Đã qua thời phim không đủ chiếu, phim truyện truyền hình đang trở nên dư thừa về số lượng, nhưng có bao nhiêu đâu phim đạt chất lượng vẫn là câu hỏi mở.
Năm 2008, trung bình mỗi tháng có khoảng 3-5 đầu phim với độ dài chừng 20-30 tập được khởi quay hoặc được phát sóng. Số lượng bùng nổ, đề tài đa dạng, phim truyện truyền hình trở thành sức hút không chỉ với những đạo diễn trẻ, chưa có nhiều kinh nghiệm, muốn thử sức ở lĩnh vực phim truyền hình mà còn hấp dẫn với cả nhiều đạo diễn đã thành danh, từng coi phim điện ảnh như thánh đường nghệ thuật và sợ phim truyền hình sẽ làm hỏng tay nghề.
Bỗng dưng muốn khóc, Cô gái xấu xí, Gió làng Kình - những bộ phim truyền hình dài tập phát sóng năm 2008 - đã trở thành đề tài bàn tán nơi văn phòng, giảng đường hay quán nước, vỉa hè |
Lý giải cho sức hấp dẫn của việc phim truyền hình thu hút các nghệ sĩ chính là tính phổ quát tới mọi tầng lớp khán giả. Mỗi tối phát sóng, một câu chuyện hay, một tình tiết thú vị hay đơn giản là một gút thắt chờ hé mở lập tức trở thành đề tài bàn tán không chỉ nơi các bà nội trợ, các học sinh, sinh viên mà còn rôm rả ngay cả nơi giới chức văn phòng.
Cái dòng chảy sôi sục đó nghệ sĩ nào có thể làm ngơ bởi công chúng chính là nguồn cảm hứng và đích đến cho nghề nghiệp của họ. Năm 2008, bên cạnh các nhân vật phim ngoại được bàn tán thì những An Đông, Huyền Diệu của Cô gái xấu xí; Nam, Trúc của Bỗng dưng muốn khóc; Khuếnh, Khoái của Gió làng Kình…đã trở thành câu chuyện xuất hiện nơi văn phòng, giảng đường hay quán nước, vỉa hè.
Sức hấp dẫn quá lớn khi thị trường phim ảnh chưa mở rộng và đối tượng thưởng thức của gần 80 triệu dân vẫn là màn hình mỗi tối khiến khó có nghệ sĩ nào làm ngơ. Sẽ không là quá khi nói năm 2008, phim nội đã có phần lấn lướt phim bộ, phim dài tập của nước ngoài. Cụm từ khán giả quay lưng biến mất trên các mặt báo, trong khái niệm của nhiều người.
Công chúng không còn là ẩn số khó đoán khi mà chuẩn cao nhất vẫn là một bộ phim lôi cuốn và hấp dẫn. Thừa thắng xông lên, phim truyện truyền hình 2009 đang có cả một rừng phim chờ phát sóng. Điểm lại các phim đang chờ có Âm tính, Hơi bàn tay, Siêu mẫu Xì trum, Blog và người đẹp, Lập trình trái tim, Áo cưới thiên đường, Cỏ dại, Sóng tính, Bão yêu thương, Hãy yêu em lần nữa, Taxi, Tham vọng, Vó ngựa trời Nam, Tìm lại chính mình…Đề tài phong phú, phim cổ trang, phim hiện đại, thành thị, nông thôn có đủ. Phim Việt đang nuôi sống được các nghệ sĩ Việt nhưng trong đà đi lên đã tiềm ẩn một số quan ngại.
Nguy cơ tiềm ẩn
Nếu thống kê lại số đầu phim truyền hình Việt Nam được phát sóng ở các kênh, các đài truyền hình trong khắp cả nước trong năm 2008 thì khó tính xuể nhưng số đầu phim gây được tiếng vang như Hoa thiên điểu, Bỗng dưng muốn khóc, Gió làng Kình, Ngõ lỗ thủng…thì nhiều phim bị chê tơi tả khi còn đang phát sóng. Những phim này đa số rơi vào sự tẻ nhạt khi lặp lại mô tuýp, đề tài và các chi tiết không mới, tiết tấu dề dà…
Hoa thiên điểu, Ngõ lỗ thủng - hai tronh số những bộ phim gây được tiếng vang năm 2008 |
Các vấn nạn của phim truyền hình từng tồn tại nhiều năm vẫn là thách thức không nhỏ. Với kinh phí cào bằng khoảng 180-200 triệu cho một tập phim thì việc các đạo diễn không dám làm phim lịch sử, cổ trang, phim có bối cảnh hoành tránh, không gian xa xôi hay quay nhiều ngoại cảnh cũng là điều dễ hiểu. Kinh phí hạn hẹp, trường quay không có, các câu chuyện đa số gói gọn trong bối cảnh phố phường hoặc một làng xã lâu dần liệu có tạo nên sự đơn sắc, nhàm chán của các đề tài này?
Thời phim truyền hình bùng nổ, việc thiếu nhân lực từ đạo diễn, diễn viên, quay phim cũng là vấn đề nan giải mà hệ quả là nhiều diễn viên có tần suất xuất hiện quá dày, phim sau lặp lại phim trước gây nên sự nhàm chán cho khán giả. Một hệ luỵ khác để tận dụng kinh phí, quảng cáo nhiều bộ phim bị kéo dài không cần thiết dẫn đến tình trạng loãng, nhạt, lê thê. Bao nhiêu phần trăm nguy cơ đó có mặt trong những đầu phim chờ phát sóng của năm 2009? Sau những tín hiệu mừng của truyền hình 2008, phim truyện truyền hình 2009 trở nên sôi động, hấp dẫn và tiềm ẩn không ít những bất ngờ, những ẩn số khó đoán.
Bài toán đổi mới
Bài toán số lượng đã được giải nhờ vào công cuộc xã hội hoá việc làm phim truyền hình, đây là thời điểm thích hợp đề các đài ngồi lại với nhau bàn cách nâng cao chất lượng phim Việt. Phân loại phim theo từng thể loại, đề tài rót kinh phí, tránh hiện tượng cào bằng. Có chế độ thưởng, phạt, phân loại về chất lượng sau khi phim phát sóng. Đào tạo diễn viên, bổ túc, nâng cao nghề nghiệp sáng tác cho giới sáng tác từ đạo diễn, quay phim, thiết kế trang phục đến ánh sáng bằng những cua học ngắn có mời chuyên gia nước ngoài sang giảng dạy…là những giải pháp đang được bàn tán nhiều trong giới nghệ sĩ lúc hậu phim trường, khi vui quán xá.
Lập trình trái tim, Áo cưới thiên đường, Blog và người đẹp, Vó ngựa trời Nam, Âm tính - những bộ phim trình diện khán giả trong năm 2009 |
Bài học nhãn tiền thời phim mỳ ăn liền khi nhà nhà làm phim, người người làm phim có thể sẽ lặp lại. Đến lúc đó, trách nhiệm sẽ thuộc về ai? Sẽ mất bao nhiêu thời gian để lấy lại khán giả, thương hiệu phim Việt? Tất cả vẫn còn chờ 2009 một năm được dự đoán có nhiều bất ngờ cho chính phim Việt giờ vàng và thương hiệu phim truyền hình Việt.
Theo Điện ảnh.