Liệu một kế hoạch như vậy có khả thi? Đây là câu hỏi mà trang Charter97 đã đặt ra khi phỏng vấn ông Oleg Belokolos – Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu về Khả năng Phục hồi Quốc gia tại Kiev, cũng như cựu cố vấn Đại sứ quán Ukraine tại Canada và Kenya.
Những yếu tố tác động toàn cầu
Theo ông Belokolos, trong những năm gần đây, các nước thuộc nhóm OPEC+ đã góp phần không nhỏ trong việc khiến lạm phát toàn cầu leo thang, giá hàng hóa thiết yếu tăng mạnh, dẫn đến những bất ổn xã hội trên khắp thế giới, đặc biệt là tại châu Phi. Tại Mỹ, giá cả hàng tiêu dùng và nhiên liệu cũng tăng vọt, trở thành một trong những lý do khiến nhiều cử tri Mỹ quyết định bỏ phiếu cho Donald Trump trong cuộc bầu cử.
Tân tổng thống đang đặt mục tiêu giải quyết các vấn đề này thông qua kế hoạch tăng cường năng lượng, nhằm ổn định thị trường và thậm chí là hạ giá. Dù không thể giải quyết chỉ trong một ngày, nhưng ông Belokolos nhận định rằng, với tiềm năng kinh tế và công nghệ của Mỹ, kế hoạch này hoàn toàn có thể trở thành hiện thực.
Những dự án cụ thể
Một số điểm chính trong kế hoạch của Mỹ bao gồm:
-
Phê duyệt giấy phép xuất khẩu LNG: Đây sẽ là yếu tố quan trọng giúp Mỹ tận dụng nguồn tài nguyên khí tự nhiên dồi dào để gia tăng vị thế trên thị trường năng lượng toàn cầu.
-
Đẩy nhanh khai thác dầu: Mỹ dự kiến thúc đẩy việc phát triển các mỏ dầu mới trong nước, đồng thời xem xét khả năng tái khởi động dự án đường ống Keystone XL.
Về dự án Keystone XL, ông Belokolos giải thích: "Đây là một đường ống dẫn dầu dài, nối từ tỉnh Alberta của Canada đến bờ biển Vịnh Mexico ở Mỹ. Alberta nổi tiếng với trữ lượng dầu khổng lồ, bao gồm cả dầu nhẹ và dầu nặng, đặc biệt là các mỏ cát dầu bitum – một nguồn tài nguyên có quy mô tương đương trữ lượng dầu của Ả Rập Saudi."
Công nghệ hiện đại của Canada có khả năng chiết xuất dầu nhẹ từ các mỏ này. Việc Mỹ hỗ trợ và tiếp tục phát triển Keystone XL không chỉ mang lại lợi ích kinh tế cho Canada mà còn giúp Mỹ củng cố vị thế trong thị trường năng lượng toàn cầu, đồng thời đối đầu với các quốc gia phụ thuộc lớn vào xuất khẩu dầu mỏ và khí đốt, bao gồm Nga.
Tác động đối với Nga
Theo ông Belokolos, nền kinh tế Nga, vốn phụ thuộc lớn vào xuất khẩu dầu khí, có thể chịu tổn thất nghiêm trọng nếu giá dầu bị kéo xuống mức thấp – chẳng hạn như 40 USD/thùng. Hiện tại, các dự án LNG tại Nga đang gặp khó khăn lớn do các biện pháp trừng phạt ngày càng khắt khe từ phía Mỹ. Những hạn chế này khiến Nga gặp khó trong việc tiếp cận các công nghệ và tài chính cần thiết cho phát triển các dự án năng lượng mới.
Ngoài ra, xuất khẩu vũ khí của Nga cũng đang giảm mạnh, do thế giới ngày càng mất niềm tin vào công nghệ quân sự của nước này, vốn đã lỗi thời từ thập niên 1980.
Ông Belokolos nhấn mạnh: "Nga vẫn phụ thuộc rất lớn vào nguồn thu từ dầu khí để duy trì hoạt động kinh tế. Nếu dòng vốn bị gián đoạn hoặc giá năng lượng giảm mạnh, Nga có thể đối mặt với những hậu quả nghiêm trọng, cả về kinh tế lẫn xã hội."
Triển vọng đối thoại với các quốc gia khác
Một khía cạnh đáng chú ý khác trong kế hoạch của Trump là khả năng đối thoại với Ả Rập Saudi – một quốc gia đóng vai trò lớn trong việc quyết định sản lượng dầu toàn cầu. Ông Belokolos nhận định rằng, với phong cách lãnh đạo quyết đoán của mình, Trump có thể không cần tìm đến Ả Rập Saudi, mà chính quốc gia Trung Đông này sẽ phải chủ động tìm đến ông để thỏa thuận.
Kết luận
Việc Mỹ triển khai kế hoạch năng lượng dưới thời Tổng thống Trump không chỉ nhằm phục vụ lợi ích kinh tế trong nước, mà còn có thể gây áp lực mạnh mẽ lên các quốc gia xuất khẩu dầu lớn như Nga. Nếu giá dầu giảm sâu và các biện pháp trừng phạt tiếp tục được thực thi, nền kinh tế Nga sẽ phải đối mặt với những khó khăn ngày càng nghiêm trọng.
Oleg Belokolos
--------------------------
Thông tin thêm về Oleg Belozyorov
Oleg Valentinovich Belozyorov, sinh ngày 26/9/1969, là chính trị gia và nhà quản lý người Nga gốc Latvia. Ông hiện giữ chức Chủ tịch Đường sắt Nga từ ngày 20/8/2015.
Trước đó, ông từng đảm nhận nhiều vị trí quan trọng như Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Liên bang Nga (2009-2015) và lãnh đạo Cơ quan Đường bộ Liên bang Nga (2004-2009).