Việt Á làm như vậy để được cấp phép lưu hành cũng như được tạo điều kiện nâng khống giá bộ xét nghiệm COVID-19, theo kết luận điều tra vừa được công an công bố hôm 18/8.
Hai ông Nguyễn Thanh Long và Chu Ngọc Anh đều được cơ quan điều tra xác định đã nhận tiền của công ty Việt Á
Vụ án được gọi tắt là “test kit Việt Á” là đại án thứ hai xảy ra trong đại dịch COVID-19 sắp được đưa ra xét xử sau vụ “chuyến bay giải cứu” đã xét xử hồi tháng trước.
Tổng cộng có 38 bị can bị Cơ quan Cơ quan cảnh sát điều tra, Bộ Công an, truy tố, trong đó có nhiều quan chức – ít hơn so với 54 bị cáo trong vụ “chuyến bay giải cứu” mà trong đó cũng có nhiều quan chức các bộ.
Ba quan chức cao nhất bị đề nghị truy tố là cựu Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long, cựu Bộ trưởng Khoa học-Công nghệ Chu Ngọc Anh cùng cựu Bí thư Tỉnh ủy Hải Dương Phạm Xuân Thăng – tất cả đều nằm trong Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam.
Ngoài ra, các ông Nguyễn Văn Trịnh, trợ lý cựu Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, và ông Phạm Công Tạc, cựu Thứ trưởng Bộ Khoa học-Công nghệ, cũng đối diện khả năng bị truy tố trong vụ án. Để so sánh, trong vụ “chuyến bay giải cứu”, quan chức cao nhất bị truy tố là một thứ trưởng Ngoại giao – ông Tô Anh Dũng.
Kết luận điều tra xác định họ đã ‘có hành vi nhận hối lộ, gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng cho công quỹ’.
Về phía đưa hối lộ, ông Phan Quốc Việt, chủ tịch kiêm tổng giám đốc Công ty Việt Á, được xác định đã hối lộ 106 tỉ đồng để được lưu hành và nâng khống giá bộ xét nghiệm COVID-19, khiến ngân sách nhà nước mất 432 tỉ đồng chạy vào túi doanh nghiệp này, theo kết luận điều tra được Tuổi Trẻ dẫn lại.
Bản kết luận nói rằng ông Việt đã đi cửa sau với ông Trịnh Thanh Hùng, một phó vụ trưởng của Bộ Khoa học và Công nghệ, để đưa Việt Á tham gia vào dự án nghiên cứu sản xuất bộ xét nghiệm COVID-19 của Bộ này, sau đó biến đề tài của Bộ thành sản phẩm riêng của Việt Á để họ sản xuất lưu hành.
Trong giai đoạn tiếp theo, ông Việt đã hối lộ cho ông Nguyễn Thanh Long để được ông Long chỉ đạo Bộ Y tế cấp số lưu hành và cho lưu hành chính thức bộ test kit của Việt Á. Cũng Bộ Y tế đã phê chuẩn mức giá bán là 470.000 đồng cho một bộ xét nghiệm, trong khi giá thành đã bao gồm 5% lợi nhuận chỉ chưa tới 1/3 mức giá trên.
Sau đó, Bộ Y tế và chính quyền các tỉnh, thành đã chi ngân sách nhà nước để mua các bộ xét nghiệm với giá cắt cổ này của Việt Á để sử dụng cho công tác chống dịch trong nước.
Kết luận điều tra cho biết trong giai đoạn đại dịch bùng phát trong hai năm 2020 và 2021, công ty Việt Á đã bán ra 8,3 triệu bộ xét nghiệm với giá trị hơn 3,9 ngàn tỉ đồng, góp phần đưa doanh thu của họ đạt hơn 4,2 ngàn tỷ đồng.
Ngoài ông Long được hối lộ 51 tỉ, thư ký ông Long là Nguyễn Huỳnh nhận 4 tỉ đồng, Trịnh Thanh Hùng, người kết nối cho Việt Á tham gia dự án sản xuất test kit của Bộ Khoa học-Công nghệ, được lót tay 8 tỉ.
Các ông Chu Ngọc Anh, cựu Bộ trưởng Khoa học-Công nghệ, Nguyễn Văn Trịnh cựu trợ lý phó thủ tướng và cựu Thứ trưởng Khoa học-Công nghệ Phạm Công Tạc cũng được Phan Quốc Việt đưa ‘tiền cảm ơn’. Hai ông Anh và Trịnh được ‘cảm ơn’ 200.000 đô la còn ông Tạc nhận 50.000, cũng theo kết luận điều tra được Tuổi Trẻ dẫn lại.
Riêng ông Chu Ngọc Anh được cơ quan điều tra xác định là ‘nhận túi quà cảm ơn’ từ ông Phan Quốc Việt nhưng ông ‘đem cất mà không kiểm tra bên trong có gì’ nên ‘không biết có 200.000 đô la’.
Ông Anh được cho là đã ‘không trao đổi, thỏa thuận gì’ với Phan Quốc Việt về tiền cảm ơn và cũng ‘không gây khó khăn’ cho ông Việt để vòi tiền.