Trở thành công dân của một quốc gia thành viên Liên minh châu Âu (EU) mang lại nhiều quyền lợi vượt trội trên toàn châu lục. Từ việc tự do đi lại không cần visa đến quyền cư trú và làm việc, đây là những đặc quyền quan trọng bạn cần biết.

Trở thành công dân của một quốc gia thành viên trong Liên minh châu Âu (EU) không chỉ đơn thuần là việc sở hữu một tấm hộ chiếu. Điều này còn mở ra một loạt các quyền lợi đặc biệt, giúp cho việc đi lại, sinh sống, học tập và làm việc trên khắp châu Âu trở nên thuận tiện và dễ dàng hơn bao giờ hết. Những quyền lợi này là nền tảng của sự thống nhất và hợp tác trong khối.
Quyền tự do đi lại và cư trú
Một trong những đặc quyền cơ bản và được biết đến nhiều nhất của công dân EU là quyền tự do đi lại. Mọi công dân Liên minh (Unionsbürger) đều có quyền nhập cảnh không cần thị thực vào tất cả các quốc gia thành viên EU. Quyền lợi này còn được mở rộng ra khu vực Kinh tế châu Âu (EWR), bao gồm Iceland, Liechtenstein và Na Uy, cũng như Thụy Sĩ.
Quyền tự do này không chỉ giới hạn ở các chuyến du lịch ngắn ngày. Công dân EU có quyền cư trú tại một quốc gia thành viên khác trong tối đa ba tháng mà không cần bất kỳ điều kiện nào. Để ở lại lâu hơn, họ cần đáp ứng một số yêu cầu nhất định để đảm bảo không trở thành gánh nặng cho hệ thống an sinh xã hội của nước sở tại.
Cụ thể, để cư trú hơn ba tháng, một công dân Liên minh cần thỏa mãn một trong các điều kiện sau:
- Là người lao động hoặc tự hành nghề tại quốc gia đó.
- Đang trong quá trình tìm kiếm việc làm và phải chứng minh có triển vọng thực sự sẽ tìm được việc sau sáu tháng.
- Không làm việc, nhưng là sinh viên hoặc học viên học nghề và có đủ nguồn tài chính tự túc cũng như bảo hiểm y tế toàn diện.
- Là thành viên gia đình của một công dân EU khác đã đáp ứng các điều kiện trên.
Sau khi đã cư trú hợp pháp và liên tục tại một quốc gia thành viên khác trong năm năm, công dân EU sẽ tự động có quyền cư trú lâu dài. Kể từ thời điểm này, họ không cần phải đáp ứng bất kỳ điều kiện nào nữa để tiếp tục sinh sống tại đó. Tuy nhiên, quyền tự do đi lại có thể bị thu hồi trong các trường hợp cá nhân nếu người đó có hành vi phạm tội nghiêm trọng và bị coi là mối nguy cho an ninh công cộng.
Thủ tục đơn giản tại Đức
Đối với các công dân EU và EWR khi chuyển đến sinh sống tại Đức, quy trình được đơn giản hóa tối đa. Họ không cần phải thực hiện bất kỳ thủ tục xin giấy phép cư trú đặc biệt nào. Nhiệm vụ duy nhất của họ là đăng ký địa chỉ cư trú tại cơ quan đăng ký dân cư (Meldebehörde) ở nơi ở mới, tương tự như công dân Đức.
Chính quyền Đức không cấp giấy phép cư trú hay bất kỳ giấy tờ đặc biệt nào khác cho công dân EU. Khi đi xin việc, họ chỉ cần xuất trình chứng minh thư hoặc hộ chiếu hợp lệ là đủ để chứng minh quyền làm việc hợp pháp. Điều này cũng giúp giảm bớt gánh nặng hành chính cho người sử dụng lao động, vì họ không cần yêu cầu giấy phép lao động và không bắt buộc phải sao chép hay lưu trữ các giấy tờ này như khi tuyển dụng công dân từ các nước thứ ba.
Mặc dù Đức không cấp chứng minh thư cho công dân Liên minh, họ có thể tự nguyện đăng ký thẻ eID của Đức. Thẻ này cho phép họ sử dụng các chức năng nhận dạng điện tử để thực hiện giao dịch trực tuyến với các cơ quan hành chính, tương tự như chứng minh thư điện tử của công dân Đức.
Quy định riêng cho công dân Thụy Sĩ
Vì Thụy Sĩ không phải là thành viên của EU hay EWR, các quy định áp dụng cho công dân nước này có một vài điểm khác biệt, dù vẫn rất thuận lợi. Tương tự như công dân EU, công dân Thụy Sĩ không bắt buộc phải thông báo về việc cư trú của mình tại Đức cho cơ quan quản lý người nước ngoài (Ausländerbehörde).
Tuy nhiên, trong thực tế, họ thường cần một giấy tờ chính thức để chứng minh quyền cư trú và làm việc hợp pháp tại Đức. Vì vậy, nếu có ý định ở lại Đức hơn ba tháng, công dân Thụy Sĩ có thể nộp đơn xin cấp thẻ chứng nhận quyền cư trú tại Ausländerbehörde nơi họ sinh sống. Thẻ này giúp họ thuận tiện hơn trong các giao dịch hành chính và xác thực điện tử, với mức lệ phí tương đương như khi cấp chứng minh thư cho công dân Đức.
Thu Phương ©Báo TIN TỨC VIỆT ĐỨC
