Nga đang chịu áp lực kinh tế – “Cường quốc dầu mỏ" Ả Rập Saudi đã chán ngấy

Mối quan hệ giữa Nga và Ả Rập Saudi trong ngành dầu mỏ đang căng thẳng. Một cuộc chiến giá cả có thể dẫn đến hậu quả sâu rộng.

Moscow – Tổng thống Vladimir Putin hiện đang nỗ lực bảo vệ các nguồn tài chính đáng tin cậy của đất nước. Doanh thu từ ngành năng lượng có vai trò quan trọng đối với kinh tế Nga, đặc biệt là để duy trì ngân sách trong bối cảnh chiến tranh. Tuy nhiên, trong lĩnh vực dầu mỏ, Nga đang đối đầu trực tiếp với Ả Rập Saudi – quốc gia dẫn đầu ngành dầu khí thế giới. Khả năng xảy ra căng thẳng về giá cả đang gia tăng khi quốc gia OPEC này có thể gia tăng áp lực lên thị trường.

Tổng thống Nga Vladimir Putin© Ảnh: Liên minh/DPA/AP | Alexander Zemlianichenko

Nga đối mặt áp lực trong ngành dầu mỏ: “Ả Rập Saudi đã chán ngấy”

Theo các báo cáo, Bộ trưởng Năng lượng Ả Rập Saudi, Hoàng tử Abdulaziz bin Salman Al-Saud, được cho là đã đưa ra lời cảnh báo mạnh mẽ trong một cuộc họp qua điện thoại với các thành viên OPEC khác. Ông đã cảnh báo rằng giá dầu có thể giảm xuống 50 USD/thùng nếu các nhà sản xuất không tuân thủ hạn ngạch sản xuất đã thỏa thuận. Ngoài ra, ông cũng thể hiện sẵn sàng bước vào một cuộc chiến giá cả nhằm bảo vệ thị phần của mình. Báo Wall Street Journal đã đưa tin về điều này vào đầu tháng 10/2024. Tuy nhiên, phía OPEC đã phủ nhận việc có một cuộc họp như vậy.

Mặc dù vậy, các chuyên gia nhận định sự bất mãn trong nội bộ tổ chức này là rất rõ ràng. Simon Henderson, Giám đốc chương trình Bernstein về chính sách năng lượng tại Washington Institute, cho biết: “Ả Rập Saudi đã thực sự chán ngấy. Việc lãnh đạo OPEC là một trách nhiệm phức tạp. Đôi khi nó hoạt động hiệu quả, nhưng đôi khi cũng giống như việc ‘giữ mèo trong hàng’, hoàn toàn bất khả thi.”

Theo Financial Times, Ả Rập Saudi đã sẵn sàng từ bỏ mục tiêu giá không chính thức ở mức 100 USD/thùng dầu thô trong bối cảnh tăng sản lượng. Điều này cho thấy nước này đã dần thích nghi với thời kỳ giá dầu thấp.

Nga gặp khó khăn: Ả Rập Saudi yêu cầu giảm sản lượng dầu

Vào tháng 11/2024, theo Financial Times, các thành viên OPEC+ đã thống nhất duy trì các thỏa thuận cắt giảm sản lượng dầu đến cuối tháng 12. Ban đầu, tám quốc gia đã dự định dỡ bỏ các cắt giảm tự nguyện, nhưng kế hoạch này đã bị hoãn lại ít nhất một tháng nữa do giá dầu vẫn còn yếu. Nếu giá dầu giảm sâu, kinh tế Nga có thể chịu tổn thất lớn trong lĩnh vực năng lượng.

Trong những năm qua, Ả Rập Saudi đã cố gắng duy trì giá dầu trên mức 100 USD/thùng bằng cách thúc ép các thành viên giảm sản lượng. Các nước thuộc OPEC và đồng minh như Nga đã nhiều lần cắt giảm sản lượng để ổn định giá dầu trên thị trường thế giới. Tuy nhiên, Ả Rập Saudi đã gánh phần lớn gánh nặng này khi cắt giảm tới 2 triệu thùng/ngày trong hai năm qua, tương đương hơn một phần ba tổng mức cắt giảm của các thành viên. Trong khi đó, Nga bị đánh giá là một trong những nước sản xuất vượt mức trong nhóm OPEC+.

OPEC và OPEC+

OPEC bao gồm 13 quốc gia thành viên với mục tiêu đại diện cho lợi ích chung trên thị trường dầu mỏ. Trong khi đó, OPEC+ là một nhóm mở rộng, bao gồm các nước ngoài OPEC (như Nga), được hình thành từ năm 2016 để phối hợp sản lượng dầu mỏ toàn cầu.

Nga dự báo thu nhập cao hơn từ năng lượng – Ả Rập Saudi có thể không hài lòng

Vào tháng 10/2024, Nga đã đưa ra dự báo doanh thu từ dầu khí tăng, điều này có thể khiến Ả Rập Saudi không mấy hài lòng. Theo Reuters, Bộ Kinh tế Nga dự đoán xuất khẩu dầu thô sẽ tăng từ 238,3 triệu tấn năm 2023 lên 239,9 triệu tấn (tương đương 4,8 triệu thùng/ngày) vào năm 2024. Giá dầu xuất khẩu trung bình của Nga dự kiến đạt 70 USD/thùng trong năm nay, tăng 5 USD so với ước tính trước đó.

Bộ này cũng kỳ vọng sản lượng khí đốt của Nga sẽ tăng trưởng đều đặn cho đến năm 2030 – cuối giai đoạn dự báo hiện tại. Tuy nhiên, dự báo về tổng sản lượng dầu và khối lượng xuất khẩu năng lượng đã được điều chỉnh giảm.

Doanh thu từ dầu khí: “Huyết mạch” của kinh tế Nga

Theo Bộ trưởng Tài chính Nga Anton Siluanov, doanh thu từ dầu khí chiếm khoảng một phần ba ngân sách nhà nước hàng năm. Kể từ khi chiến tranh Ukraine nổ ra, Nga đã chuyển hướng phần lớn giao dịch năng lượng khỏi châu Âu sang Trung Quốc và Ấn Độ. Tổng thống Putin cũng tích cực tìm kiếm các giải pháp mới để vượt qua các lệnh trừng phạt từ phương Tây, bao gồm việc sử dụng các “hạm đội ma” để vận chuyển dầu và khí đốt tới các khách hàng.

Theo nguồn: Reuters

---