Là duyên, là số ông trời đã se…
Nghệ sỹ Tất Bình – Lan Hương đã nhận ra nhau muộn màng, khi mà cả hai đều đã là người vợ, người chồng và thậm chí là người mẹ, người cha trong gia đình nhỏ của mình. Nhưng họ đã dám mạo hiểm đánh cuộc với một thứ được gọi là tình yêu, điều đã theo họ suốt 26 năm bên nhau cho đến tận bây giờ giúp họ có đủ nghị lực cùng nhau làm lại từ đầu, vượt qua mọi khó khăn từ tinh thần lẫn vật chất. 22 năm làm vợ làm chồng của nhau, từ hai bàn tay trắng và sự đổ vỡ ở nhiều khía cạnh, họ đã cùng nhau chứng minh được sự lựa chọn của mình là đúng, nuôi dạy những người con nên người và điều quan trọng nhất là khi nhìn lại, cả hai đều mỉm cười hài lòng với câu nói: "Là duyên là số ông trời đã se…"
Tình "chú - cháu" và chữ ghét nối nhịp cầu duyên
Gọi như vậy không chỉ bởi nghệ sỹ Tất Bình hơn vợ tới 14 tuổi mà còn vì thời gian đầu gặp nhau, vị thế đã được xác lập, nghệ sỹ Lan Hương và bạn bè đồng trang lứa đều gọi nghệ sỹ Tất Bình bằng chú, xưng cháu.
Năm 1979, nghệ sỹ Tất Bình từ đoàn kịch Công An đầu quân về Nhà hát Tuổi trẻ nơi nghệ sỹ Lan Hương đang công tác. Đó cũng là lần đầu tiên hai người gặp nhau và họ vẫn nhớ như in buổi đầu gặp gỡ đó. Nghệ sỹ Tất Bình kể lại rằng lúc đó Lan Hương – "Em bé Hà Nội" nổi tiếng lắm, báo chí thì nói nhiều, bạn bè thì ai cũng khen là "con bé này xinh, đẹp" nên việc đầu tiên khi về Nhà hát Tuổi trẻ là… đi xem mặt. Xem xong rồi thì thất vọng bởi không như kỳ vọng ban đầu.
Nghệ sỹ Lan Hương nhớ lại việc đó bằng hình ảnh "chú" Tất Bình quẹt quẹt đôi guốc mộc đi vào Nhà hát Tuổi trẻ còn miệng thì luôn hồi: "Đâu đâu, Em bé Hà Nội đâu? Nghe nói nó xinh lắm nên phải đến xem mặt". Đến khi xem được mặt rồi thì ông ấy buông ra một câu gọn lỏn: "Thế mà bảo nó xinh, già quá…". Bởi vì, thời điểm đó bà ngoại cô cũng vừa mới mất nên cô cảm thấy rất buồn. Nhớ bà, hàng ngày cô đều quàng chiếc khăn đen do bà (do đạo diễn Hồng Sến tặng) để lại để tưởng nhớ. Vì thế, ông ấy bảo già cũng đúng…
Ấn tượng ban đầu như thế nên cả hai đều chả ưa nhau suốt 4 năm là đồng nghiệp cùng đoàn. Tính cách thì lại trái ngược nhau một trời một vực. Nghệ sỹ Lan Hương thì nhỏ nhẹ, sống khép kín, tính lãng mạn. Còn "chú" thì ngược lại, "ăn nhanh, nói to, thao thao bất tuyệt cả ngày được" và chả có tý lãng mạn nào. Ấy vậy mà thói đời thường không ưa nhau mới hay để ý, nói như nghệ sỹ Tất Bình thì "ai biết đâu chữ ghét lại là chiếc cầu nối nhịp cầu duyên". Sau 4 năm ghét nhau, họ bắt đầu thân thiết. Cháu Lan Hương bắt đầu thấy ở "chú" Bình là một người đàn ông hiểu biết qua những lần ngồi một góc nào đó nghe lỏm chuyện, thấy ở con người sôi nổi này tiềm ẩn một bờ vai vững chắc. Còn nghệ sỹ Tất Bình cũng nhìn thấy ở cô gái nhỏ bé này sự thông minh, nhạy cảm và tư chất của một người nghệ sỹ lớn nhưng chưa có điều kiện để bộc lộ. Từ sự cảm thông đó để quan tâm và càng thấy ở người con gái này còn nhiều điểm đáng quý, nhất là lòng tự trọng cũng như sự tinh tế trong cách ứng xử. Đó là điều đồng cảm cũng như lựa lựa chọn sáng suốt mà mãi đến tận bây giờ, ông vẫn thầm cảm ơn vợ vì điều đó. Nghệ sỹ Lan Hương vẫn nhớ khi hỏi người yêu thời điểm đó là: "Vì sao anh yêu em?" Câu trả lời là: "Vì em dễ thương, xinh và trắng!". Bởi, nghệ sỹ Tất Bình vốn là người hay ngượng, ông thường ngại bộc lộ những gì sâu kín trong lòng mình, kể cả với người mình yêu.
