Erdogan và giấc mơ "lịch sử"
Hôm qua, Bilal Erdogan, con trai Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan, đã dẫn đầu một cuộc biểu tình quy mô lớn với hàng trăm nghìn người tham gia tại Thổ Nhĩ Kỳ.
Mục đích của cuộc biểu tình này là yêu cầu Tổng thống Erdogan triển khai quân đội để "giành lại" Israel, dựa trên luận điểm rằng vùng đất này từng thuộc về Đế quốc Ottoman trong lịch sử.
Trước đó, Tổng thống Erdogan từng khẳng định rằng phạm vi ảnh hưởng của Thổ Nhĩ Kỳ vượt xa biên giới hiện tại.
Các phương tiện truyền thông của Thổ Nhĩ Kỳ cũng nhiều lần tuyên truyền rằng Syria là một phần của Thổ Nhĩ Kỳ từ thời cổ đại. Những luận điểm "lịch sử" này được sử dụng để củng cố các tham vọng lãnh thổ của quốc gia.
Từ Trung Quốc đến Nga: Lịch sử trở thành "vũ khí"
Chúng ta từng chứng kiến cách Trung Quốc sử dụng lý lẽ "lịch sử" để tuyên bố chủ quyền lên tới 90% diện tích Biển Đông, viện cớ rằng tổ tiên người Trung Quốc đã đặt chân đến đây từ rất lâu.
Tương tự, Nga cũng dựa vào "lịch sử" để biện minh cho việc sáp nhập Crimea và khẳng định Ukraine thuộc về Nga.
Giờ đây, mô hình này dường như đang được lặp lại bởi Thổ Nhĩ Kỳ. Erdogan không chỉ mở rộng tham vọng lãnh thổ mà còn kích động lòng yêu nước của người dân bằng các chiêu bài "lịch sử".
Trump và những ý tưởng "điên rồ"
Không chỉ Nga và Thổ Nhĩ Kỳ, cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng từng đưa ra những ý tưởng tương tự. Trong thời gian đương nhiệm, Trump đã có nhiều lần đề cập đến việc biến Canada thành bang thứ 51 của Hoa Kỳ, thậm chí còn gọi Thủ tướng Canada Justin Trudeau là "Thống đốc" của "Tiểu bang Canada vĩ đại".
Chưa dừng lại ở đó, Trump còn đề xuất giành lại quyền kiểm soát Kênh đào Panama – tuyến giao thông huyết mạch nối liền Đại Tây Dương và Thái Bình Dương.
Kênh đào này do Mỹ xây dựng đầu thế kỷ 20 nhưng đã được trao trả lại cho Panama vào cuối năm 1999 theo thỏa thuận được ký từ thời Tổng thống Jimmy Carter.
Ngoài ra, Trump cũng từng kêu gọi Hoa Kỳ mua Greenland từ Đan Mạch với lý do đây là "điều cần thiết cho an ninh quốc gia và tự do toàn cầu".
Tuy nhiên, ý tưởng này bị Đan Mạch từ chối thẳng thừng, khiến Trump phải hủy chuyến thăm quốc gia này vào năm 2019.
Điểm chung: "Chí Phèo" của chính trị quốc tế
Từ Trung Quốc đến Nga, từ Trump đến Erdogan, tất cả đều sử dụng các luận điểm "lịch sử" hoặc những ý tưởng gây tranh cãi để thúc đẩy tham vọng chính trị.
Dẫu vậy, những nỗ lực này phần lớn chỉ nhận lại sự phản đối và giễu cợt từ cộng đồng quốc tế. Liệu chúng ta có đang chứng kiến một làn sóng "Chí Phèo" trong nền chính trị toàn cầu?
Thành Lộc