Nhiều cửa hàng truyền thống tại Đức đóng cửa, báo hiệu thách thức cho ngành bán lẻ

Sau hơn 100 năm tồn tại, hai cửa hàng truyền thống tại trung tâm thành phố Mainz, Đức, sẽ chính thức đóng cửa vào cuối năm nay. Những lý do dẫn đến quyết định này mang tính biểu tượng cho toàn ngành: thiếu người kế nhiệm, cạn kiệt nguồn vốn cho đầu tư và sự lấn át của thương mại điện tử.

Tại cửa hàng Listmann, nơi trưng bày các sản phẩm sáng tạo và văn phòng phẩm, mọi hoạt động diễn ra nhộn nhịp hơn thường lệ trong những ngày cuối cùng này.

Bốn quầy thu ngân đều mở cửa nhưng vẫn có một hàng dài khách hàng xếp hàng, tay họ xách những món đồ như giấy gói quà, đồ trang trí và các loại bút. Vào cuối tháng 10, cửa hàng đã thông báo về việc đóng cửa các chi nhánh tại Mainz, Wiesbaden và Koblenz vào cuối năm, trong khi chi nhánh tại Aachen sẽ được bán lại. Kể từ đó, chương trình giảm giá thanh lý đã diễn ra.

Nhiều khách hàng đã tìm đến đây để có thể lang thang và mua sắm lần cuối trên ba tầng lầu. Bà Lydia Zimmermann chia sẻ: "Ở đây, tôi tìm thấy những món đồ mà không nơi nào khác có được."

Bà bày tỏ sự tiếc nuối khi cửa hàng phải đóng cửa: "Giờ đây, Mainz sẽ không còn một cửa hàng văn phòng phẩm đúng nghĩa nữa. Thật đáng buồn," ông Götz Brandt nói. Cảm xúc tương tự cũng lan tỏa trong số nhiều người đang ngắm nhìn những cây cọ với nhiều kích cỡ khác nhau, phong bì thư hay những chiếc cặp sách.

Listmann là một cửa hàng chuyên kinh doanh đồ dùng sáng tạo và văn phòng phẩm tại Mainz. Được thành lập vào năm 1889, cửa hàng này sẽ đóng cửa vào cuối năm nay.

"Triết lý kinh doanh của chúng tôi luôn được người dân Mainz trân trọng. Chúng tôi cảm nhận được nỗi buồn mà khách hàng thể hiện khi chúng tôi đưa ra quyết định đóng cửa," ông Oliver Listmann chia sẻ.

Ông là thế hệ thứ tư tiếp quản và điều hành cửa hàng này trong suốt 36 năm qua. Ông nội của ông, Friedrich Listmann, đã khai trương cửa hàng đầu tiên tại Mainz vào năm 1889.

Quá nhỏ cho nhà đầu tư, quá lớn cho người kinh doanh nhỏ

Tuy nhiên, quyết định cuối cùng đã được đưa ra: "Hai con trai tôi hiện đang làm việc trong các lĩnh vực khác, y học và quản lý thể thao. Tôi đã không tìm được người kế nhiệm nào khác." Với hơn 100 nhân viên làm việc tại bốn chi nhánh, công ty quá lớn để một nhà bán lẻ khác có thể tiếp quản toàn bộ. Ngược lại, Listmann lại quá nhỏ để thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư.

"Trong những năm qua, chúng tôi đã liên tục tái đầu tư và nỗ lực mang đến trải nghiệm mua sắm đặc biệt cho khách hàng," ông giám đốc điều hành cho biết. Tuy nhiên, ngành bán lẻ đang đối mặt với nhiều khó khăn. Doanh thu trì trệ trong khi chi phí ngày càng tăng. "Chi phí năng lượng cao hơn, chi phí nhập hàng cũng đắt đỏ hơn, cùng với các chi phí phụ trợ như thuê mặt bằng, bảo hiểm," ông Listmann liệt kê. Điều này cũng ảnh hưởng đến người tiêu dùng, khiến họ mua sắm ít hơn. "Chúng tôi vẫn có một khoản lợi nhuận nhỏ, nhưng nó không còn đủ hấp dẫn để tiếp tục đầu tư nữa," ông chủ doanh nghiệp chia sẻ.

Hàng nghìn cửa hàng biến mất trong năm nay

Hiệp hội Thương mại Đức (Handelsverband Deutschland) nhận định đây là một diễn biến đáng lo ngại: "Chỉ riêng trong năm 2025, dự kiến sẽ có 4.500 cửa hàng đóng cửa vĩnh viễn," ông Stefan Genth, Tổng Giám đốc của Hiệp hội Thương mại Đức, dự báo. Để ngăn chặn tình trạng "hoang mạc hóa" các khu trung tâm thành phố, cần có các chính sách hỗ trợ về khấu hao cho các khoản đầu tư tư nhân vào khu vực trung tâm. Chính phủ liên bang cũng cần giảm bớt gánh nặng về giá năng lượng cho các nhà bán lẻ, chẳng hạn như thông qua việc giảm thuế điện.

