Lấy đâu phim hay để chiếu?

Điểm nhấn quan trọng nhất trong Nghị định 54/CP là quy định “phim truyện VN phải đạt ít nhất 20% buổi chiếu so với tổng số buổi chiếu của các rạp”. Quy định này tưởng như tạo một cú hích cho phim Việt phát triển nhưng đó chỉ là lý thuyết. Còn thực tế không giản đơn như vậy. Bà Thúy Vi, quản lý rạp Megastar tại Hà Nội, cho biết: “Khó khăn ở đây không phải từ phía rạp mà từ chính các nhà sản xuất phim, nói cách khác là không có phim VN để chiếu chứ không phải rạp không muốn chiếu. Mỗi năm chỉ có khoảng 7-8 phim VN ra mắt, nguồn phim ít ỏi như vậy thì không thể nào bảo đảm  phim Việt chiếm 20% trong tổng số phim nước ngoài chiếu ở 10 phòng chiếu của Megastar”.

Ông Bùi Văn Lựu, Giám đốc cụm rạp Đống Đa-TPHCM, cảm thán: “Nếu phim có khách như Để Mai tính thì đến giờ rạp chúng tôi vẫn chiếu đấy thôi. Còn phim dở thì làm sao chiếu được vì có ai chịu bỏ tiền ra mua vé. Lôi phim cũ ra chiếu lại càng không có người xem. Dẫu biết nếu không bảo đảm  tỉ lệ trên, rạp sẽ bị kiểm tra, xử phạt nhưng nếu phạt cũng đành chịu. Thôi thì tới đâu hay tới đó vậy”.

Đánh giá về những quy định mới của NĐ 54/CP, bà Thúy Vi cho rằng quy định này chưa phù hợp với tình hình phát hành hiện tại. “Không lẽ một bộ phim lại chiếu kéo dài để đủ chỉ tiêu 20% buổi chiếu? Đó thực sự không phải là một phương án thông minh của các nhà kinh doanh”.

 Đồng tình với ý kiến này, ông Bùi Văn Lựu nói: “Chiếu một phim không hay, chỉ có vài người xem thì rất lãng phí vì tốn kém chi phí”. Hiện trung bình mỗi tuần, có hai phim ngoại mới ra rạp, một năm hơn 100 phim. Nếu thực thi đúng nghị định này thì phải có 20 phim VN được sản xuất/năm nhưng thực tế một năm, điện ảnh chỉ sản xuất khoảng phân nửa con số đó. Bắt ép các rạp phải dành rạp cho phim Việt nhưng phim không hay và không đủ phim để chiếu thì chẳng khác nào ép chủ rạp đi vào chỗ phá sản. Vì nếu không tuân thủ thì bị phạt, còn tuân thủ thì thất thu, không có lương trả cho nhân viên vì cơ chế kinh doanh của các rạp là tự chủ tài chính”.

Kẻ ăn không hết, người lần không ra

Nếu như các chủ rạp lo lắng về việc không biết làm cách nào để bảo đảm  con số 20% phim Việt chiếu ở rạp thì các đài truyền hình lại rơi vào tình trạng “nhà giàu” khá thong dong, còn “nhà nghèo” phải giật gấu vá vai trước quy định thời lượng phim Việt phát sóng phải đạt 30% tổng thời lượng phát sóng phim truyện. Đài Truyền hình VN và Đài Truyền hình TPHCM có thể coi là những “đại gia” sản xuất phim truyền hình Việt, có trong tay vài trăm tập phim mỗi năm, do các hãng phim của đài sản xuất và đặt hàng các hãng phim tư nhân sản xuất theo phương thức xã hội hóa nên quy định này có khi còn thấp hơn mức phim truyện VN mà hai đài này phát sóng theo nhu cầu của khán giả. Ông Vũ Ngọc Minh, Phó Giám đốc Đài PTTH Hà Nội, cũng cho biết tỉ lệ 30% phim VN phát sóng đã được đài thực hiện từ lâu, nếu nâng lên 50% thì phải hơi cố gắng. Cũng theo ông Minh, ngoài phim do đài tự sản xuất, việc ký hợp đồng mua phim hoặc hợp tác sản xuất với các hãng phim tư nhân cũng không đến nỗi khó khăn.

Tuy nhiên, đối với những đài truyền hình “nhà nghèo” thì việc thực hiện quy định này không dễ chút nào. Bà Kim Ánh, Phó trưởng Ban Chương trình Đài PTTH  Đà Nẵng, cho biết: “Tỉ  lệ 30% phim Việt phát sóng trên mỗi đài không hẳn là quy định quá khó đối với các đài địa phương nhỏ lẻ vì 2 năm nay chúng tôi cũng bảo đảm được tỉ lệ này. Có điều, phim phát sóng toàn phim cũ, mua lại của các đài lớn. Còn tự làm phim để phát thì chúng tôi không thể làm nổi vì quá tốn kém”.

Bà Ánh cho rằng: “Với quy định này, tôi e rồi đây phim truyền hình Việt sẽ được sản xuất ồ ạt chạy theo số lượng, cốt để các đài lấp đầy sóng nên khó bảo đảm chất lượng. Khi đó, phim dở cũng phải mua vì không mua thì lấy gì phát, trong khi đài không tự sản xuất được”.