Cục trưởng Cục Tình báo Quân đội Nga, Tướng Igor Dmitrievich Sergun đột ngột ra đi vào những ngày đầu của năm 2016, khi cuộc không kích của Nga ở Syria đang vào giai đoạn quyết liệt và tình hình Ukraine vẫn chưa ngã ngũ.
Điều này dấy lên nhiều mối nghi ngờ cho báo chí trong nước Nga cũng như nước ngoài.
Tướng Sergun đi cạnh Thủ tướng Medvedev.
Một quan chức châu Âu cho hay ông Sergun lãnh một nhiệm vụ nhạy cảm là chuyển đề nghị bí mật của Nga rằng: ông Assad sẽ ra đi tới vị Tổng thống Syria. Khi đó, ông Assad không còn ở Syria nhưng Nhóm Hồi giáo Alawite của ông vẫn chiếm đa số Damacus. Đồng thời yêu cầu ông Assad tiến hành đàm phán với các nhóm quân nổi dậy đang có ý đòi lật đổ chế độ.Tờ Financial Times (Mỹ) dẫn nguồn tin từ hai quan chức tình báo cấp cao phương Tây, nói Cục trưởng Cục Tình báo Quân đội Nga, Trung tướng Sergun được ông Putin giao nhiệm vụ nhạy cảm: đến Syria yêu cầu Tổng thống Bashar Assad từ chức và đã chết một cách đột ngột đầu năm nay.
Tuy nhiên, lời đề nghị được đưa ra khiến ông Assad giận dữ. Cuối tháng 12/2015, ông Assad bác bỏ mọi đề nghị bí mật của Nga, cảnh báo Nga không có vai trò trong tương lai của Syria và việc ông Assad có phải ra đi hay không. Financial Times cũng dẫn lời một doanh nhân thân cận với chế độ ông Assad tiết lộ về việc Syria cũng đã nhận ra những ý đồ ẩn sâu bên trong hành động nghĩa hiệp của Nga.
"Người của Assad bắt đầu nhận ra việc có ông anh lớn bảo vệ họ cũng đồng nghĩa là ông anh lớn cũng có thể đòi hỏi nhiều điều với họ”, doanh nhân trên cho biết.
Quan hệ giữa hai nhà lãnh đạo Nga-Syria vẫn ấm cúng, nhưng ông Assad đã nói rõ ông sẽ không nhượng bộ trước những thách đố nhắm vào chế độ của ông.
Chính những thái độ kiên quyết của Tổng thống Syria Bassha al-Assad đã làm cho cả ý đồ của Tổng thống Nga Vladimir Putin và cả nhiệm vụ nhạy cảm của tướng Sergun không hoàn thành.
Báo Independent (Anh) viết về cái chết bí ẩn của tướng tình báo Nga Igor Sergun rằng ông này chết đột ngột ngày 3/1, (hưởng 58 tuổi). Bộ Quốc phòng Nga không cung cấp thông tin ông chết thế nào, ở đâu. Các thông tin khác nói tướng Sergun chết, khi thì nói ở Lebanon, lúc cho hay ở ngoại ô Moscow.
Ngày 22/1, người phát ngôn Dmitry Peskov của ông Putin phủ nhận “không có chuyện đó”, khi các nhà báo hỏi về chuyến đi Syria của tướng Sergun.
Giới truyền thông Nga đưa tin ông Putin đã liên hệ với gia đình tướng Sergun, gửi lời chia buồn về “cái chết đột ngột” của vị tướng tình báo quân đội Nga (GRU).
Ngày 4/1, Điện Kremlin đã loan báo cái chết của tướng Sergun, ghi nhận ông có nhiều công trạng, được trao nhiều huân-huy chương. Ông Putin gọi ông là “người can đảm vĩ đại, một công dân yêu nước đích thực”.
Chính những mập mờ này càng là những bằng chứng khiến cho Mỹ và châu Âu khẳng định về các dự đoán trước kia rằng Nga cũng không hoàn toàn có thiện chí giúp đỡ Syria mà còn có một ý đồ chính trị khác.
Mỹ và phương Tây luôn cho rằng các cuộc không kích của Nga chỉ nhằm vào các nhóm nổi dậy Syria đòi lật đổ Tổng thống chứ không phải nhằm vào phe khủng bố IS.
Đồng thời, Tổng thống Mỹ Barack Obama, Thủ tướng Anh David Cameron luôn nói ông Assad- người bị cáo buộc phạm tội ác chiến tranh, tội chống lại loài người trong 5 năm nội chiến Syria - không có tương lai và từ chối hợp tác.
Trong khi đó, báo Nga Moscow Times cho rằng, tình báo Nga dưới thời tướng Sergun đã nắm một vai trò chính trong tiếp quản Crimea từ khi sát nhập vào Nga và cái chết của ông chắc chắn có liên quan đến cuộc nội chiến ở Ukraine.
Kim Hoa (Tổng hợp)