Chính phủ Đức dưới thời Thủ tướng Friedrich Merz đã quyết định nâng mức trần thu nhập tính phí bảo hiểm xã hội bắt đầu từ tháng 1 năm 2026. Thay đổi này sẽ làm tăng khoản đóng góp hàng tháng của hàng triệu người lao động có thu nhập cao.
Chính phủ Đức thông qua quy định mới
Chính phủ liên bang Đức, dưới sự lãnh đạo của Thủ tướng Friedrich Merz, đã đưa ra một quyết định quan trọng sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến tài chính của hàng triệu người lao động có thu nhập cao. Bắt đầu từ ngày 1 tháng 1 năm 2026, mức trần thu nhập dùng để tính toán các khoản đóng góp bảo hiểm xã hội sẽ được điều chỉnh tăng lên. Quyết định này, dựa trên một dự thảo từ Bộ Lao động và Xã hội Liên bang, dự kiến sẽ được nội các thông qua trong thời gian tới.
Việc điều chỉnh này là một thủ tục thường niên, phản ánh sự phát triển của mức lương trung bình tại Đức. Tuy nhiên, trong bối cảnh kinh tế hiện tại, sự thay đổi này thu hút sự chú ý đặc biệt từ cả người lao động và giới chủ doanh nghiệp.
Theo quy định, người lao động sẽ phải đóng góp nhiều hơn vào các quỹ bảo hiểm xã hội quan trọng, bao gồm bảo hiểm hưu trí, bảo hiểm y tế và bảo hiểm chăm sóc dài hạn.
Chi tiết các mức trần thu nhập mới
Mức trần thu nhập tính phí bảo hiểm (Beitragsbemessungsgrenze) là ngưỡng thu nhập tối đa mà dựa vào đó các khoản đóng góp bảo hiểm xã hội được tính. Phần thu nhập vượt quá ngưỡng này sẽ không phải chịu phí bảo hiểm. Theo dự thảo mới, các mức trần này sẽ được nâng lên đáng kể.
Cụ thể, các thay đổi áp dụng từ năm 2026 như sau:
- Bảo hiểm hưu trí và thất nghiệp: Mức trần thu nhập hàng tháng sẽ tăng từ 8.050 euro lên 8.450 euro.
- Bảo hiểm y tế và chăm sóc dài hạn: Mức trần thu nhập hàng tháng sẽ tăng từ 5.512,50 euro lên 5.812,50 euro. Mức trần này được áp dụng thống nhất trên toàn nước Đức.
Sự gia tăng này có nghĩa là một phần thu nhập lớn hơn của người lao động sẽ bị tính phí bảo hiểm, dẫn đến khoản khấu trừ hàng tháng cao hơn trên phiếu lương của họ.
Tác động đến người lao động và doanh nghiệp
Theo ước tính ban đầu, sự thay đổi này sẽ ảnh hưởng đến khoảng 2,1 triệu người lao động đối với bảo hiểm hưu trí và khoảng 5,5 triệu người đối với bảo hiểm y tế. Đây chủ yếu là nhóm những người có chuyên môn cao và thu nhập tốt, đóng vai trò trụ cột trong nền kinh tế.
Đối với một người lao động có thu nhập bằng hoặc cao hơn mức trần mới, khoản đóng góp bổ sung có thể lên tới vài chục euro mỗi tháng. Ví dụ, với bảo hiểm hưu trí, một người có thu nhập 8.450 euro trở lên sẽ phải đóng thêm trên phần chênh lệch 400 euro, tương đương với một khoản phí tăng thêm đáng kể khi tính cả phần của người lao động và người sử dụng lao động.
Gánh nặng tài chính không chỉ thuộc về người lao động. Các doanh nghiệp cũng sẽ phải đối mặt với chi phí nhân sự tăng lên, vì họ có nghĩa vụ đóng một nửa tổng số tiền bảo hiểm xã hội cho nhân viên của mình. Điều này có thể ảnh hưởng đến ngân sách tuyển dụng và chính sách lương thưởng của các công ty trong tương lai.
Quy trình pháp lý và triển vọng
Đề xuất tăng mức trần đóng bảo hiểm này đến từ Bộ Lao động và Xã hội Liên bang và phản ánh sự gia tăng của thu nhập trung bình trên toàn quốc. Đây là một cơ chế tự động nhằm đảm bảo sự ổn định tài chính của các quỹ an sinh xã hội, vốn đang chịu áp lực ngày càng tăng do già hóa dân số và chi phí y tế leo thang.
Một điểm đáng chú ý trong quy trình pháp lý là nghị định này không yêu cầu phải có sự chấp thuận của quốc hội (Bundestag). Sau khi được nội các liên bang thông qua, quy định sẽ tự động có hiệu lực pháp lý. Do đó, việc áp dụng các mức trần mới từ tháng 1 năm 2026 gần như là chắc chắn.
Người lao động và các doanh nghiệp tại Đức được khuyến nghị nên sớm xem xét những thay đổi này để có kế hoạch tài chính phù hợp cho năm 2026. Các chuyên gia tài chính cá nhân cũng khuyên người lao động nên kiểm tra lại phiếu lương của mình vào đầu năm mới để đảm bảo các khoản khấu trừ được áp dụng chính xác.
Nguyễn Thanh Bình ©Báo TIN TỨC VIỆT ĐỨC