Vụ bê bối khẩu trang ở Đức: nguy cơ thiệt hại hàng tỷ euro cho người nộp thuế

Quyết định mua hàng tỷ khẩu trang FFP2 vào năm 2020 của chính phủ Đức đang gây ra hậu quả pháp lý và tài chính nặng nề. Người nộp thuế có thể phải gánh chịu thiệt hại lên đến hàng tỷ euro từ các vụ kiện chưa được giải quyết.

Bối cảnh vụ mua sắm khẩu trang năm 2020

Vào đầu năm 2020, khi đại dịch Covid-19 bùng phát trên toàn cầu, chính phủ Đức đã phải đối mặt với áp lực khổng lồ trong việc đảm bảo nguồn cung trang thiết bị y tế. Dưới sự chỉ đạo của bộ trưởng y tế lúc bấy giờ là ông Jens Spahn, Bộ Y tế liên bang đã khởi động một quy trình mua sắm khẩn cấp để có đủ khẩu trang FFP2 cho người dân.

Để đẩy nhanh quá trình, bộ đã áp dụng một mô hình hợp đồng đặc biệt được gọi là "Open-House". Theo đó, chính phủ cam kết mua tất cả khẩu trang FFP2 được cung cấp nếu chúng đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng và có giá cố định là 4,50 euro mỗi chiếc.

Mô hình này được thiết kế để khuyến khích các nhà cung cấp tham gia nhanh chóng mà không cần qua các thủ tục đấu thầu phức tạp. Tuy nhiên, chính sách này đã dẫn đến một làn sóng cung ứng không thể kiểm soát, vượt xa nhu cầu thực tế của quốc gia.

Hậu quả của việc mua sắm ồ ạt

Hệ quả trực tiếp là chính phủ Đức đã mua hơn 3 tỷ chiếc khẩu trang, một con số khổng lồ so với dự tính. Điều này dẫn đến tình trạng tồn kho nghiêm trọng, với phần lớn số khẩu trang sau đó phải bị tiêu hủy do hết hạn sử dụng hoặc không còn cần thiết.

Vấn đề trở nên phức tạp hơn khi Bộ Y tế liên bang không thanh toán toàn bộ các hóa đơn. Theo báo cáo, có hơn 2,3 tỷ euro tiền hàng vẫn chưa được trả cho các nhà cung cấp. Điều này đã đẩy hàng loạt công ty, từ các nhà sản xuất lớn đến các doanh nghiệp nhỏ, vào tình thế khó khăn và buộc họ phải khởi kiện chính phủ.

Tổng thiệt hại tài chính từ vụ việc này được ước tính có thể lên đến 3 tỷ euro. Con số này bao gồm chi phí mua hàng, chi phí lưu kho, chi phí tiêu hủy và các khoản bồi thường tiềm năng từ các vụ kiện.

Cuộc chiến pháp lý và gánh nặng cho người nộp thuế

Các vụ kiện đã bắt đầu đi đến các phán quyết ban đầu tại các tòa án cấp cao hơn. Một số tòa án đã ra phán quyết rằng các hợp đồng theo mô hình "Open-House" là hoàn toàn có hiệu lực pháp lý. Theo đó, nhà nước có nghĩa vụ phải thanh toán cho các nhà cung cấp theo đúng thỏa thuận ban đầu.

Những phán quyết này đã tạo ra một tiền lệ pháp lý quan trọng, gây áp lực lớn lên ngân sách liên bang. Nếu các phán quyết này được giữ nguyên ở cấp cao nhất, gánh nặng tài chính cuối cùng sẽ được chuyển cho người nộp thuế Đức. Đây là một kịch bản gây ra nhiều tranh cãi trong dư luận.

Câu chuyện này đã trở thành một biểu tượng cho sự lãng phí công quỹ trong thời kỳ khủng hoảng. Nó cũng đặt ra những câu hỏi nghiêm túc về trách nhiệm của các quan chức trong việc đưa ra các quyết định khẩn cấp có tác động tài chính lớn.

Triển vọng và phán quyết cuối cùng

Vụ bê bối vẫn chưa đi đến hồi kết. Cuộc chiến pháp lý phức tạp này dự kiến sẽ tiếp tục kéo dài trong thời gian tới. Tất cả các bên liên quan hiện đang chờ đợi phán quyết cuối cùng từ Tòa án Tối cao Liên bang Đức.

Theo dự kiến, phán quyết chính thức ở cấp cao nhất có thể sẽ được đưa ra vào mùa xuân năm 2026. Phán quyết này sẽ xác định nghĩa vụ tài chính cuối cùng của chính phủ và khép lại một trong những chương gây tranh cãi nhất trong công tác ứng phó đại dịch của Đức.

Lê Hải Yến ©Báo TIN TỨC VIỆT ĐỨC

 

 

---