Tình cảm rồi cứ đến với nhau dần dần, xóa nhòa gianh giới nhưng không thể đến được tận cùng bởi bên cạnh đó là khoảng cách của hai người đã có gia đình và đều là người mẹ, người cha của những đứa con. Nhưng như họ và bạn bè sau này đã thừa nhận, "là duyên, là số ông trời đã se thì dù thế nào vẫn phải là của nhau". Khi mà vai vế của "chú" Tất Bình đã được cô diễn viên trẻ Lan Hương hạ bệ xuống thành "anh" thì cũng là lúc cả hai cảm thấy không thể thiếu nhau. Họ về thu xếp việc gia đình riêng, để lại tất cả, tay trắng dắt nhau bước vào một giai đoạn cực kỳ khó khăn chỉ với một va li quần áo và niềm tin vào tình yêu, vào một tương lai tươi sáng do chính tay hai người gây dựng. Đó là tháng 12/1988.
Nhà ta đó, thênh thang… 4m
Quyết định đến với nhau của hai người thời điểm đó là một quyết định sai lầm đối với hầu hết mọi người. Từ bạn bè, người thân, gia đình đôi bên và cả những người biết biết họ đều không ủng hộ. Bạn bè thân thiết thì bảo là "bọn này liều quá, dám tung hê tất cả để làm lại từ đầu". Người bình thường thì lại đem khía cạnh con cái ra để khuyên can. Tất nhiên, là người mẹ, người cha tại sao không nghĩ tới điều này. Nhớ lại thời điểm đó, nghệ sỹ Tất Bình tâm sự: "Việc người lớn là của người lớn quyết định, chúng tôi không thể sống chung nhưng không vì thế mà đẩy con cái ra đường. Tôi rất sợ vì những cặp vợ chồng chia tay thì đứa con thường sống tiêu cực. Chính vì vậy, khi bước chân ra khỏi nhà, tôi luôn tâm niệm rằng mình phải làm thế nào để kiếm đủ tiền ngoài việc nuôi vợ (nghệ sỹ Lan Hương) thì phải nuôi dạy được hai con mình và cả con của cô ấy nên người, thành đạt. Còn bản thân hai người phải có một cuộc sống tốt để minh chứng cho cái nắm tay lần thứ hai này".
Thời gian đầu, hai người phải ở thuê khách sạn nhưng phải thuê hai phòng vì theo luật lúc bấy giờ phải có giấy đăng ký kết hôn thì họ mới được phép ở chung. Về sau, vợ chồng diễn viên Hoàng Thắng thấy hai người vất vả quá nên bảo về nhà mình cho ở nhờ. Gọi là nhờ nhưng lại được vợ chồng bạn ưu ái cho phòng đẹp nhất, còn họ thì chui lên trên tầng xép "đứng cứ phải lom khom" để ở. Đây là điều mà vợ chồng nghệ sỹ Tất Bình – Lan Hương mãi không quên và Tết năm nào cũng đến thăm nhà bạn như lời tri ân với tình cảm hai người dành cho vợ chồng mình trong quãng thời gian đầu khốn khó.
Ở nhà bạn mãi cũng không tiện, hai vợ chồng quyết định… mua nhà. Tổ ấm đầu tiên của hai người rộng… 4m vuông ở 33 Hoàng Hoa Thám với giá 2 chỉ vàng. Số tiền này là do mẹ chồng của em nghệ sỹ Tất Bình cho vay. Với vỏn vẹn 4m vuông, vừa đủ trải được chiếc chiếu nhưng cũng ra dáng một tổ ấm riêng. Vật dụng đầu tiên mua là cái tủ, cố mãi mới nhét được vào mà bị kêu mãi. Rồi vừa đi làm vừa mua sắm dần dần vật dụng, từ cái chảo, bát đĩa đến những thứ tiện nghi hơn như tivi, tủ lạnh… Một thời gian ngắn sau đó thì hai vợ chồng nâng lên được một cái gác xép đua ra được 6m. Vậy là "như ở nhà 2 tầng", ở trên nghỉ ngơi, ở dưới ăn uống sinh hoạt…Vậy mà vẫn thấy đời vui, chả nghĩ gì và vẫn luôn tin, hy vọng vào một điều gì đó tươi sáng...
