Tôi ở California, mệt mỏi với đòn thuế quan của ông Trump

Ở miền Nam California có rất nhiều rau quả, các loại thức ăn, sản phẩm nông nghiệp, cùng nhiều đồ gia dụng nhập từ Mexico. Tôi cố gắng hết sức mình để chọn những món hàng rẻ nhưng tất cả đều vô dụng.

Sau một tuần nằm nhà xem ông Trump 'hô mưa gọi thuế', tôi đành chấp nhận sự thật là mình cần phải đi chợ.

Mọi thứ đắt hơn hẳn, ngay cả khi tôi chọn những món thường là rẻ, như bắp cải, cà chua, hành tây. Những thứ cao sang hơn, như quả bơ, thật sự gây sốc. Cách đây chừng 12 tháng, một quả bơ giá 1,5 USD, bây giờ đã lên 2,5 USD.

Tôi không dùng nhiều các mặt hàng nhập từ Canada, ngoại trừ xi rô cây phong. Vì vậy tạm thời tôi chưa biết được tác động của đòn thuế quan, nhất là khi ông Trump cứ lên xuống thất thường, nay áp thuế, mai lại tạm hoãn.

Cũng may là tôi không chuyên về thuế quan, xuất nhập khẩu, không thì chắc tôi đã phát rồ.

Nhưng các đồng nghiệp của tôi thì phát rồ. Đó là những người chuyên về luật thương mại, giao thương quốc tế, thuế má các loại. Công việc của họ là đại diện cho các công ty và tổ chức khác nhau khi có vấn đề về hợp đồng thương mại xuyên quốc gia và các vấn đề về thuế.

Với sự 'cà giật' của ông Trump, công việc của họ cũng cà giật theo. Thay vì có thể tư vấn cho thân chủ về việc luật như thế nào, các luật sư bây giờ phải ôm cứng cái điện thoại để cập nhật thông tin, nhưng kết cục là họ vẫn chẳng biết là một tiếng đồng hồ nữa thì sẽ phải đóng các loại thuế gì.

Một kiện hàng đi trễ một giờ có thể khiến mức thuế khác đi, doanh nghiệp lời lỗ bao nhiêu chỉ phụ thuộc vào đấy thì luật sư nào tư vấn cho kịp.

Những mặt hàng hầu như chỉ nhập từ Mexico cũng đắt hẳn lên. Đu đủ, các loại chuối tươi, trái sapoche loại lớn (hồng xiêm) đều trở nên đắt đỏ một cách khó hiểu.

Chiều nay tôi đã phải phớt lờ đống đu đủ vì không còn đủ can đảm để mua. Cũng có thể là tôi bị bệnh tiết kiệm do đã lớn lên trong nghèo đói, nhưng thực sự nhìn cái hóa đơn mua sắm tăng gần gấp rưỡi, tôi cảm thấy giống như sắp trở về tuổi thơ.

Thương mại giữa Mỹ, Mexico và Canada diễn ra rất rầm rộ và cực kỳ mật thiết.

Hàng hóa, nguyên liệu, và cả sức lao động mỗi ngày vẫn chảy đều qua các cửa khẩu.

Việc áp thuế không phải chỉ có ý nghĩa đối với giá cả, nó ảnh hưởng tới khả năng lên kế hoạch của các công ty và cá nhân. Khi nhà sản xuất giao hàng cho doanh nghiệp đi buôn, thì doanh nghiệp đó đã có hợp đồng với người mua ở bên kia cửa khẩu.

Hàng hóa xuất phát hôm nay mà chẳng biết ngày mai thuế khóa sẽ như nào, doanh nghiệp có thể lỗ rất nhanh.

Để đối phó với tình trạng này, doanh nghiệp sẽ ngay lập tức đẩy giá lên cao nhằm mục tiêu tranh thủ kiếm lãi từ trước.

Việc một số doanh nghiệp giảm giá để thu hút khách hàng chỉ là ước mong xa vời dành cho những công ty có vốn mạnh, và họ cũng chỉ có thể duy trì việc này trong một thời gian ngắn, trước khi phá sản. Vì vậy chung quy thì giá vẫn cứ tăng.

Cả tuần nay tôi đã nêu rõ quyết tâm không thể đầu hàng trước màn nhảy múa của ông Trump. Để đối phó, tôi đã dành một ít thời gian để tham gia lướt sóng trên sàn.

Thật ra thị trường chứng khoán bắt đầu đi xuống với những tuyên bố áp thuế, khiến nhiều người lăm le bắt đáy, mong mua được ít cổ phiếu rẻ để ít hôm bán lại kiếm lời.

Trong khi đang tham khảo một số ý kiến về việc mua bán cổ phiếu, tôi lại nghe người ta nói rằng toàn bộ tiếc mục hăm dọa của ông Trump chỉ là một màn trình diễn giao dịch tay trong.

Đại khái, nếu bạn biết trước được ông Trump sẽ đe dọa những gì, hoãn thuế hay không, thì bạn có thể biết được nên mua hay bán cổ phiếu nào. Ông Trump không cần mua bán gì cả, chỉ cần những người quanh ông ấy mua bán là đủ rồi.

Đây có lẽ là lời giải thích có lý nhất cho những tuyên bố thay đổi xoành xoạch và những ý tưởng thuế má được xây dựng trên những nền tảng lý do rất khó hiểu.

Áp thuế đối với Canada là điều kỳ quặc nhất, khi mà Canada không phải là nơi xuất khẩu ma túy hay di dân bất hợp pháp sang Mỹ.

Canada trước giờ là láng giềng tốt với Mỹ, chả làm gì khiến Mỹ phật lòng, và ông Trump cũng không có vấn đề gì với Canada. Vậy mà đột nhiên lại chĩa mũi dùi sang Canada làm nhiều người khó hiểu và đưa ra những đồn đoán khác nhau.

Khanh Huỳnh

---