Vào thời hoàng kim, Sài Gòn có khoảng hơn 20 điểm tấu hài, nhưng hiện tại số lượng đếm không quá một bàn tay. Tấu hài hấp hối nhiều năm qua là điều ai cũng rõ, thế nhưng gần đây các nghệ sĩ hài đổ bộ lên truyền hình qua các chương trình hài mới, những chương trình thực tế có liên quan đến hài và cả động thái này đã giúp tấu hài không thể chết được, thậm chí là có một sức sống mới.
Sự tiếp sức từ nhà sản xuất
Theo nghệ sĩ Trung Dân, hồi tấu hài còn sống khỏe, một nghệ sĩ hài chạy show dày đặc từ thứ hai đến chủ nhật. Riêng con đường Cách Mạng Tháng 8 từ quận 1 đến quận 3, đã có đến 5 địa điểm nổi tiếng là Trống Đồng, Nam Quang, Champa, Cầu Vồng, Lan Anh. Chỉ cần nhận show 5 địa điểm trên con đường này, cũng đã hết một đêm lao động nghệ thuật.
Vậy mà giờ đây, vào ngày thường Trống Đồng và Cầu Vồng mở cửa cầu may với lượng khán giả lác đác, và trông chờ vào những chương trình lớn tập trung được danh hài tên tuổi vào dịp đặc biệt. Champa hầu như ngưng hoạt động, còn Nam Quang và Lan Anh cũng diễn hài không thường xuyên. Ngoài những địa điểm này, khán giả không thể tìm được nơi phục vụ tấu hài nào khác.
Lý do cho sự sa sút này, theo danh hài Bảo Chung là vì các nhóm không sáng tác tiểu phẩm mới mà cứ bổn cũ soạn lại, hoặc là copy miếng của nhóm khác xào đi xào lại đôi chút rồi đem trình diễn. Khán giả không thể cười vì đã biết trước tất cả các tình tiết.
Trong tình hình đó, nhiều kênh truyền hình hài với chương trình hài tổng hợp ra đời nhằm đáp ứng nhu cầu người xem. Ngặt nỗi, hài truyền hình dạng này được làm quá vội vàng nên chất lượng không đảm bảo. Khán giả đang chán tấu hài ngoài sân khấu khi xem tấu hài truyền hình kiểu này càng chán thêm. Tưởng rằng tấu hài đã bước vào giai đoạn chết.
Thế nhưng sự xuất hiện của các nhà sản xuất có nghề và có chiến lược đầu tư bài bản đã giúp tấu hài thoát hiểm. Kênh truyền hình HTV2 vốn không thu hút khán giả nhưng kể từ khi chương trình hài Tài tiếu tuyệt, Vụ án đông tây kim cổxuất hiện, lượng người xem kênh này tăng lên đáng kể. Rating khoảng hơn 4.0, một thông số lý tưởng về lượng người của truyền hình.
Kịch bản được nhà sản xuất đặt hàng viết hoàn toàn mới, bất ngờ, hài hước và có thông điệp ý nghĩa. Nghệ sĩ hài ngôi sao hàng đầu như Hoài Linh, Việt Hương, Thúy Nga, Chí Tài có đất dụng võ kỹ năng hài nên khán giả có được những phút thư giãn thú vị.
Kênh HTV 9 có Bác ba phi thời @ với sự tham gia của ngôi sao Thanh Nam, NSND Hồng Vân, NSUT Việt Anh tạo ra tiếng cười đầy suy gẫm và đậm tính thời sự. Chương trình hài Từ quê ra thành của VTV Cần Thơ khiến người xem vừa cười vừa đau trước những câu chuyện trái khoái của những người dân quê ra thành thị. Một kiểu hài phê phán có ý nghĩa.
Đỉnh điểm của sự hồi sinh của tấu hài phải nói đến là Ơn trời, cậu đây rồi xuất hiện gần đây trên VTV3 nhưng đã gây sốt trong công chúng. Format chương trình hài thực tế của Hà Lan này đặt ra vô vàn tình huống hài hước ngoài dự kiến tạo nên tiếng cười vô cùng đặc biệt. Sự thành công rất nhanh chóng của nó tiếp thêm sức sống mạnh mẽ cho tấu hài.
Tận dụng mạng xã hội
Chương trình hài truyền hình mới có chất lượng liên tiếp ra đời tạo ra công ăn việc làm ổn định cho nghệ sĩ hài. Sân khấu vắng khán giả thì giờ đây họ diễn cho truyền hình. Tiền catxe cao hơn mà đồng thời tên tuổi cũng nhanh chóng đến với khán giả quy mô cả nước nếu so với thời kỳ hài truyền hình chưa phát triển. NSND Hồng Vân chia sẻ: “Tôi nghĩ sự phát triển của các chương trình hài truyền hình là một sự vận động tất yếu. Nó giúp cho tấu hài có một vùng đất mới để tồn tại trong lúc các tụ điểm hài đã trở nên quá èo uột, nghệ sĩ hài có quá ít đất dụng võ”.
Không dừng lại ở truyền hình, nhiều nghệ sĩ hài như Thu Trang, Trấn Thành, Anh Đức đã ký hợp đồng với YouTube để tiểu phẩm của mình được phát hành hợp pháp trên kênh truyền thông này. Họ đã gặt hái thành công rất ấn tượng, bởi vì, lượng người truy cập youtube là vô cùng lớn. Đây là cách mà nghệ sĩ tự thân vận động để quảng bá tên tuổi và duy trì sự tồn tại của tấu hài.
Sức sống hài vẫn tiếp tục duy trì nhờ sự hà hơi của nhà sản xuất cho kênh truyền hình bên cạnh khả năng tự xoay sở của nghệ sỹ là thực tế khách quan. Thế nhưng cũng có nghệ sỹ hài phủ nhận rằng thành công của họ nhờ sự góp sức của các nhà sản xuất chương trình hài truyền hình, hay các kênh truyền thông khác. Diễn viên hài Trường Giang cho biết: “Thời danh hài Hoài Linh nổi tiếng thì hài truyền hình hay youtube đâu có phát triển. Tôi nghĩ nghệ sỹ hài nào thực sự có tài năng thì họ sẽ được khán giả yêu thích chứ không phải nhờ truyền hình”.
Ý kiến của diễn viên hài trẻ đang lên chỉ là cá biệt và kém thuyết phục. Thời của Hoài Linh và thế hệ trước như NSUT Bảo Quốc, nghệ sĩ Hồng Nga các loại hình giải trí khác chưa phát triển và tấu hài đang có chổ đứng vững vàng. Ở thời điểm hiện tại, nghệ sĩ hài tồn tại thế nào trong thực tế tụ điểm hài đang teo tóp?
Thực tế nếu công tâm nhìn lại, vị trí hàng đầu của Hoài Linh, Việt Hương, Thúy Nga, Chí Tài vẫn giữ được nguyên vẹn trong lòng khán giả cho đến nay cũng là nhờ họ tham gia nhiều chương trình truyền hình. Gỉa định rằng các ngôi sao hàng đầu này không xuất hiện trên truyền hình và youtube chừng 2 năm, chắc chắn tên tuổi và hình ảnh của họ sẽ bị ảnh hưởng ít nhiều vì nhiều tài năng trẻ khẳng định được tài năng trong lòng công chúng.