Đây là thời gian hai vợ chồng lao vào làm như điên, nhịn ăn nhịn mặc để xây dựng cuộc sống, nuôi dạy các con. Là người đàn ông chủ lực về kinh tế, theo như nghệ sỹ Tất Bình tâm sự thì đó là quãng thời gian cực kỳ vất vả. Đều đặn hàng ngày bỏ ra 13 tiếng làm diễn viên lồng tiếng mà theo ông gọi là "cắn phổi ra nuôi con", rồi đóng phim, làm phó đạo diễn, đạo diễn phim rồi còn nhiều các công việc khác. Mỗi dịp cuối năm thì vùi đầu ở xưởng… Nghệ sỹ Lan Hương thì sau công việc ở nhà hát cũng tham gia đóng phim, thu vén gia đình.
Sự nỗ lực của hai vợ chồng đã được đền đáp. Năm 1989, họ chuyển tới nơi ở rộng hơn, mảnh đất rộng 17m vuông ở dốc Tam Đa. Năm 1990 thì xây được một cái nhà ba tầng có toilet nằm trong nhà (đây là một cuộc cách mạng bởi lúc đó người ta chưa quen với điều này). Năm 2001 thì chuyển tới nhà 5 tầng rộng 50m vuông ở khu Nghĩa Tân. Nhớ lại căn nhà 3 tầng ở Tam Đa, nghệ sỹ Lan Hương vẫn không giấu nổi niềm vui ánh lên trong đôi mắt: "Đó là niềm tự hào bởi bạn bè cùng trang lứa lúc đó cũng không xây nổi như thế. Có những đêm hai vợ chồng đi làm về mà cứ đứng mãi ở tầng một ngước nhìn lên với tâm trạng ngây ngất mãi…"
Xây tổ ấm trên nền đổ vỡ
Nhưng điều lớn nhất trong cuộc sống của họ không phải là xây một cái nhà đơn thuần để ở mà lớn hơn cả là một "mái nhà, mái ấm" đúng nghĩa. Ở đó phải có tình yêu dành cho nhau, có tình cảm của cha mẹ với con cái và ngược lại. Nó phải là nơi nền tảng phát triển cho mỗi thành viên trong gia đình. "Con anh, con em" rồi những cụm từ như "cha dượng", "mấy đời bánh đúc có xương…" là điều mà họ đã nghĩ tới, điều mà bạn bè người thân đã lường trước cho họ. Đó là điều khó khi mà cả hai cũng như con cái của mình ít nhiều đều đã có những đổ vỡ trong tình cảm… Khi hỏi về việc này, nghệ sỹ Tất Bình chia sẻ: "Điều quan trọng nhất phải xây dựng được sự công bằng cũng như biết nhường nhịn, tôn trọng nhau. Cuộc sống không bao giờ trọn vẹn, sẽ có lúc này lúc kia nhưng nếu biết sống nhân ái, độ lượng thì sẽ dễ bỏ qua cho nhau... Có lẽ thời gian đầu, vợ và con đều thương mình nên cũng hòa thuận". Nghệ sỹ Lan Hương cũng tự nhận mình là người nhường nhịn. Điều đó cũng được đền đáp bằng việc các con của chồng chấp nhận khi thi thoảng bắt đầu đứng về phía cô "chống lại bố" khi bàn chuyện nọ, chuyện kia.
Mái ấm đó dần được xây dựng từ trên những điều nho nhỏ đó. Nghệ sỹ Lan Hương muốn mua cho con cái gì thì cũng phải chờ có đủ tiền để mua cho hai con chồng như vậy. Nghệ sỹ Tất Bình thì thương vợ, năm nào cũng cố dành tiền cho vợ sang Đức thăm con. Những sự tôn trọng, quan tâm tới nhau tinh tế như vậy đã dần dần khiến căn nhà được lấp đầy bằng những hơi ấm. Các con được học hành đầy đủ, có công việc, địa vị xã hội. Lần lượt từng cô con gái đi lấy chồng được hai người lo cho tươm tất bằng bè bằng bạn. Điều tôi rất cảm phục khi nghe câu chuyện của cặp vợ chồng nghệ sỹ này là chi tiết trong ngày cưới con chồng, nghệ sỹ Lan Hương lặng lẽ đứng dẹp sang một bên để nhường cho chồng và vợ cũ bên cạnh nhau khi chụp ảnh cưới. Theo cô, cùng là phụ nữ, cô hiểu bất kỳ người con gái cũng đều muốn có mẹ, có cha đầy đủ, vui vẻ trong ngày trọng đại nhất của mình. Còn cô con gái của nghệ sỹ Lan Hương thì nói một câu với mẹ: "Nếu lấy chồng, con sẽ lấy người như bác Bình…". Sự tinh tế, tôn trọng là thành quả đó chính là thứ quả ngọt nhất mà họ đã trồng được kể từ khi quyết định đến với nhau.
Điều đó và cả quãng thời gian cùng trải qua những khó khăn, được hưởng từng hạnh phúc nhỏ nhoi cùng nhau vun đắp nên họ mới gắn bó như thế.
