Đường sắt cao tốc Bắc-Nam vẫn chưa cần thiết?

 "Việc xây dựng tuyến đường sắt cao tốc vào thời điểm này theo tôi vẫn chưa phù hợp khi nợ công ngày càng tăng lên".

 Khi nào thu nhập bình quân đầu người đạt trên 3000USD thì hãy làm!

Tại cuộc họp Bộ GTVT ngày 2/6, Bộ trưởng Đinh La Thăng đã yêu cầu các cơ quan chức năng triển khai kế hoạch Chiến lược phát triển đường sắt đến năm 2030, trong đó, cụ thể hóa các mục tiêu của chương trình hiện đại hóa đường sắt Bắc - Nam như hạng mục, kiểu đường xây dựng, loại tàu sử dụng... theo hướng công khai minh bạch để người dân và các doanh nghiệp được biết.

Bộ trưởng chỉ đạo các cơ quan nghiên cứu, lập đề án đường sắt cao tốc Bắc -Nam, phấn đấu trước năm 2020 sẽ trình Quốc hội báo cáo chủ trương xây dựng.

Trao đổi với Đất Việt, ngày 8/6, trước thông tin này, ĐBQH Lê Đình Khanh - Tỉnh ủy viên, Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh Hải Dương, người đã từng lên tiếng phản đối dự án này tại kỳ họp quốc hội năm 2010, cho biết:  "Trước đây, Quốc hội khoá XII đã nghe, cho ý kiến về Dự án đường sắt cao tốc Bắc -Nam nhưng phần lớn các ĐBQH khi đó không đồng tình, trong đó có tôi,và đến giờ tôi vẫn khẳng định sự đúng đắn của quyết định đó".

Bên cạnh đó, ông Khanh nói rõ về lý do phản đối khi đó: "Lý do QH không thông qua: Thứ nhất là những băn  khoăn về trình độ khoa học công nghệ, độ an toàn, ý thức người dân. Thứ hai, đặc biệt lo ngại là tổng mức đầu tư lên đến 56 tỉ USD (bằng một nửa GDP của cả nước trong một năm).

Thứ ba, vốn, công nghệ, thiết bị đều lệ thuộc nước ngoài, mà đường sắt cao tốc lại chỉ dành chuyên chở người, vé đắt như đi máy bay thì ai sẽ là người đi tàu cao tốc khi mức sống còn thấp?.

Dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam chưa cần thiết

Tôi vẫn nhớ khi thảo luận tôi bày tỏ quan điểm là khi nào thu nhập bình quân đầu người nước ta đạt trên 3000USD thì hãy tính đến đường sắt cao tốc".

Chính vì vậy, theo ông Khanh, trong dự án lần này, khi Bộ GTVT khởi động lại dự án này nhưng đến năm 2020 mới trình QH- nghĩa là cuối khoá QH XIV mới xem xét, bản thân ông cũng mong đổi mới, đột phá.

Mặt khác, đương nhiên sau 10 năm thì tầm nhìn có thể sẽ rộng hơn, tiến bộ kỹ thuật cũng khá hơn và chắc chắn lúc đó VN đã hội nhập sâu hơn thì dự án cũng cần tính toán, điều chỉnh lại cho sát hợp.

Sẽ không lãng phí nếu đời sống người dân tốt hơn về mọi mặt

Thế nhưng, khi đề cập đến việc, cho đến năm 2020 thì việc triển khai dự án có phù hợp hay không thì ông Khanh khẳng định: "Việc xây dựng tuyến đường sắt cao tốc vào thời điểm này theo tôi vẫn chưa phù hợp.

Tôi trả lời vậy vì những lý do mà QH Khoá XII nêu ra nay vẫn còn đó, nợ công lúc này thậm chí còn cao hơn và chúng ta lại đang chuẩn bị vay vốn cho làm điện hạt nhân, làm sân bay quốc tế Long Thành, cải tạo, nâng cấp đường sắt hiện có".

Vì vậy, trước thông tin, Cục Đường sắt cũng đã từng xin ý kiến Bộ GTVT cho triển khai dự án nâng cấp, hiện đại hóa tuyến đường sắt Bắc-Nam hiện có với vốn đầu tư lên đến 10 tỷ USD, đạt tiêu chuẩn đường sắt từ cấp I đến cấp II, nâng vận tốc chạy tàu bình quân 80 - 90 km/h với tàu khách và 50 - 60 km/h với tàu hàng cho tới năm 2020 và sau đó sẽ tiếp tục đầu tư, ông Khanh hoàn toàn đồng tình.

Ông cho hay: "Tôi ủng hộ cao việc cải tạo, nâng cấp hệ thống đường sắt Bắc-Nam hiện có, vì nó sẽ giúp cho việc lưu thông hàng hoá,vận chuyển hành khách vừa rẻ,vừa an toàn lại chở được cả hàng siêu trường, siêu trọng.

Tôi đã thấy ở Mỹ đoàn tàu có cả trăm toa hàng chứ không chỉ một, hai chục toa như ở ta".

Còn về việc chồng chéo, lãng phí khi vừa nâng cấp đường sắt, chưa khai thác được hiệu quả lại đầu tư luôn đường sắt cao tốc, theo ông Khanh, cũng chưa hẳn đã chồng chéo, lãng phí.

Nhưng phải với điều kiện, nếu như đường sắt cao tốc được xây dựng khi điều kiện mọi mặt của ta đã khá hơn nhiều so với hiện nay, nhất là khi ta đủ vốn không phải đi vay mượn nước ngoài.

Hoặc các doanh nghiệp trong, ngoài nước thấy có hiệu quả họ bỏ vốn đầu tư thì càng tốt.

Trước đó, tại kỳ hợp QH năm 2010, sau ba lần biểu quyết đối với một số nội dung cụ thể của dự thảo Nghị quyết về dự án đường sắt cao tốc Hà Nội- TP HCM đều không được quá bán đại biểu tán thành, Quốc hội cũng đã không thông qua nghị quyết này.

Tổng công ty ĐSVN: Đang tập trung triển khai Trong một diễn biến liên quan, trao đổi với Đất Việt, ngày 5/6, ông Trần Ngọc Thành - Chủ tịch Hội đồng thành viên Tổng công ty đường sắt VN cho biết: "Việc xây dựng tái khởi động dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam là nguyện vọng của chúng tôi từ nhiều năm nay, nên khi có chỉ đạo của Bộ trưởng là phải tập trung triển khai ngay. Tôi đang giao cho các cơ quan liên quan triển khai, khi có đề cương chi tiết thì chúng tôi sẽ công bố. Theo tôi nếu có điều kiện tốt nhất đầu tư cả tuyến đường sắt cho hoành tráng". Nói về việc Quốc hội đã từng bác đề xuất của mình, ông Thành cho rằng, Quốc hội bác ý kiến thì chúng tôi sẽ trình lại, có nhiều cái hôm nay bảo không được thì ngày mai lại được. "Chúng tôi sẽ khắc phục những điểm còn thiếu ở dự án lần trước để trình lên lần này, chắc chắn sẽ có nhiều điểm đột phá để thuyết phục", ông Thành khẳng định.

• Bảo Hân

 

---