Năm mới ngẫm một chút

Lần đi thăm Đài Loan đầu năm 2024, tôi để ý người Đài Loan luôn ghi nhớ và nhắc mình, nhắc người khác hàng ngày cái khẩu hiệu sau: BIẾT ƠN, HỐI CẢI, TỪ BI, BAO DUNG.

Nó không phải là hình thức để khoe mẽ, biểu diễn đạo đức, mà là một nhu cầu của lương tâm, nhằm chống lại sự sao nhãng làm điều tốt, vì muôn vàn lý do.

Cái khẩu hiệu trên nghe có vẻ chữ nghĩa, cao xa nhưng nếu hiểu đó chính là cuộc sống hạnh phúc của mỗi người, thì ai cũng dễ dàng thuộc và kiên nhẫn làm theo nó.

BIẾT ƠN là cách con người thể hiện ước nguyện sống hòa bình với nhau, tìm cách tôn vinh, nâng đỡ nhau.

HỐI CẢI là cách mỗi người không ngừng nhận lỗi và sửa lỗi.

TỪ BI thực chất là lòng nhân ái, sự nhường nhịn.

BAO DUNG là mỗi thành viên mong muốn hòa hợp với cộng đồng, với người bên cạnh. Bao dung luôn đi kèm với tha thứ.

Và để thực hiện phương châm hành xử đó, người Đài Loan khuyên nhau:

CẦU NGUYỆN, HÀNH THIỆN, MỆNH TRỜI, GÁNH VÁC.

Đài Loan hiện là quốc gia phát triển, với GDP đầu người ở mức hơn 34.000 USD (số liệu của IMF năm 2024), đóng góp hàng đầu cho nhân loại trong lĩnh vực chíp điện tử.

Nhưng đó cũng là đất nước sạch sẽ, bình an và thân thiện, người dân tốt bụng, bao dung hàng đầu thế giới.

Điều gì khiến họ được như vậy? Liệu nó xuất phát từ lối sống như vừa nói, hay do họ ý thức về thảm họa kim tiền nếu đánh mất sự cân bằng giữa vật chất và tinh thần nên đề ra cách sống đó?

Từ tấm gương của Đài Loan, xin đừng đổ lỗi cho nền kinh tế thị trường mỗi khi biện minh cho những thứ tồi tệ.

Những cảnh bạo lực, nạn côn đồ kinh hoàng thời gian qua của người Việt gây phẫn nộ, đau buồn, sợ hãi, bất an cho cả cộng đồng, liệu đã đủ để tất cả chúng ta cùng nghiêm túc suy ngẫm xem gốc rễ của hiện tượng đáng xấu hổ ấy nằm ở đâu?

Thay cho lời cầu chúc và hy vọng, xin nâng cốc cùng mọi người!

Nhà văn Tạ Duy Anh

---