Trung Quốc khẳng định không muốn vượt mặt hay thay thế bất kỳ quốc gia nào

Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị ngày 24/1 đã có cuộc điện đàm đầu tiên với người đồng cấp Mỹ Marco Rubio, trong đó ông khẳng định Bắc Kinh "không có ý định vượt mặt hay thay thế bất kỳ quốc gia nào, nhưng kiên quyết bảo vệ quyền phát triển chính đáng".

Bắc Kinh nhấn mạnh mong muốn hợp tác và chung sống hòa bình với Mỹ

Ông Vương cho biết, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đạt được "hàng loạt nhất trí" trong cuộc điện đàm ngày 17/1, chỉ vài ngày trước khi ông Trump chính thức nhậm chức.

Ngoại trưởng Trung Quốc nhấn mạnh, hai nước cần duy trì đối thoại, kiểm soát bất đồng và mở rộng hợp tác trên nguyên tắc tôn trọng lẫn nhau, cùng chung sống hòa bình và đôi bên cùng có lợi. "Hai nước cần tìm hướng đi để Trung Quốc và Mỹ hòa thuận trong kỷ nguyên mới", ông nhấn mạnh.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết Mỹ là bên chủ động đề xuất cuộc điện đàm. Theo thông cáo cùng ngày, Ngoại trưởng Rubio đánh giá quan hệ Mỹ - Trung là "quan hệ song phương quan trọng nhất thế kỷ 21 và sẽ định hình tương lai thế giới". Ông cũng đề nghị hai nước phối hợp giải quyết các thách thức toàn cầu, góp phần duy trì hòa bình và ổn định quốc tế.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Tammy Bruce cho biết Ngoại trưởng Rubio nhấn mạnh rằng chính quyền Tổng thống Trump sẽ thúc đẩy quan hệ song phương theo hướng ưu tiên lợi ích của Mỹ và đặt người dân Mỹ lên hàng đầu. Đồng thời, ông Rubio cũng thảo luận với ông Vương về các vấn đề song phương, khu vực và toàn cầu, trong đó nhấn mạnh rằng Mỹ sẽ duy trì cam kết với các đồng minh, đồng thời bày tỏ quan ngại sâu sắc về "các hành động cưỡng ép của Trung Quốc đối với Đài Loan và Biển Đông".

Tờ South China Morning Post dẫn thông báo từ Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết trong cuộc điện đàm, ông Rubio khẳng định Washington không ủng hộ Đài Loan độc lập và hy vọng vấn đề này sẽ được giải quyết một cách hòa bình theo cách được cả hai bên eo biển Đài Loan chấp nhận.

Tổng thống Trump trước đó từng phát động cuộc chiến thương mại với Trung Quốc trong nhiệm kỳ đầu tiên, áp thuế mạnh đối với hàng hóa nhập khẩu từ nền kinh tế lớn thứ hai thế giới. Ông cũng cảnh báo sẽ có các biện pháp cứng rắn hơn với Bắc Kinh trong nhiệm kỳ mới, cáo buộc Trung Quốc có các hành vi thương mại không công bằng và liên quan đến cuộc khủng hoảng fentanyl tại Mỹ.

Hồi tháng 12/2024, Chủ tịch Tập Cận Bình tuyên bố Trung Quốc sẵn sàng đối thoại và mở rộng hợp tác với Mỹ, nhưng cảnh báo rằng "sẽ không có bên nào chiến thắng" trong một cuộc chiến thương mại kéo dài.

Trong cuộc điện đàm, Ngoại trưởng Vương Nghị kêu gọi phía Mỹ "đóng vai trò xây dựng cho tương lai của nhân dân hai nước và vì hòa bình, ổn định của thế giới". Ông nhấn mạnh sự cần thiết của việc tìm kiếm một con đường chung sống hòa bình trong kỷ nguyên mới.

Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là liệu chính quyền Tổng thống Trump có tin tưởng những cam kết từ phía Trung Quốc hay không? Điều này vẫn còn phải chờ đợi.

Tổng thống Trump và cách tiếp cận đối với Trung Quốc

Tổng thống Mỹ có vẻ muốn hướng đến sự chung sống hòa bình với các cường quốc khi ông bày tỏ mong muốn gặp gỡ lãnh đạo Nga, Trung Quốc và Triều Tiên.

Dù thể hiện lập trường cứng rắn về thương mại, nhưng ông lại không đề cập nhiều đến vấn đề ý thức hệ giữa các phe độc tài và dân chủ.

Về cuộc chiến của Ukraine chống lại sự xâm lược của Nga, ông Trump chỉ mong muốn một thỏa thuận hòa bình, thay vì lên án mạnh mẽ hành động của Nga.

Tương lai của quan hệ Mỹ - Trung vẫn là một câu hỏi mở, và thế giới tiếp tục dõi theo những bước đi tiếp theo của hai cường quốc.

Thành Lộc

---