Tổng thống Ukraine Zelensky chính thức lên tiếng về lý do từ chối ký kết thỏa thuận khai thác đất hiếm trị giá 500 tỷ USD với Mỹ, nhấn mạnh việc thiếu vắng các điều khoản đảm bảo an ninh trong văn bản.
Chiều ngày 15/2/2025, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã chính thức giải thích lý do không ký kết thỏa thuận khai thác đất hiếm với Mỹ.
"Tôi đã không ký thỏa thuận vì nó vẫn chưa được chuẩn bị đầy đủ," ông nói.
Theo Zelensky, văn bản chỉ đề cập đến việc khai thác khoáng sản mà không đưa ra cam kết cụ thể về đảm bảo an ninh cho Ukraine.
Trước đó, NBC News đưa tin chính quyền Trump đã đề xuất Ukraine chuyển giao 50% quyền sở hữu khoáng sản đất hiếm. Đổi lại, Mỹ sẵn sàng triển khai quân đội bảo vệ khu vực khai thác nếu đạt được thỏa thuận hòa bình với Nga.
Thỏa thuận này được xem như một hình thức để Ukraine hoàn trả chi phí vũ khí và viện trợ mà Mỹ đã cung cấp từ năm 2022.
Theo The Financial Times, mặc dù Bộ trưởng Tài chính Mỹ Bessent khẳng định sẽ "sát cánh cùng Kiev đến cùng", một quan chức Ukraine tiết lộ văn bản "không ghi bất kỳ điều khoản nào về đảm bảo an ninh trong tương lai của Hoa Kỳ cho Ukraine".
Lịch sử đang lặp lại?
Ukraine đã từng bị Mỹ bán đứng ba lần dưới thời Clinton, Obama và Biden. Hiện tại, chính quyền Trump vẫn chưa có kế hoạch cụ thể về việc tiếp tục cung cấp vũ khí cho Ukraine.
Thay vào đó, họ chỉ đề xuất kế hoạch hòa bình theo hướng đóng băng xung đột, với điều kiện Ukraine không thể lấy lại biên giới năm 2014 và không được gia nhập NATO.
Cho đến nay, chính phủ Trump vẫn chưa hề có một kế hoạch nào tiếp tục cung cấp vũ khí cho Ukraine (kể cả mua bán) mà chỉ đưa ra kế hoạch hoà bình theo kiểu đóng băng chiến sự, rằng "Ukraine không thể lấy lại biên giới 2014, Ukraine không được gia nhập NATO và Mỹ cũng không bao giờ triển khai quân đến Ukraine mà EU phải triển khai quân (!?).
Trong khi đó Trump lại muốn được Ukraine ký một hợp đồng khai thác đất hiếm trị giá 500 tỷ USD trước khi Mỹ cam kết với Ukraine về an ninh.
Tại Hội nghị Munich 2025, không khí bi quan bao trùm tương lai Ukraine.
Phản ứng trước tình hình này, Tổng thống Zelensky đã kêu gọi EU thành lập lực lượng quân sự chung, trong đó có sự tham gia của Ukraine, đồng thời đẩy mạnh sản xuất vũ khí độc lập.
Người Ukraine họ chiến đấu không phải vì họ thiếu đất để sinh sống, mà vì họ không để đất đai của cha ông để lại bị mất dần vào tay giặc.
Giúp Ukraine chiến thắng, bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ thì mới khó, mới cần vai trò lãnh đạo thế giới của của một tổng thống Mỹ tài ba.
Còn đầu hàng Nga, bán đứng Ukraine sau khi đã dụ dỗ họ giải giáp kho vũ khí hạt nhân, chấp nhận mất nước, thì họ đầu hàng ngay từ 24 tiếng đồng hồ khi Nga tấn công, hoặc chấp nhận mất 5 tỉnh miền Đông mà Nga đã sáp nhập để ngừng chiến tranh, thì Ukraine đã đầu hàng Nga từ tháng 3/2022, chứ đâu phải cần đến Trump nhúng tay vào?
Dù Ukraine sẵn sàng hợp tác khai thác tài nguyên để đổi lấy vũ khí và bảo đảm an ninh, họ không thể chấp nhận một thỏa thuận thiếu các cam kết ràng buộc pháp lý về an ninh, đặc biệt sau bài học từ Bản ghi nhớ Budapest 1994.
Những tuyên bố mới nhất của tổng thống Ukraine Zelensky về lãnh thổ.
Khi trả lời phỏng vấn NBC News của Mỹ, Tổng thống Ukraine Zelenskyy cho biết: "Nếu không được đối tác hỗ trợ Ukraine vẫn có thể dùng quân đội đánh bại Nga về mặt quân sự để giành lại lãnh thổ . Tuy nhiên, điều này sẽ dẫn đến tổn thất lớn và sẽ kéo dài chiến tranh."
Vì vậy ông sẵn sàng xem xét giành lại lãnh thổ bằng biện pháp ngoại giao với điều kiện Ukraine phải được gia nhập NATO.
Cũng trong cuộc phỏng vấn này Zelenskyy cảnh báo: "Trump sẽ không thể đạt được thỏa thuận thực sự với Putin nếu không có Ukraine."
Phạm Hương - © Báo TIN TỨC VIỆT ĐỨC