Tư duy mới nhưng giáo dục cũ

Tôi có quen một chị sang Đức năm 87 và khi nước Đức thống nhất, chị ấy cũng như bao nhiêu người khác là làm đủ mọi cách để được ở lại, rồi về sau chị lấy một anh người Đức và hai người có với nhau một đứa con chung . Khi cuộc sống đã dần đi vào ổn định, nên chị ấy đã đón đứa con gái riêng của mình sang Đức .

Một thời gian sau , vì nhiều quan điểm bất đồng về tiền bạc với người chồng Tây , nên cả hai đã ra tòa ly dị.

Lúc đứa con chung của hai người được hỏi ( đã 14 tuổi ) là muốn ở với người cha hay mẹ ( luật ở Đức , trẻ con từ 14 tuổi trở lên được quyền quyết định chọn ở với cha hay mẹ) thì đứa bé đó trả lời là muốn ở với cha , vì mẹ nó mỗi lần về VN , là cứ bắt nó theo về suốt trong khi nó chẳng thích đi chút nào và chê VN nóng nực , nhiều muỗi , còn họ hàng thì cứ hay rờ rẫm vuốt ve và lâu lâu lại cười ầm lên , rồi nói gì đó vài câu bằng tiếng Việt mà nó không thể hiểu hết được

Kết thúc phiên tòa, chị ấy khóc lóc ầm ĩ và than thở rằng là chị đã lo cho con không thiếu thứ gì , còn chuyện về VN chơi hàng năm, là chị chỉ muốn con chị hiểu thêm về quê mẹ , chứ ngoài ra không có ý gì khác. Cho nên chị không hiểu tại sao con chị lại khó chịu về điều đó. 

Đứa bé đó giờ đã trưởng thành và cũng rất ít liên lạc với mẹ vì nhiều quan điểm bất đồng . Còn chị thì về sau chỉ về VN với cô con gái của chị .

Ảnh mang tính chất minh họa

Còn chuyện thứ hai là về một gia đình người Việt có ba người con , bé đầu là gái được 12 tuổi , còn hai bé sau là song sinh bốn tuổi . Cô bé đó đi học thường hay mất lặt vặt , lúc thì găng tay , áo khoác ,cây viết , khăn ..v..v nên làm chị bực tức và đánh con vì cứ phải mua mới suốt . Lúc tập thể thao , bạn bè cô bé thấy nhiều vết thâm tím ở chân tay nên đã mách với cô giáo . Cô giáo nghe xong liền báo ngay cho Sở thiếu niên (Jugendamt ) . Thế là vài hôm sau , người của Sở thiếu niên đã cùng với cảnh sát tới tận nhà để đưa cả ba đứa trẻ của họ vào nơi dành cho trẻ em có vấn đề với cha mẹ ( Kinderheim ) còn bà mẹ thì bị đưa ra tòa vì tội bạo hành con cái. 

Có lẽ vì thiếu hiểu biết về luật pháp cũng như còn bực tức cô con gái của mình vì đã kể với cảnh sát là mẹ bé rất hung dữ, thường xuyên đánh mắng , hay bắt trông em và lúc nào cũng so sánh việc học hành với con hàng xóm v..v.. Cho nên lúc ra Sở thiếu niên (Jungendamt) , chị ta chỉ muốn đòi lại hai bé song sinh , còn đứa con gái thì chị ấy không muốn nhận về . Nhưng điều đó đã không được Sở thiếu niên chấp nhận , mà bà mẹ còn bị cho là tâm lý không ổn định . Do đó về sau , cả ba đứa bé được giao hẳn cho người cha chăm sóc .

Qua 2 câu chuyện trên, có thể nói , nếu cứ áp dụng cách giáo dục kiểu VN trên nước Đức.

Thì không những làm tổn thương con mình mà đôi khi còn mất cả quyền nuôi con .Vì ở Đức , quyền lợi trẻ em luôn được đặt lên hàng đầu . Nếu cha mẹ có những hành vi bạo hành về thể xác lẫn tinh thần, thì không những sẽ bị mất quyền nuôi con mà còn bị phạt tù.

