Châu Âu đang có một sự chuyển dịch lớn: Không còn âm thầm dựa vào Mỹ

Tờ El País không hề cường điệu hóa. Tại tất cả các thể chế của Liên minh châu Âu và trong những phát biểu của các nhà lãnh đạo hàng đầu châu Âu, một thông điệp nhất quán đang liên tục được lặp lại: Kỷ nguyên của sự tin tưởng mặc định vào Hợp chúng quốc Hoa Kỳ đang đi đến hồi kết. Các tổng thống Mỹ, đặc biệt là sau nhiệm kỳ của Trump, sẽ phải nỗ lực rất nhiều để có thể khôi phục lại vị thế vốn có.

Ảnh: Justin Tallis/Pool via REUTERS

Bản năng sinh tồn thay vì lời bài xích

Đây không phải là một luận điệu bài Mỹ. Đó chính là bản năng sinh tồn của cả một châu lục.

Trong nhiều thập kỷ, châu Âu đã giao phó an ninh của mình cho Washington – từ hệ thống tên lửa, năng lực tình báo cho đến các chuỗi cung ứng công nghiệp quốc phòng.

Cuộc chiến tại Ukraine đã phơi bày một cách tàn nhẫn mối nguy hiểm của sự phụ thuộc này. Mỗi khi chính trường Mỹ có những biến động, cả châu Âu lại cảm nhận được những cơn địa chấn. Và ngay tại thời điểm này, những rung chấn đó đang trở nên vô cùng dữ dội.

Liên minh châu Âu (EU) đã phải đối mặt với hai sự thật phũ phàng:

1. Châu Âu đang phụ thuộc quá mức vào sức mạnh quân sự, công nghệ và kinh tế của Mỹ.
2. Sự phụ thuộc này đang dần trở thành một gánh nặng chiến lược.

Nỗ lực tự chủ và những hồi chuông báo động

Chính vì lẽ đó, Brussels đang thúc đẩy kế hoạch tăng cường quốc phòng lớn nhất trong nhiều thập kỷ – hàng trăm tỷ euro sẽ được rót vào vũ khí châu Âu, nền công nghiệp châu Âu và các hệ thống chỉ huy của riêng châu Âu.

Đây cũng là lý do các nhà lãnh đạo từ Warsaw đến Paris liên tục cảnh báo rằng Mỹ có thể không còn là một lá chắn đáng tin cậy. Và đó cũng là nguyên nhân khiến "kế hoạch hòa bình" mới của Mỹ cho Ukraine đã gióng lên những hồi chuông báo động thay vì mang lại sự nhẹ nhõm.

Thông điệp đằng sau tất cả những động thái này rất đơn giản:

Nếu châu Âu không tự tôi luyện mình ngay từ bây giờ, họ sẽ không thể sẵn sàng cho một thế giới đang định hình lại.

Châu Âu không quay lưng với Washington một cách thù địch, nhưng lục địa này đang chủ động chuẩn bị cho một tương lai nơi Mỹ có thể lùi bước, do dự hoặc đưa ra những yêu cầu mà châu Âu không thể đáp ứng. Và nếu kịch bản đó xảy ra, Ukraine sẽ trở thành chiến trường đầu tiên trong khoảng trống quyền lực này.

Thành Lộc - © Báo TIN TỨC VIỆT ĐỨC

---