Điện ảnh Việt: Từ so sánh chuyển sang "bắt tay"

Cách đây bảy năm, trong các cuộc thảo luận về điện ảnh, những nghệ sỹ được coi là nằm trong "biên chế" vẫn còn tranh luận:

Có thực sự cần thiết phát triển các hãng phim tư nhân, sự xuất hiện của điện ảnh tư nhân có làm phim Việt giảm chất lượng? Và cũng chính từ thời điểm này, người ta bàn luận, so sánh nhiều hơn về cách làm phim của các hãng phim Nhà nước với phim tư nhân. Nhưng sau bảy năm, điện ảnh tư nhân đã có lời giải cho tranh luận trên. Việc bắt tay của các hãng phim Nhà nước với tư nhân và với nước ngoài đang dần trở thành xu hướng để kéo điện ảnh đến gần công chúng hơn và cũng giúp điện ảnh Việt có nhiều phim hay hơn.

Thực tế, điện ảnh tư nhân không chỉ đơn thuần coi trọng những bộ phim thương mại, mà còn tăng cường cho ra đời những bộ phim đề cao tính nghệ thuật, đi vào chiều sâu tâm hồn người Việt như: "Áo lụa Hà Đông", "Dòng máu anh hùng"... Những phim này không chỉ gặt hái được nhiều giải thưởng trong nước, mà còn làm rạng danh điện ảnh Việt Nam tại các kỳ liên hoan phim quốc tế. Xu thế các đạo diễn Việt kiều làm phim về đất nước, con người Việt Nam như Victor Vũ, Lưu Huỳnh, Charlie Nguyễn… đã khiến bộ mặt điện ảnh có sự thay đổi rõ rệt.

Có thể coi năm ngoái là năm đột phá của điện ảnh tư nhân trong cuộc lôi kéo khán giả Việt về với điện ảnh nhà. Nhiều hãng phim tư nhân khẳng định được tên tuổi với việc cho ra mắt phim truyện nhựa hàng năm như Thiên Ngân, BHD, Phước Sang, Chánh Phương… Và lợi nhuận mà họ thu được quả là con số mơ ước với các hãng phim Nhà nước khi đối mặt với việc làm phim trong nền kinh tế thị trường. Ông Ngô Thảo, Phó giám đốc phụ trách nghệ thuật Hãng phim BHD, cùng bà Đinh Thanh Hương, đại diện Hãng phim Thiên Ngân bộc lộ: "Chúng tôi xác định rõ ràng có 3 mục tiêu khi sản xuất một bộ phim. Một là thị trường nội địa, hai là thị trường nước ngoài và ba là đầu tư để sản xuất phimtham gia các liên hoan. Và hàng năm, chúng tôi đều đầu tư sản xuất những bộ phim đạt một trong 3 mục tiêu đó".

Diễn viên Dustin Nguyễn và đạo diễn Lưu Huỳnh

Song có phải vì điện ảnh tư nhân đang ngày càng lớn mạnh mà nền điện ảnh Việt Nam sẽ không cần đến vai trò của Nhà nước? Đạo diễn Bùi Thạc Chuyên từng có ý kiến: "Trước khi chúng ta bàn vào vấn đề cụ thể thì cần phải xây dựng lại nền điện ảnh khi hội nhập thế giới. Và việc xây dựng điện ảnh Việt Nam không thể thiếu vai trò của Nhà nước.

Điện ảnh Việt Nam cần phải có sự bảo hộ của Nhà nước. Vì theo Hiệp ước Thương mại, nếu không có hạn ngạch nhập phim thì điện ảnh trong nước sẽ chết. Hùng mạnh như điện ảnh Hàn Quốc mà khi nhà nước giảm quota nhập khẩu phim Mỹ từ 60% xuống 40% đã khiến giới điện ảnh trong nước biểu tình, phản đối. Còn điện ảnh Việt Nam một năm chỉ có 6 phim như năm nay, mà không có hạn ngạch nhập khẩu phim nước ngoài thì chỉ có… chết". Hội nhập, điện ảnh Việt sẽ đối mặt với một khối lượng khổng lồ phim nước ngoài ồ ạt nhập khẩu vào Việt Nam. Vì thế, điều mà rất nhiều nhà làm phim, sản xuất phim quan tâm là làm thế nào điện ảnh Việt vẫn có chỗ đứng với công chúng. Để làm điều này, Nhà nước cần có chính sách rõ ràng cho việc cam kết với các tổ chức quốc tế về nhập phim. Và điều này, các hãng phim tư nhân rất thấu hiểu.

Về phía những người nghệ sỹ điện ảnh thuộc biên chế Nhà nước cũng đã thấu hiểu không kém sự có mặt của điện ảnh tư nhân đối với nền điện ảnh nước nhà. Trong cuộc hội thảo bên lề giải thưởng Cánh diều vàng 2008 mang chủ đề "Điện ảnh Việt Nam trong cơ chế thị trường và hội nhập quốc tế", những nghệ sỹ điện ảnh thuộc biên chế cũng đã công nhận những mặt tích cực của điện ảnh tư nhân đang góp phần vào sự phát triển của điện ảnh Việt Nam.

Chính vì vậy, ban tổ chức Cánh diều vàng 2008 chủ động đề ra hạng mục giải thưởng phim hợp tác với nước ngoài hay nhất. Và Luật Điện ảnh sắp tới cho phép thành lập hãng phim tư nhân có vốn nước ngoài trên 51% là một bước tiến lớn để điện ảnh Việt Nam hội nhập. Những cái bắt tay liên kết của điện ảnh tư nhân và điện ảnh Nhà nước sẽ giúp điện ảnh Việt bước sang một thời kỳ mới với nhiều tín hiệu mừng.

Theo Kinh tế đô thị.

---