EcoHealth Alliance được yêu cầu cung cấp thông tin về Viện Virus học Vũ Hán để nhận lại tài trợ
Hồi tháng 4, Viện Y tế Quốc gia Mỹ (NIH) đã cắt nguồn tài trợ cho tổ chức phi lợi nhuận EcoHealth Alliance (trụ sở tại New York, Mỹ) trong tương lai sau khi rộ tin tiền của dự án này có thể được chuyển cho Viện Virus học Vũ Hán (WIV) ở tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc. WIV là cơ sở nghiên cứu mà Tổng thống Donald Trump cho là nơi chủng coronavirus mới với tên gọi SARS-CoV-2 bị phát tán. Trước đó, NIH đã tài trợ cho EcoHealth trong suốt 5 năm qua trong dự án nhằm nghiên cứu khả năng các chủng coronavirus lây từ dơi sang người.
Hồi tháng 5.2020, Tổng thống Donald Trump cho rằng SARS-CoV-2 đã được thả từ một phòng thí nghiệm ở Vũ Hán, Trung Quốc.
Trước câu hỏi của phóng viên: "Ông có thấy bất cứ điều gì vào thời điểm này khiến ông thực sự tin rằng Viện Virus học Vũ Hán là nguồn gốc của virus này?", Tổng thống Mỹ nói: "Vâng, tôi có… và tôi nghĩ Tổ chức Y tế Thế giới nên xấu hổ vì họ giống như một cơ quan quan hệ công chúng cho Trung Quốc".
Khi được đề nghị làm rõ nhận định của mình, ông Trump nói: "Tôi không thể nói với quý vị điều đó. Tôi không được phép nói với qúy vị điều đó".
Tổng thống Donald Trump cho rằng SARS-CoV-2 đã được thả từ một phòng thí nghiệm ở Vũ Hán.
Mới đây, NIH nói với EcoHealth Alliance rằng họ có thể được nhận lại tiền tài trợ nếu thu thập và chuyển giao tài liệu cùng thông tin về phòng thí nghiệm Trung Quốc, một phần của WIV.
Trong bức thư mà tờ The Wall Street Journal nhìn thấy, NIH đã đưa ra một danh sách 7 tiêu chí mà EcoHealth Alliance phải đáp ứng để được nhận lại tài trợ, trong đó có:
+ Một mẫu SARS-CoV-2 phân lập được phòng thí nghiệm Vũ Hán sử dụng để xác định trình tự di truyền của nó khi đại dịch bắt đầu.
+ Một cuộc kiểm tra từ nhóm bên ngoài nhằm giải đáp thắc mắc xung quanh câu hỏi liệu nhân viên WIV có sở hữu SARS-CoV-2 hay không trước tháng 12.2019.
+ Giải thích về các hạn chế có chủ đích tại WIV, bao gồm "lưu lượng điện thoại di động giảm vào tháng 10.2019 và bằng chứng cho thấy có thể đã có rào cản xung quanh cơ sở từ ngày 14 đến 19.10.2019".
+ Lời giải thích cho “sự biến mất rõ ràng” của một nhà khoa học làm việc trong phòng thí nghiệm virus WIV bị một số người trên mạng xã hội cho là “bệnh nhân số 0” (WIV nói trước đó rằng người được đề cập là một sinh viên tốt nghiệp, đã đi làm ở nơi khác sau khi lấy bằng thạc sĩ - PV).
+ Các phản hồi của WIV với các mối lo ngại về an toàn được mô tả trong một thông báo năm 2018 gửi đến Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ.
Các cựu quan chức Mỹ cho biết các yêu cầu này không phù hợp với vai trò của NIH.
Jimmy Kolker, cựu đại sứ Mỹ và cựu trợ lý thư ký phụ trách các vấn đề toàn cầu tại Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh, nói với The Wall Street Journal rằng NIH không nên hỏi về những vấn đề nằm ngoài phạm vi của nhà nghiên cứu được tài trợ: “Những gì họ yêu cầu là thông tin tình báo, sẽ được sử dụng để hoạch định chính sách”.
Cựu Giám đốc NIH, Harold Varmus gọi các yêu cầu của NIH là “thái quá”.
Trong một tuyên bố, EcoHealth cho rằng bức thư từ NIH “cố gắng áp đặt các điều kiện bất khả thi và không liên quan sẽ ngăn cản chúng tôi tiếp tục công việc quan trọng này một cách hiệu quả”.
“Những đòi hỏi này gồm cả việc yêu cầu chúng tôi cung cấp bằng chứng để bác bỏ các thuyết âm mưu phản khoa học và gây tổn hại; thúc ép chúng tôi tìm hiểu nghiên cứu không liên quan đến sự hợp tác của chúng tôi; thăm dò chúng tôi về nghiên cứu được thực hiện bởi các tổ chức khác và đã hoàn thành nhiều năm trước công việc NIH tài trợ cho chúng tôi. Trên thực tế là tiếp tục chấm dứt tài trợ”, EcoHealth chia sẻ thêm.
