Ba tiêu chí CDC chỉ định để đánh giá nguy cơ dịch bệnh của một khu vực là: số ca nhập viện vì Covid-19 trong một tuần trước đó, tỷ lệ giường bệnh điều trị Covid-19, các ca nhiễm mới trên 100.000 người trong tuần trước đó.
Dựa vào ba yếu tố này, chính quyền địa phương có thể tính toán rủi ro đối với người dân là thấp, trung bình, cao; từ đó quyết định người dân ở vùng có nguy cơ cao mới cần đeo khẩu trang.
Khuyến nghị mới được CDC đưa ra trong bối cảnh Covid-19 tại Mỹ dần suy yếu. Số ca nhiễm giảm xuống mức chưa từng thấy trước khi biến chủng Omicron tăng đột biến, số ca nhập viện giảm mạnh. Khoảng 58.000 người nhập viện vì Covid-19 trên cả nước Mỹ, song tính tỷ lệ nhập viện giảm khoảng 44% trong hai tuần qua.
Một số chuyên gia cho rằng điều chỉnh hướng dẫn đeo khẩu trang như trên là phù hợp với tình hình hiện tại của nước Mỹ. Theo Linsey Marr, nhà khoa học tại Virginia Tech, dù số ca mới vẫn còn cao, Mỹ đã vượt qua giai đoạn số nhiễm tăng dần. "Chúng ta không còn ở tình trạng khẩn cấp nữa", bà nói.
Hầu hết bang đã nới quy định khẩu trang. New Jersey công bố kế hoạch bỏ đeo khẩu trang tại trường học. Các khu vực khác chuẩn bị kết thúc đeo khẩu trang trong nhà vào những tuần tới.
Học sinh xếp hàng vào trường Christa McAuliffe ở thành phố New Jersey, tháng 4/2021. Ảnh: AP
Theo tiến sĩ Rochelle Walensky, giám đốc CDC, hướng dẫn mới giúp người dân thích ứng tốt hơn với các biện pháp phòng ngừa tùy theo mức độ nghiêm trọng của dịch bệnh, trong thời điểm virus thay đổi.
"Người dân có thể dừng đeo khẩu trang khi mức độ dịch bệnh thấp, đeo khẩu trang và thực hiện các biện pháp nghiêm ngặt nếu dịch lại nghiêm trọng trong tương lai. Chúng ta cần chuẩn bị sẵn sàng cho những gì xảy ra tiếp theo", bà Walensky nói.
Bà khuyên những người dễ mắc Covid-19 vì tuổi tác, bệnh nền hoặc đặc thù công việc, có thể lựa chọn biện pháp phòng ngừa bổ sung, bất kể mức độ rủi ro trong cộng đồng. Tiến sĩ Walensky cũng cho biết các nhà khoa học của CDC đã thử nghiệm nhiều mô hình với các đợt bùng phát trước đó nhằm xác nhận phương pháp ứng phó trước khi đợt dịch mới kéo đến.
Omicron cho thấy nhiều người Mỹ đã có miễn dịch từ vaccine hoặc mắc bệnh tự nhiên trước đó. Các khu vực ghi nhận ca nhiễm tương đối cao, song số trường hợp nghiêm trọng hoặc tử vong thấp. Hướng dẫn mới phù hợp với thực tế đó, cho phép cách tiếp cận bền vững hơn để sống chung với virus, theo bà Walensky.
Tuy nhiên, các chuyên gia y tế công cộng và nhà lãnh đạo vẫn tỏ ra thận trọng. Họ lưu ý hàng triệu người Mỹ, bao gồm trẻ em dưới 5 tuổi và hàng tỷ người trên thế giới chưa tiêm chủng. Nới lỏng khẩu trang có thể tạo cơ hội cho biến chủng mới xuất hiện.
Mỹ cũng nhận được nhiều bài học từ quy định đeo khẩu trang, có những lúc gây nhiều tranh cãi "nên đeo khẩu trang hay không". Năm 2020 Covid-19 lây lan nghiêm trọng tại Mỹ, Tổng thống Donald Trump phản đối quy định bắt buộc đeo khẩu trang. Mùa hè năm ấy, số ca nhiễm và tử vong tại Mỹ cao, trải qua những ngày chết chóc nhất. Sau đó khẩu trang là biện pháp được khuyến nghị tại Mỹ.
Đến nay, nước này đã phủ vaccine cho khoảng 65% dân số. Tỷ lệ tử vong do Covid-19 giảm. Đây là lý do khiến nhiều chuyên gia y tế đánh giá khuyến nghị nới lỏng khẩu trang của CDC là hợp lý mặc dù "cần thận trọng".
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) vẫn khuyến cáo các nước nên sử dụng khẩu trang như một phần của chiến lược toàn diện ngăn chặn sự lây lan của Covid-19. "Nếu dịch đang lan rộng trong cộng đồng, hãy giữ an toàn bằng cách thực hiện biện pháp phòng ngừa đơn giản như giữ khoảng cách an toàn, đeo khẩu trang, thông khí trong phòng. Hãy biến việc đeo khẩu trang trở thành một phần bình thường khi tiếp xúc với những người khác", WHO nêu rõ trong bản hướng dẫn phòng ngừa Covid-19.
Tại Việt Nam, Bộ Y tế vẫn khuyến cáo người dân tiêm vaccine và thực hiện biện pháp 5K (Khẩu trang, Khử khuẩn, Khoảng cách, Không tập trung, Khai báo y tế) để giữ an toàn trong đại dịch.
Thục Linh (Theo NY Times)
Nguồn: VNEXPRESS.NET