Theo Hiệp hội Thương mại Đức, một trong những thách thức lớn nhất mà ngành bán lẻ đang phải đối mặt hiện nay là sự cạnh tranh từ các nền tảng thương mại điện tử đến từ Trung Quốc, điển hình là Temu và Shein.

Ông Genth nhấn mạnh: "Cần phải nhanh chóng bãi bỏ giới hạn miễn thuế 150 Euro để ngăn chặn các hành vi gian lận."

Cửa hàng đóng cửa sau 100 năm

Chỉ cách cửa hàng văn phòng phẩm Listmann vài trăm mét đi bộ, chúng ta sẽ đến cửa hàng trẻ em Wirth tọa lạc tại Quảng trường Nhà thờ Mainz.

Tại đây, những tấm biển với dòng chữ "Chúng tôi đóng cửa - Tất cả đều phải bán!" cũng được treo trên các ô cửa kính. Cửa hàng truyền thống này sẽ đóng cửa sau tròn 100 năm thành lập.

Nhiều thế hệ trẻ em đã lớn lên cùng với cửa hàng này và từng ao ước cha mẹ sẽ tặng cho họ một chú gấu bông, một bộ tàu hỏa đồ chơi hay một bộ thí nghiệm khoa học.

Cửa hàng sẽ tiếp tục mở cửa cho đến ngày 31 tháng 12. "Hiện tại, nhiều ngày trong tuần có cảm giác như những ngày thứ Bảy trước Giáng sinh," ông Christoph Demmler, người cùng anh trai Friedrich điều hành cửa hàng, chia sẻ.

Nhiều kệ hàng đã hoàn toàn trống trơn. Các sản phẩm Lego đã bán hết, chỉ còn lại một vài con thú nhồi bông của Schleich đang chờ chủ nhân mới. Cửa hàng thường xuyên đông khách, và gần như mọi khách hàng đều đến trò chuyện, chia sẻ những kỷ niệm về cửa hàng.

Một khách hàng thậm chí còn mua lại một tấm thảm chùi chân có in dòng chữ "Kinderladen Wirth" như một món quà lưu niệm. Ông Demmler cho biết đây là một cảm xúc lẫn lộn.

Chương trình giảm giá thanh lý đang diễn ra tại cửa hàng trẻ em Wirth ở Mainz. Cửa hàng này cũng sẽ đóng cửa vào cuối năm.- Ảnh SWR

Cạnh tranh gay gắt từ thương mại điện tử

"Nếu khách hàng đến với số lượng như bây giờ từ trước, thì chúng tôi đã không phải ngừng hoạt động rồi," ông Demmler nói. Đại dịch Covid-19 là một bước ngoặt lớn.

Cửa hàng trẻ em buộc phải đóng cửa trong thời gian phong tỏa, trong khi các cửa hàng thuốc và siêu thị vẫn được phép bán các mặt hàng dành cho trẻ nhỏ và đồ chơi. "Sau đại dịch, chúng tôi chưa bao giờ đạt được doanh thu như năm 2019," ông Demmler cho biết.

Sự phát triển không ngừng của thương mại điện tử tạo ra sự cạnh tranh khốc liệt, cùng với đó là tâm lý hạn chế chi tiêu của nhiều khách hàng.

Anh em nhà Demmler cũng nhìn thấy một vấn đề khác là các công trình xây dựng đang diễn ra tại nhiều khu vực trong trung tâm thành phố Mainz. "Ngoài xu hướng làm việc tại nhà, chúng tôi còn nhận thấy lượng khách vãng lai giảm sút, dẫn đến việc ít có những giao dịch mua sắm phát sinh tại cửa hàng của chúng tôi hơn," ông Demmler chia sẻ.

"Tính cá nhân ngày càng mai một"

Tòa nhà của cửa hàng trẻ em Wirth dự kiến sẽ được bán. Những người chủ hiện tại hy vọng rằng nơi này sẽ tiếp tục là địa điểm kinh doanh bán lẻ chất lượng cao.

Listmann cũng bày tỏ lo ngại về sự đa dạng của các sản phẩm được cung cấp: "Nhiều trung tâm thành phố giờ đây trông giống nhau, với sự hiện diện của các chuỗi cửa hàng quen thuộc ở khắp mọi nơi. Tính cá nhân đang dần mất đi."

Thành phố Mainz xem việc đóng cửa của hai doanh nghiệp này là một tổn thất. Một phát ngôn viên của thành phố giải thích rằng những cửa hàng như vậy là "mỏ neo nhận dạng" cho Mainz. Tuy nhiên, thành phố khẳng định không có vấn đề chung nào đối với ngành bán lẻ tại Mainz.

Theo số liệu của thành phố, hiện có 6,5% cửa hàng chưa được cho thuê và đang bỏ trống, thấp hơn con số trung bình 10% trên toàn quốc. Ngoài ra, doanh thu thuế kinh doanh từ ngành bán lẻ gần đây đã tăng lên.

Vũ Bình Minh - © Báo TIN TỨC VIỆT ĐỨC

Theo SWR

---