Nhà nghiên cứu hàng đầu WIV bác mọi tin đồn, đòi Tổng thống Trump xin lỗi
Bà Thạch Chính Lệ (56 tuổi) là nhà nghiên cứu hàng đầu của WIV. Bà đã nghiên cứu coronavirus trên dơi trong phòng thí nghiệm tại WIV và từng làm việc với EcoHealth trước đây. Phòng thí nghiệm của Thạch Chính Lệ xử lý các mầm bệnh nguy hiểm nhất nên trở thành mục tiêu cho sự đồn thổi là nơi khởi phát COVID-19.
Năm 2014, NIH tài trợ khoảng 3,1 triệu USD trong 5 năm cho EcoHealth để nghiên cứu về khả năng các chủng coronavirus lây từ dơi sang người. Trong đó, khoảng 599.000 USD đã đến tay Thạch Chính Lệ trong những năm qua. Năm 2019, EcoHealth đã được gia hạn khoản tài trợ nhưng cho biết đã không gửi thêm tiền cho Thạch Chính Lệ hoặc WIV trước khi bị chấm dứt tài trợ vào tháng 4.2020.
Thạch Chính Lệ từng chỉ trích quyết định của NIH về việc ngừng tài trợ cho nghiên cứu chung của bà với EcoHealth Alliance. Lý do vì Thạch Chính Lệ và người đứng đầu EcoHealth Alliance, Peter Daszak, đã nghiên cứu cách coronavirus lây từ dơi sang người và đạt được một số khám phá quan trọng.
Thạch Chính Lệ phủ nhận những tuyên bố rằng phòng thí nghiệm của bà có liên quan gì đến nguồn gốc của đại dịch. Theo Thạch Chính Lệ, dù phòng thí nghiệm đã nghiên cứu hơn 2.000 coronavirus trên dơi trong nhiều năm nhưng gần như tất cả chỉ liên quan đến vật liệu di truyền của virus, không phải virus lây nhiễm.
Trong các câu trả lời qua email cho tạp chí Science, Thạch Chính Lệ lưu ý rằng phòng thí nghiệm chỉ nuôi cấy và phân lập ba coronavirus trong 15 năm qua - không có liên quan chặt chẽ nào đến SARS-CoV-2.
"Tuyên bố của Tổng thống Trump rằng SARS-CoV-2 đã bị rò rỉ từ viện của chúng tôi hoàn toàn sai sự thật. Nó gây nguy hiểm và ảnh hưởng đến công việc chuyên môn, cuộc sống cá nhân của chúng tôi. Ông ấy nợ chúng tôi một lời xin lỗi”, Thạch Chính Lệ viết.
Thạch Chính Lệ là nhà nghiên cứu hàng đầu của Viện Virus học Vũ Hán
Ngoài ra, Thạch Chính Lệ cũng phủ nhận rằng bà hoặc các thành viên trong nhóm đã tiếp xúc với SARS-CoV-2 trước khi nó được phát hiện ở Vũ Hán vào cuối năm ngoái. Trả lời tạp chí Science, Thạch Chính Lệ khẳng định bà và các đồng nghiệp không biết đến sự tồn tại của virus cho đến khi họ bắt đầu điều tra một căn bệnh mới bí ẩn xuất hiện ở Vũ Hán vào tháng 12.2019.
Thạch Chính Lệ cũng bác tin đồn một thành viên trong đội của bà bị nhiễm coronavirus gây ra đại dịch. Theo Thạch Chính Lệ, tất cả các nhân viên, sinh viên của phòng thí nghiệm đã được xét nghiệm gần đây và không ai cho kết quả dương tính.
Chưa rõ SARS-CoV-2 đến từ đâu nhưng Thạch Chính Lệ đồng tình với các nghiên cứu cho rằng chợ hải sản Hoa Nam, nơi liên kết với nhiều bệnh nhân COVID-19 đầu tiên, có thể không phải là nơi virus bắt nguồn.
“Chúng tôi phát hiện axit nucleic SARS-CoV-2 trong các mẫu môi trường từ các nguồn như tay nắm cửa, mặt đất và nước thải ở chợ, nhưng không phát hiện thấy axit nucleic SARS-CoV-2 nào trong các mẫu động vật đông lạnh. Chợ hải sản Hoa Nam có thể chỉ là một địa điểm đông đúc, nơi một nhóm bệnh nhân COVID-19 được tìm thấy”, Thạch Chính Lệ nói.
Tính đến thời điểm viết bài, Mỹ ghi nhận 5.701.162 ca mắc COVID-19 với 176.342 người chết và 3.062.755 khỏi bệnh. Số ca mắc COVID-19 mới ở Mỹ vẫn tăng nhanh mỗi ngày, lên đến vài chục ngàn.
Trong khi Trung Quốc ghi nhận 84.895 ca mắc COVID-19 với 4.634 người chết và79.745 khỏi bệnh. Số ca mắc COVID-19 mới ở Trung Quốc mỗi ngày chỉ khoảng vài chục.
Hôm 18.8, Tổng thống Donald Trump cho biết đã đình chỉ các vào cuối tuần trước vì cho rằng cách chính quyền Bắc Kinh xử lý với coronavirus là “không thể tưởng tượng được”.
Nhân Hoàng
Nguồn: báo điện từ MỘT THẾ GIỚI