Biết gì về tên lửa Kinzhal, siêu vũ khí Nga dùng trong đợt tấn công mới nhất vào Ukraine?

Ngày 9-3, Nga đã tung đợt tấn công tên lửa quy mô lớn vào các mục tiêu trên khắp Ukraine. Bộ Quốc phòng Nga cho biết trong đợt tấn công lần này Moscow đã sử dụng một loạt vũ khí phức tạp, đáng chú ý nhất là tên lửa siêu thanh phóng từ trên không Kinzhal (nghĩa là “dao găm” trong tiếng Nga).

Dưới đây là những thông tin về loại vũ khí này, theo tờ The New York Times.

Tên lửa siêu thanh

Tên lửa siêu thanh là loại vũ khí tầm xa, có khả năng cơ động cao, có thể đạt tốc độ ít nhất là 1701.45 m/giây - gấp 5 lần tốc độ âm thanh. Với tốc độ này, các hệ thống phòng không truyền thống về cơ bản trở nên vô dụng bởi vì vào thời điểm radar mặt đất phát hiện ra các tên lửa này, chúng đã tiến gần đến mục tiêu.

Trung Quốc và Mỹ đang chạy đua phát triển và triển khai tên lửa siêu thanh. Các quốc gia khác cũng đang nghiên cứu công nghệ này, bao gồm Úc, Brazil, Pháp, Đức, Ấn Độ, Iran, Israel, Nhật, Triều Tiên và Hàn Quốc.

Tiêm kích MiG-31 của Nga mang theo tên lửa siêu thanh Kinzhal trên Quảng trường Đỏ trong cuộc duyệt binh Ngày Chiến thắng ở thủ đô Moscow (Nga) năm 2018. Ảnh: AFP

Tên lửa siêu thanh Kinzhal

Tên lửa Kinzhal có khả năng mang theo đầu đạn thông thường và đầu đạn hạt nhân nặng tới 480 kg, với phạm vi hoạt động lên đến 2.000 km, tốc độ tối đa 3430 m/giây. Tên lửa này là phiên bản cải tiến từ tên lửa đạn đạo tầm ngắn Iskander của Quân đội Nga - loại tên lửa được thiết kế để phóng từ các bệ phóng trên xe tải.

Điểm khác biệt giữa Kinzhal và Iskander là Kinzhal được phóng từ máy bay chiến đấu ở độ cao lớn thay vì từ mặt đất nên sẽ tốn nhiều nhiên liệu hơn. Nhưng chúng tương đối giống nhau về cơ chế hoạt động và đều khó bị hệ thống phòng không đánh chặn do có quỹ đạo bay phức tạp.

Kinzhal có thể triển khai từ các tiêm kích MiG-31K và MiG-31I.

Kinzhal là một trong 6 vũ khí “thế hệ tiếp theo” mà Tổng thống Nga Vladimir Putin tiết lộ trong bài phát biểu hồi tháng 3-2018. Nga ban đầu phát triển loại tên lửa siêu thanh này để chọc thủng các hệ thống phòng thủ chống tên lửa của Mỹ.

Ngày 19-3-2022, Moscow lần đầu tiên xác nhận sử dụng tên lửa Kinzhal ở chiến trường Ukraine, đó là vào một bãi chứa đạn dược dưới lòng đất ở tây nam Ukraine.

Nga còn một tên lửa siêu thanh khác trong kho vũ khí đó là tên lửa hành trình phóng từ tàu - Zircon. Tuy nhiên, Moscow cho biết chưa từng sử dụng Zircon trong chiến đấu.

Khói bốc lên sau một cuộc tấn công tên lửa của Nga tại thủ đô Kiev (Ukraine) ngày 9-3. Ảnh: REUTERS

Tại sao Kinzhal rất đáng lo ngại đối với Ukraine?

Theo ông Yuriy Ihnat - phát ngôn viên của Lực lượng Không quân Ukraine, Kiev hiện không có vũ khí nào có khả năng bắn hạ tên lửa siêu thanh Kinzhal. Ông cho biết việc Nga sử dụng Kinzhal trong đợt tấn công mới nhất đã làm tăng đáng kể tỷ lệ tên lửa của Nga tiếp cận mục tiêu.

Ukraine cho biết trong số 81 tên lửa mà Nga bắn suốt đêm 8-3 và rạng sáng 9-3, có 47 tên lửa đã bắn trúng mục tiêu - một tỉ lệ cao hơn bình thường. Lực lượng Ukraine cũng lưu ý rằng Nga đã bắn nhiều tên lửa đạn đạo và ít tên lửa hành trình hơn bình thường, một yếu tố góp phần gia tăng hiệu quả tấn công.

Hạn chế của tên lửa Kinzhal

Ở tên lửa Kinzhal, các tọa độ nhắm mục tiêu được tải vào hệ điều hành của tên lửa trước khi phóng, thế nên với tốc độ bay cực lớn của nó bất kỳ độ lệch nhỏ nào cũng dẫn tới một sai lệch rất lớn.

Theo The New York Times, điều này lý giải tại sao một tên lửa Kinzhal của Nga dường như đã tấn công một chiếc ô tô ở thủ đô Kiev hôm 9-3, thay vì một mục tiêu có ý nghĩa quân sự hơn.

Và giống như bất kỳ tên lửa siêu thanh nào, đường bay của Kinzhal chạm tới các vùng cao nhất của bầu khí quyển Trái đất trước khi quay trở lại Trái đất để tấn công mục tiêu. Thế nên, nó có thể bị các cảm biến đặt trong không gian phát hiện.

Tại sao Nga lại sử dụng quá nhiều vũ khí siêu thanh trong một đợt tấn công?

Ông Ihnat cho biết cơ quan tình báo quân sự của Ukraine đã ước tính Nga có không quá 50 tên lửa Kinzhal trước khi bắn loạt đạn hôm 9-3. Tại sao Nga quyết định bắn 6 tên lửa Kinzhal - có khả năng chiếm hơn 1/10 tổng kho vũ khí của Moscow - vẫn chưa rõ ràng.

Ông Ihnat nói: “Vì lý do này hay lý do khác, họ cần một kết quả”.

Cần lưu ý là Nga có thể bổ sung Kinzhal tương đối dễ dàng. Vì Kinzhal chỉ đơn giản là một phiên bản sửa đổi của một tên lửa hiện có, nên việc sản xuất nó có thể dễ dàng hơn là tạo ra nhiều tên lửa Zircon - vốn phải chế tạo từ đầu.

Liệu việc sử dụng Kinzhal sẽ thay đổi cục diện chiến tranh?

Câu trả lời là không chắc chắn. Ngay cả khi Nga có thể sản xuất Kinzhal nhanh hơn và nhiều hơn thì một cuộc chiến trên không cũng sẽ không mang tính chất quyết định, theo The New York Times.

Cụ thể, mặc dù Nga giờ đây đang gây ra sự tàn phá lớn hơn rất nhiều thông qua hàng nghìn quả đạn pháo bắn vào Ukraine, nhưng cuộc chiến trên bộ về cơ bản vẫn chưa đạt nhiều kết quả.

Nhiều nhà phân tích nói rằng dù Nga đã tiến hành cuộc tấn công mùa xuân nhưng họ chưa nhận thấy tác động rõ ràng từ cuộc tấn công này.

THẢO VY

Nguồn: Báo điện tử Pháp Luật TP.HCM

---