Chi tiêu quốc phòng của Nga vượt xa toàn bộ châu Âu

Trong khi dân số chỉ bằng 1/5 châu Âu, chi tiêu quốc phòng của Nga đã vượt qua tổng ngân sách quân sự của toàn bộ các nước châu Âu cộng lại, theo báo cáo mới nhất từ Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (IISS).

Theo một nghiên cứu mới công bố, chi tiêu quân sự của Nga - nơi nền kinh tế đã được Tổng thống Vladimir Putin chuyển sang trạng thái thời chiến - hiện đã vượt xa tổng ngân sách quốc phòng của toàn bộ châu Âu cộng lại.

Tổng chi tiêu quốc phòng của Nga đã tăng vọt 42% trong năm ngoái, đạt 13,1 nghìn tỷ rúp (tương đương 462 tỷ USD theo sức mua tương đương - PPP). Trong khi đó, tổng ngân sách quốc phòng của châu Âu, bao gồm cả Anh và các nước thành viên EU, chỉ tăng gần 12% lên 457 tỷ USD, thấp hơn một chút so với Moscow, theo báo cáo của IISS công bố hôm thứ Tư.

Báo cáo "Military Balance" thường niên của IISS về năng lực quân sự toàn cầu đã nhấn mạnh những thách thức an ninh mà châu Âu phải đối mặt nếu Hoa Kỳ cắt giảm viện trợ cho Ukraine và quốc phòng châu Âu.

Tổng thống Mỹ Donald Trump, người từng tuyên bố sẽ nhanh chóng chấm dứt cuộc chiến Nga-Ukraine, cho biết chính quyền của ông đã có những cuộc đàm phán "rất nghiêm túc" với Moscow. Ông cũng bày tỏ quan điểm rằng Mỹ đang chi quá nhiều cho cuộc xung đột và an ninh châu Âu nói chung.

Các cố vấn cấp cao trong chính quyền Trump, bao gồm Phó Tổng thống JD Vance và Đặc phái viên Keith Kellogg, dự kiến sẽ gặp Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy và các đối tác châu Âu tại Hội nghị An ninh Munich trong tuần này.

Trump thường xuyên nhấn mạnh rằng châu Âu cần chi tiêu nhiều hơn cho quốc phòng, bao gồm cả viện trợ cho Ukraine. Theo Viện Nghiên cứu Kinh tế Thế giới Kiel, viện trợ của Mỹ cho Ukraine đến nay đạt khoảng 88 tỷ euro, thấp hơn gần một phần ba so với tổng số 125 tỷ euro từ châu Âu.

Trump đề xuất châu Âu nên chi 5% GDP cho quốc phòng, cao hơn nhiều so với mức trung bình hiện tại là 1,7%. Trong khi đó, Tổng Thư ký NATO Mark Rutte cho rằng con số này nên là 3%.

IISS dự báo tổng chi tiêu quốc phòng của Nga trong năm nay - bao gồm cả các khoản đóng góp tự nguyện từ chính quyền địa phương và doanh nghiệp - sẽ tăng 13,7% lên 15,6 nghìn tỷ rúp, tương đương 7,5% GDP hoặc gần 40% ngân sách liên bang Nga.

Mặc dù điều này gây tổn hại cho nền kinh tế, IISS nhận định: "Nga vẫn có thể gánh vác chi phí chiến tranh do người dân đã quen với việc bị chính quyền áp đặt và sống trong điều kiện khó khăn".

Ngược lại, nếu châu Âu tăng chi tiêu quốc phòng lên 3% GDP, điều này sẽ bổ sung thêm 250 tỷ USD. Nếu tăng lên 5% GDP, con số này sẽ tăng khoảng 800 tỷ USD - gần gấp đôi mức chi tiêu hiện tại của Nga.

IISS cho biết chi tiêu quốc phòng của châu Âu đã tăng 50% kể từ năm 2014, nhưng "những hạn chế về tài chính có thể cản trở tăng trưởng tiếp theo".

Ngân sách quốc phòng của Đức tăng 23% lên 86 tỷ USD - lần đầu tiên vượt qua ngân sách 81 tỷ USD của Anh sau hơn ba thập kỷ. Tuy nhiên, điều này chủ yếu nhờ các khoản thanh toán một lần từ quỹ quốc phòng đặc biệt.

IISS cho rằng việc duy trì mức này còn nhiều bất định, cũng như cam kết chi 2% GDP vào năm 2029 của Đức (hiện tại là 1,8%).

Anh Quốc, truyền thống là nước chi tiêu quốc phòng lớn thứ hai NATO sau Mỹ, hiện chi 2,3% GDP cho quốc phòng và cam kết tăng lên 2,5%, dù chưa xác định thời điểm cụ thể.

Chi tiêu quốc phòng của Pháp, vốn đứng thứ hai châu Âu về giá trị tuyệt đối, đã tăng 4,5% lên 64 tỷ USD năm ngoái, tương đương 2% GDP.

Trong số các nước châu Âu chi nhiều cho quốc phòng, Estonia - quốc gia giáp Nga - đã chi gần 4% GDP (1,7 tỷ USD) năm ngoái, trong khi Ba Lan đứng thứ hai với 3,25% (28 tỷ USD). Tuy nhiên, về giá trị tuyệt đối, con số này vẫn thấp hơn nhiều so với ba nền kinh tế lớn nhất châu Âu.

Thu Phương - © Báo TIN TỨC VIỆT ĐỨC

---