Là duyên là số ông trời đã se…
Dù tính cách trái ngược, dù cuộc sống "con anh con em" phức tạp, những lúc bát đũa xô nhau không tránh khỏi… Nhưng tình yêu cũng như sự tôn trọng vẫn ngập tràn khi nói về nhau. Khi hỏi về sự ghen tuông khi cùng là những người nghệ sỹ sống bằng cảm xúc, nghệ sỹ Lan Hương cười: "Chúng tôi luôn tin nhau. Tôi cũng tồ lắm, thấy phim chồng mình đóng hôn người này người nọ cứ há hốc ra xem. Còn mình thì chả có phim nào. Có mỗi cái Những người sống quanh tôi đóng cặp với Quốc Tuấn thì ông ấy lại làm đạo diễn. Quay khéo lắm, chả chạm vào nhau chút nào cả…."
Nghệ sỹ Tất Bình nổi tiếng là chiều vợ, chiều con. Chiều ngay cả bằng chính những trang phục khoác trên người. Vợ con mua cho cái gì dùng cái nấy, mấy chục năm chưa biết tự mua cho mình một cái nào. Ông cứ đùa rằng cô ấy là Hổ (NSND Lan Hương tuổi Hổ) nên bắt nạt mình tuổi Trâu, rằng ông Tất Bình quyết đoán, ăn to nói lớn thế nhưng về nhà thì nhỏ nhẹ lắm, suốt ngày chỉ cười. Nghệ sỹ Lan Hương thì bảo, cô là Hổ bách thảo, còn chú là Trâu rừng, Trâu trong truyện "trí khôn của ta đây" bắt nạt cả Hổ. 22 năm bên nhau không câu nệ hình thức, họ thật với nhau ngay như những ngày đầu. Sau 1 năm sống chung mới cùng nhau đi mua nhẫn cưới, tự mua, tự đeo. Sau 8 năm "sống bất hợp pháp" như lời đùa của nghệ sỹ Lan Hương họ mới đi đăng ký kết hôn. Và suốt cả quãng thời gian sống chung, họ chưa một lần tự chụp ảnh chung, chưa một lần nghệ sỹ Tất Bình mua hoa tặng vợ dù biết đây là ý thích của nghệ sỹ Lan Hương. Hỏi sao, thì ông bảo ngại lắm rồi lấp liếm: "Anh tặng em cả cuộc đời rồi còn gì, khỏi cần tặng thứ gì khác nữa". Dù vậy, nghệ sỹ Lan Hương cũng đủ tinh ý để nhận ra những bó hoa mà chồng nhờ người nhà mua cắm trong phòng mỗi khi mình đi công tác xa về hay những bức tranh ngộ nghĩnh của mấy đứa cháu ngoại tặng (mà cô thừa biết là... chồng xui).
Nghệ sỹ Lan Hương luôn thầm cảm ơn kiếp trước mình đã tu tốt nên mới lấy được nghệ sỹ Tất Bình – chỗ dựa hoàn hảo. Còn nghệ sỹ Tất Bình thì nói về người vợ của mình với một tứ tình cảm đầy trân trọng: "Khi tôi đến với cô ấy, tôi chỉ có hai bàn tay trắng. Cô ấy không bao giờ than vãn cuộc sống vất vả, luôn tin vào chồng mình, không đem ra so sánh với những người bạn thành danh hơn. Cô ấy luôn động viên tôi một cách tinh tế rằng với con người anh mà em biết, anh sẽ tiến xa hơn, thành công trong nghệ thuật và có địa vị trong xã hội. Cô ấy đã là chỗ dựa vững chắc về tinh thần để tôi mạnh mẽ hơn. Gần 30 năm sống chung, đến bây giờ tôi có thể tự hào vì mình đã đáp ứng được điều đó, làm được điều như đã hứa. Cả cô ấy cũng vậy, niềm tin của tôi dành cho cô ấy về nghề nghiệp, về vai trò người vợ cũng đã được đáp ứng xuất sắc. Hai vợ chồng, một NSƯT, một NSND và với cơ ngơi được dựng nên từ hai bàn tay trắng, các con trưởng thành, hạnh phúc… là đáp số rõ nhất cho những nghi ngờ ban đầu. Chúng tôi toại nguyện…"
Cho đến tận bây giờ, cả nhà vẫn duy trì thói quen thứ 7, chủ nhật tập trung lại cùng ăn uống. Hai vợ chồng có thời gian rảnh thì lại cùng nhau đi du lịch. Các cháu đều quý ông bà. Cháu ngoại đầu tiên nay đã lên lớp 6 ở hẳn với ông bà. Thành thói quen, cứ sáng 6h15’ là ông dậy gọi cháu ăn sáng rồi đưa đi học. Cuộc sống với ông là viên mãn.
Theo TGDA.