Tuy luật ở Đức là như vậy, nhưng không phải ai cũng hiểu, nhất là gia đình người Việt. Vì những đứa trẻ có cha mẹ người Việt, chúng thường được cha mẹ dạy theo những gì mà cha mẹ chúng đã được học từ lúc họ còn là đứa trẻ ở VN .

Đa số những gia đình VN có con cái được sinh ra và lớn lên ở Đức , họ lúc nào cũng muốn con họ theo hai luồng Á Âu . Có nghĩa là vừa tiếp thu những văn minh ở Tây nhưng lại muốn con mình sống theo kiểu VN , là phải nghe lời cha mẹ một cách tuyệt đối và làm những gì như họ muốn .

Có lẽ họ không hiểu rằng , cách dạy con như vậy sẽ làm cho con mình như đang đứng giữa ngã ba đường vì chẳng biết đi hướng nào, rẽ trái hay rẽ phải...là người Đức hay người Việt .

Cách dạy con theo kiểu vừa Á vừa Âu , tuy mang tư duy mới , nhưng vẫn ảnh hưởng từ thế hệ trước ở VN . Rồi dẫn tới việc cha mẹ và con cái không hiểu nhau , nên đôi lúc không kiểm soát được nóng giận và đánh con vì đứa con đã không đi đúng hướng như họ mong muốn .

Trở lại câu chuyện đầu về việc đứa trẻ than phiền rằng thường hay bị mẹ nó đưa về VN mà không cần biết nó thích hay không cũng chứng minh được một vài điều như sau :

Những đứa trẻ sinh ở bên Đức mà có cha mẹ là người Việt , thay vì dẫn chúng đi thăm viện bảo tàng, hay cho tham gia các hoạt động giải trí dành cho trẻ em .Thì cha mẹ của chúng chỉ toàn đưa con về VN , và trong thời gian ở VN , mọi sinh hoạt chỉ quanh đi quẩn lại trong gia đình và họ hàng . Và điều chúng ta thường thấy nhiều nhất ở những gia đình đưa con cái về VN chơi , thì chủ yếu chỉ là đi ăn uống, mua sắm và tụ tập là chính. Hoặc đôi lúc cũng dẫn con mình ra chỗ vui chơi dành cho trẻ em, nhưng chỉ làm cho con họ nhàm chán thêm, vì chúng không thể tiếp cận được những đứa trẻ khác , mà dù có tiếp cận được thì cũng không hiểu nhau vì cảm thấy không hợp với mình hoặc ngôn ngữ bất đồng . Cho nên, đối với chúng , thời gian ở VN giống như đi lạc vào một thế giới khác , vì luôn co cụm vào một chỗ . Và đó cũng chính là điều mà những đứa trẻ sinh ra và lớn lên ở Tây sẽ cảm thấy không được thoải mái và thích cho lắm .

Cha mẹ là thế hệ thứ nhất , con cái là thế hệ thứ hai. Thế hệ thứ nhất chỉ tiếp nhận được một nửa về cách sống và suy nghĩ theo kiểu Tây , nên không kịp hiểu thế hệ thứ hai vốn được tiếp thu toàn bộ về lối sống và sự giáo dục trọn vẹn của phương Tây . Nên thế hệ thứ nhất với sự tiếp nhận nửa vời, thì làm sao mà có thể hiểu để dạy con theo kiểu vừa Á vừa Âu được. Nên đôi khi xảy ra những xung khắc khó tránh giữa cha mẹ và con cái ( thế hệ thứ nhất và thứ hai)

Nước Đức không chỉ có phúc lợi , y tế và giáo dục tốt mà còn có một thứ không thể thiếu, đó là giá trị văn hóa tinh thần, đây là một thứ giá trị mà ở Đức luôn được đề cao và quan tâm trong xã hội Đức . Nếu thế hệ thứ nhất mà không biết sàng lọc hay thay đổi cách suy nghĩ để cho phù hợp với cuộc sống và suy nghĩ theo kiểu Tây phương, thì có khác gì đang tự làm khổ chính bản thân và cả con cái của mình . Vì cách giáo dục đó thường được ví như bình mới nhưng bên trong thì vẫn là rượu cũ hay còn gọi cách khác là : Tư duy tuy mới nhưng giáo dục thì vẫn chẳng có gì thay đổi ...

​An Thanh Le

Nguồn: Facebook

---