Yếu tố nguy cơ và dấu hiệu cảnh báo gan nhiễm mỡ

Gan nhiễm mỡ là căn bệnh hiện đại đang ngày một phổ biến do lối sống công nghiệp cũng như chế độ dinh dưỡng không hài hòa. Bệnh không được phát hiện sớm dần dẫn đến các bệnh về gan như ung thư gan, xơ gan…

Yếu tố nguy cơ

Uống quá nhiều rượu

Ảnh: hellosehat.com

Nghiên cứu chỉ ra rằng phần lớn trường hợp gan nhiễm mỡ gặp ở những người uống nhiều bia rượu. Tình trạng gan nhiễm mỡ do bia rượu được gọi với thuật ngữ y học là ARLD (Alcohol Related Liver Disease – Bệnh gan liên quan đến rượu).

Thông thường triệu chứng bệnh không thể hiện ra ngoài ở giai đoạn sớm nên nếu bạn uống quá nhiều rượu, bạn cần phải kiểm tra sức khỏe thường xuyên để phát hiện kịp thời nếu gan của bạn bị tổn thương. Các xét nghiệm máu sẽ phát hiện tình trạng men gan bất thường nếu gan có vấn đề.

Trong giai đoạn sau của bệnh này, các triệu chứng thể hiện rõ ràng, người bệnh có biểu hiện lơ mơ, lú lẫn và nôn ra máu…

Bệnh tiểu đường

Ảnh: medlineplus.gov

Gan nhiễm mỡ ít gặp ở bệnh nhân tiểu đường type I, nhưng lại rất phổ biến ở người mắc bệnh tiểu đường type II. Nguyên nhân gan nhiễm mỡ ở người tiểu đường là do có sự rối loạn chuyển hóa về chất béo.

Trong cơ thể người tiểu đường type II thường có tình trạng thiếu hụt insulin, làm cho glucose không thể xâm nhập vào các mô trong cơ thể dẫn đến thiếu năng lượng cho sự hoạt động của các tế bào. Lúc này, cơ thể xảy ra tình trang rối loạn lipid, nồng độ các acid béo cả trong máu và gan tăng cao, gan không kịp chuyển hóa gây ra bệnh gan nhiễm mỡ.

Chế độ ăn

Ảnh: yakult.com.mx

Bệnh này không phải do uống quá nhiều rượu, thuật ngữ y học gọi là NAFLD (bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu). Nó có thể bị gây nên bởi chế độ ăn không lành mạnh, có quá nhiều chất béo dư thừa trong gan. 

Một chế độ ăn quá nhiều chất béo dễ dẫn đến tình trạng thừa cân béo phì. Lượng chất béo trong cơ thể quá nhiều gan sẽ cần chuyển một phần năng lượng thừa sang tích lũy dưới dạng mỡ đọng ở gan gây nên tình trạng gan nhiễm mỡ.

Tuy nhiên một chế độ dinh dưỡng kém cũng là nguyên nhân khiến cho bệnh gan nhiễm mỡ bùng phát. Ở những người gầy gò, ốm yếu, suy dinh dưỡng hay ăn uống thiếu chất đồng nghĩa với cơ thể thiếu một số chất cần thiết để thanh lọc bớt mỡ. Đồng thời lượng đường trong máu cũng thấp không đủ để tạo năng lượng. Khi đó, cơ thể sẽ tự điều chỉnh khả năng tăng hấp thu mỡ để phân giải thành năng lượng, nếu lười vận động nữa mỡ sẽ tích tụ mà không được phân giải, axit béo đi vào máu nhiều, vượt quá mức cho phép sẽ gây ra gan nhiễm mỡ

Dấu hiệu cảnh báo gan nhiễm mỡ

Buồn nôn và chán ăn

Đây là triệu chứng thường gặp ở những người bệnh gan. Bạn có thể cảm thấy buồn nôn và chán ăn hoặc mất cảm giác ngon miệng khi ăn. Điều này là do việc sản xuất và bài tiết mật của gan gặp cản trở khiến cho thức ăn vào cơ thể không được tiêu hoá gây ra cảm giác đầy bụng, buồn nôn và chán ăn.

Bối rối và mất phương hướng

Một trong những chức năng quan trọng của gan là thanh lọc các chất độc ra khỏi máu bằng cách biến đổi thành các chất không độc và đào thải ra ngoài cơ thể.

Vì vậy khi gan hoạt động không tốt, các chất độc sẽ tích tụ và thậm chí gây ra các vấn đề cho não như hay lơ mơ, không tỉnh táo, có cảm giác bối rối không xác định được phương hướng.

Trường hợp cơ thể tích quá nhiều độc tố còn có thể gây nên bệnh não gan (Hepatic Encephalopathy). Người bệnh có các triệu chứng chủ yếu bao gồm mất phương hướng, đãng trí, lơ mơ. Bệnh nhân có thể thấy buồn ngủ, tâm trạng thay đổi, ngủ lịm, mất trí, thậm chí hôn mê.

Ngoài ra còn có những triệu chứng của bệnh gan như vàng da, phồng ngực, co rút tinh hoàn, tràn dịch màng bụng, phù chân.

Mệt mỏi

Ảnh: Yersin Clinic

Mệt mỏi là triệu chứng không thường chỉ gặp ở những người mắc bệnh gan. Để xác định sự mệt mỏi có phải do bệnh gan gây ra hay không, các bác sỹ ở Anh thường sử dụng phương pháp “Fatigue Impact Scale”. Phương pháp này sử dụng tìm cách tác nhân gây nên tình trạng mệt mỏi thông qua những hoạt động thể chất hoặc tinh thần để đánh giá. Thường được sử dụng để đánh giá mức độ hồi phục của gan khi điều trị.

Nước tiểu sẫm màu hơn

Ảnh: Healthplus.vn

Nếu bạn vẫn cung cấp đủ nước cho cơ thể hằng ngày hoặc không sử dụng thuốc mà nước tiểu của bạn vẫn sẫm màu hơn bình thường thì bạn nên cảnh giác với điều đó. Màu của nước tiểu là do thành phần bilirubin trong gan được chuyển thành các sản phẩm thoái hoá là urobilinogen có màu vàng và được đào thải ra ngoài. Vì vậy khi nước tiểu có dấu hiệu sẫm màu bất thường có thể do gan đang chứa nhiều mỡ gây tắc nghẽn đường mật.

Vàng da

Vàng da là dấu hiệu bệnh gan do sự chuyển hóa bilirubin trong cơ thể gặp trở ngại, khiến nồng độ bilirubin trong máu tăng cao, xâm nhập vào các mô, nhuộm vàng màng cứng, màng nhầy và da.

Khi gan nhiễm mỡ các kiểu vàng da thường là tế bào gan, kiểu vàng da này thường kèm theo các triệu chứng mệt mỏi, khó chịu, chán ăn. Số ít người gan nhiễm mỡ sẽ vàng da thể nhẹ, sau khi chất béo trong gan được loại bỏ, bệnh vàng da sẽ lập tức biến mất

 

Minh Nguyên

Nguồn: DKN.tv

---