câu hỏi đó đã đưa tôi đến sự tự do về tài chính.
Rồi một lần khác, khi trò chuyện với hai người bạn khác, đúng hơn là được họ "phản bác" về những ý tưởng của mình, tôi lại tiếp tục nhận ra được nhiều bài học quý giá. Tôi đã nghĩ miên man về những bài học mà đến giờ tôi vẫn nhớ: câu nói của một người thầy, chương trình nhỏ tôi đã theo đuổi suốt 5 năm, một câu chuyện ngắn khiến tôi suy nghĩ cả tuần, hay một bộ phim tôi yêu thích, một lời thoại tôi nhớ mãi...
Tôi nghĩ cả về bài học tôi hay dạy học sinh của mình khi thấy học trò quên bài, đó là, các em hãy tranh thủ học và thu nhận kiến thức đi, vì khi có tấm bằng trong tay, không phải các em sẽ được "trốn học" mà là các em sẽ phải tự học mà không có thầy cô hướng dẫn bên cạnh nữa.
Lúc còn là sinh viên, tôi rất ghét đi học, chỉ mong sớm có cái bằng để đi làm. Thế nhưng sau khi tốt nghiệp tôi mới nhận ra rằng: vẫn còn rất nhiều điều mình phải học. Cái khó ở đây là những điều cần học bây giờ tôi phải hoàn toàn tự học mà không có thầy cô hướng dẫn. Vậy là tôi bắt đầu tự học từ những gì tôi trải nghiệm, va vấp. Mỗi khoảnh khắc, mỗi ngày, mỗi quãng thời gian... sau khi nhìn lại tôi lại học thêm được nhiều điều quý giá mà có lẽ không giảng đường nào có thể dạy tốt hơn. Như Lenin đã nói: "Học, học nữa, học mãi" và như mọi người vẫn gọi đó là "trường đời". Trong khoảnh khắc ấy, tôi cũng chợt hiểu rằng không chỉ những bài học trên giảng đường, mà những bài học từ cuộc sống cũng mang những giá trị lớn lao khiến cho chúng ta không thể nào quên.
Bài học ấy có thể đến từ ông bà, cha mẹ, từ một người thầy, một người bạn, thậm chí là cả đối thủ của chúng ta. Bài học có thể là những là thất bại cay đắng hay những cú ngã đau trong đời. Bài học đôi khi tình cờ ta có được trong một tình huống nào đó của cuộc sống. Và không chỉ những câu chuyện vĩ đại mới mang đến những bài học đáng nhớ, mà cả những câu chuyện dù nhỏ thôi, nhưng nó cũng có thể khiến bạn phải suy nghĩ rất lâu.
Hanhfm.