Cẩm nang đoàn tụ gia đình tại Đức cho người ngoài EU: Điều kiện, thủ tục và quyền lợi

Việc đoàn tụ gia đình tại Đức, đặc biệt khi một hoặc cả hai bạn đời không mang quốc tịch Liên minh châu Âu (EU), có thể phức tạp nhưng hoàn toàn khả thi nếu nắm vững các quy định. Bài viết này sẽ trang bị cho bạn kiến thức cần thiết về điều kiện, thủ tục và quyền lợi khi tìm kiếm cơ hội sinh sống cùng người thân yêu tại quốc gia này.

Đoàn tụ với vợ/chồng đến từ quốc gia ngoài EU

Đối với trường hợp bạn đời của bạn không mang quốc tịch EU, Khu vực kinh tế châu Âu (EWR) hay Thụy Sĩ, việc xin đoàn tụ gia đình cần tuân thủ các quy định cụ thể sau:

• Yêu cầu về trình độ tiếng Đức có thể được miễn trừ trong một số trường hợp. Cụ thể, nếu bạn đã sở hữu giấy phép cư trú tại Đức với tư cách là lao động tay nghề cao, bạn không bắt buộc phải chứng minh khả năng tiếng Đức. Tuy nhiên, việc học tiếng Đức cơ bản sẽ đóng vai trò quan trọng giúp cả gia đình nhanh chóng hòa nhập với cuộc sống mới.

• Một điều kiện quan trọng là cả hai vợ chồng phải đủ 18 tuổi trở lên. Người bảo lãnh sinh sống tại Đức cần đáp ứng các tiêu chuẩn sau:

  • Phải có một giấy phép cư trú hợp lệ, ví dụ như Thẻ Xanh EU (Blaue Karte EU), giấy phép cư trú (Aufenthaltserlaubnis) hoặc giấy phép định cư vĩnh viễn (Niederlassungserlaubnis).

  • Phải chứng minh có đủ khả năng tài chính để đảm bảo cuộc sống cho gia đình và sở hữu bảo hiểm y tế đầy đủ.

Công nhận mối quan hệ sống chung chưa kết hôn

Trong trường hợp các cặp đôi lựa chọn sống chung mà chưa đăng ký kết hôn, họ vẫn có thể tiến hành thủ tục đoàn tụ nếu mối quan hệ này đã được công nhận hợp pháp theo luật pháp của quốc gia nơi họ sinh sống và có giá trị tương đương với hình thức quan hệ sống chung (Lebenspartnerschaft) được luật pháp Đức công nhận trước đây. Các điều kiện để được chấp nhận bao gồm:

• Mối quan hệ sống chung cần phải được đăng ký chính thức tại cơ quan có thẩm quyền của quốc gia đó, và thông tin này phải được ghi nhận trong các hồ sơ hoặc sổ đăng ký chính thức.

• Mối quan hệ này phải phát sinh các quyền và nghĩa vụ pháp lý rõ ràng giữa hai bên.

Quy định này cũng mở rộng và bao gồm cả các mối quan hệ giữa hai người cùng giới tính hoặc trường hợp trong đó ít nhất một người không xác định giới tính là nam hay nữ.

Thủ tục xin thị thực đoàn tụ vợ chồng cho công dân ngoài EU

Quy trình xin visa đoàn tụ cho vợ/chồng không phải là công dân EU bao gồm các bước cơ bản như sau:

1. Bước đầu tiên là nộp đơn xin thị thực đoàn tụ tại cơ quan đại diện ngoại giao của Đức (Đại sứ quán hoặc Lãnh sự quán) tại quốc gia nơi người được đoàn tụ đang cư trú.

2. Chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ cần thiết, bao gồm:

   • Hộ chiếu còn hiệu lực.

   • Giấy đăng ký kết hôn hoặc giấy chứng nhận mối quan hệ sống chung đã được công nhận hợp pháp.

   • Các giấy tờ bổ sung khác tùy theo yêu cầu cụ thể của từng trường hợp. Điều này có thể bao gồm các giấy tờ chứng minh thu nhập (chứng nhận lương hoặc thuế), hợp đồng thuê nhà hoặc các tài liệu khác theo hướng dẫn chi tiết từ Đại sứ quán Đức tại địa phương.

3. Sau khi nhập cảnh Đức, bạn cần thực hiện các thủ tục sau:

   • Tiến hành đăng ký địa chỉ cư trú tại văn phòng quản lý dân cư địa phương (Einwohnermeldeamt).

   • Nộp đơn xin giấy phép cư trú (Aufenthaltserlaubnis) tại Sở Ngoại kiều (Ausländerbehörde) trước khi visa nhập cảnh hết hạn.

Lời khuyên quan trọng:

Để tránh bất kỳ sự chậm trễ không đáng có, bạn nên lên kế hoạch và đặt lịch hẹn sớm, bởi vì thời gian chờ đợi xử lý hồ sơ thường kéo dài.

Lê Hải Yến - © Báo TIN TỨC VIỆT ĐỨC

Quyền lợi sau khi có giấy phép cư trú

Một khi giấy phép cư trú đã được cấp, người vợ/chồng được đoàn tụ sẽ có quyền làm việc tại Đức mà không có bất kỳ hạn chế nào, ngay từ những ngày đầu tiên.

Đoàn tụ cha mẹ và thăm thân

Nếu giấy phép cư trú hoặc thị thực của bạn tại Đức được cấp lần đầu tiên sau ngày 01 tháng 3 năm 2024 với mục đích lao động, bạn có quyền bảo lãnh cha mẹ ruột hoặc cha mẹ vợ/chồng sang Đức sinh sống. Để biết thêm chi tiết về các điều kiện cụ thể cho việc đoàn tụ cha mẹ, bạn nên tham khảo thông tin từ Đại sứ quán Đức hoặc Sở Ngoại kiều tại địa phương.

Ngoài hình thức đoàn tụ dài hạn, các thành viên trong gia đình cũng có thể đến Đức để thăm thân trong thời gian ngắn hạn.

—

Đoàn tụ với vợ/chồng là công dân EU, EWR hoặc Thụy Sĩ

Trong trường hợp người bạn đời của bạn là công dân thuộc Liên minh châu Âu, Khu vực kinh tế châu Âu hoặc Thụy Sĩ, họ được hưởng quyền tự do đi lại theo quy định của EU. Điều này có nghĩa là:

• Họ không cần phải xin thị thực đặc biệt để nhập cảnh và sinh sống tại Đức.

• Chỉ cần mang theo giấy tờ tùy thân hợp lệ (chứng minh nhân dân hoặc hộ chiếu) khi nhập cảnh vào Đức.

• Họ có quyền tự do sinh sống và làm việc tại Đức mà không có bất kỳ giới hạn nào.

---