Ngày xuân vui hội Lồng Tồng

Sáng 23.2 tại đèo De, xã Phú Đình, huyện Định Hoá, trong tiết mưa xuân se lạnh, nhân dân các dân tộc tỉnh Thái Nguyên đã nô nức đi hội Lồng Tồng ATK Định Hoá xuân Canh Dần - 2010.

Lồng Tồng là lễ hội quan trọng bậc nhất được truyền qua nhiều đời trong cộng đồng đồng bào dân tộc các tỉnh miền núi phía bắc, gắn liền với sản xuất nông nghiệp.

Trước khi khai mạc lễ hội, lãnh đạo tỉnh Thái Nguyên đã trang trọng tổ chức lễ dâng hương tại nhà tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh ở đỉnh đèo De.

Sau tiếng trống khai hội rộn rã, hai thầy cúng mặc áo đỏ dẫn đầu nhóm tế lên sân khấu làm nghi thức tạ Thiên Địa, cầu thần nông, thần núi, thần suối và thành hoàng. Đây là những nghi thức độc đáo của lễ cầu mùa của đồng bào dân tộc Tày để tạ ơn những vị thần đã bảo vệ mùa màng, sức khoẻ, bình yên cho dân bản.
 
Lời khấn vừa dứt, các tấm phướn tế được hoá để gửi đến các vị thần, còn thầy cúng cất bước xuống cánh đồng đèo De để làm nghi thức quan trọng nhất của hội: Xuống đồng. Một lão nông cày giỏi được dân bản chọn ra mắc cày vào con trâu mộng, to khoẻ sẽ làm nghi thức vạch luống cày đầu tiên cho mùa vụ mới.

Mở đầu phần hội là trò chơi tung còn mang đậm sắc thái âm dương hòa hợp trong tín ngưỡng phồn thực. Hàng trăm người dân đứng quanh phỏng còn (cây trụ) luôn tay tung những quả còn vun vút về phía hồng tâm. Phần thưởng dành cho người thắng cuộc là gà, xôi, chai rượu - những sản phẩm từ nền nông nghiệp lúa nước mang theo lời chúc người thắng cuộc cùng gia đình sung túc, đủ đầy trong năm mới.

Từ năm 2005, sau khi nhà tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại đỉnh đèo De được hoàn tất, hội Lồng Tồng ATK Định Hoá đã được nâng cấp thành lễ hội xuân lớn nhất tại tỉnh Thái Nguyên. Hội diễn ra trong hai ngày, mùng 9 - 10 tháng giêng, với phần hội chính nhằm ngày mùng 10. Những nghi lễ của các dân tộc thiểu số vùng ATK Định Hoá đã dần trở thành tài sản văn hoá chung của nhân dân các dân tộc Thái Nguyên.

Nếu đồng bào Tày có lễ cầu mùa, lễ Kỳ Yên thì đồng bào Dao có lễ cầu phúc, đồng bào Sán Chí có lễ cầu,... Các phần lễ trên được tổ chức tại hội Lồng Tồng để người dân ở các nơi khác và lớp trẻ thêm hiểu về nét văn hoá đặc sắc của các dân tộc vùng ATK.

Theo Lao Động.

---