Mọi trẻ em ở Đức đều có quyền được chăm sóc và giáo dục sớm để phát triển toàn diện. Dưới đây là những thông tin quan trọng về các hình thức chăm sóc trẻ em tại Đức mà bạn cần biết.
Tại sao nên cho trẻ tham gia hệ thống chăm sóc sớm?
Việc chăm sóc trẻ tại các cơ sở giáo dục sớm không chỉ giúp trẻ phát triển kỹ năng xã hội, cảm xúc, thể chất và trí tuệ mà còn tạo cơ hội công bằng trong giáo dục. Các bé sẽ được làm quen với bạn bè đồng trang lứa, tham gia các hoạt động phù hợp với độ tuổi và nhận được sự hỗ trợ từ các chuyên gia giáo dục mầm non.
Ngoài ra, hệ thống này cũng giúp cha mẹ có thể đi làm hoặc quay lại công việc sau thời gian chăm sóc con nhỏ.
Các hình thức chăm sóc trẻ em tại Đức
Có nhiều hình thức chăm sóc trẻ em ở Đức, mỗi hình thức phù hợp với từng độ tuổi và nhu cầu của gia đình.
1. Trường mầm non (Kita) – Nơi chăm sóc toàn diện cho trẻ
"Kindertagesstätte" (gọi tắt là Kita) là thuật ngữ chung chỉ các cơ sở chăm sóc trẻ em trong ngày.
Tại đây, trẻ được chăm sóc bán thời gian hoặc cả ngày bởi các giáo viên mầm non được đào tạo chuyên nghiệp. Mỗi Kita có phương pháp giáo dục khác nhau, vì vậy cha mẹ có thể tìm hiểu kỹ để chọn nơi phù hợp nhất cho con mình.
Một số Kita có nhóm riêng cho trẻ từ 0-3 tuổi gọi là "Krippe", trong khi một số khác có mô hình lớp học liên độ tuổi.
2. Nhà trẻ (Kinderkrippe) – Dành cho trẻ từ 0 đến 3 tuổi
Kinderkrippe là nơi dành riêng cho trẻ nhỏ từ 0 đến 3 tuổi. Do trẻ nhỏ cần được chăm sóc đặc biệt, nhóm trẻ trong Kinderkrippe thường nhỏ hơn với tỷ lệ giáo viên cao hơn. Tại đây, trẻ được vui chơi, học hỏi những kỹ năng đầu đời và tham gia các hoạt động ngoài trời. Lịch trình gửi đón thường linh hoạt, giúp cha mẹ dễ dàng sắp xếp thời gian. Chi phí gửi trẻ phụ thuộc vào thu nhập của gia đình, địa phương và đơn vị quản lý cơ sở.
3. Chăm sóc tại nhà (Kindertagespflege) – Linh hoạt và gần gũi
Kindertagespflege là hình thức chăm sóc trẻ linh hoạt, thường do một người chăm sóc trẻ chuyên nghiệp (Tagesmutter hoặc Tagesvater – tạm dịch là "mẹ/người cha ban ngày") đảm nhiệm. Trẻ có thể được chăm sóc tại nhà của người này, tại nhà riêng của gia đình hoặc tại một không gian được thuê riêng. Hình thức này đặc biệt phù hợp với trẻ dưới 3 tuổi vì số lượng trẻ trong nhóm ít, đảm bảo sự quan tâm cá nhân. Ở một số bang, các Tagesmutter/Tagesvater có thể liên kết với nhau để chăm sóc nhóm lớn hơn (gọi là Großtagespflege), giúp trẻ có cơ hội giao lưu với bạn bè đồng trang lứa.
4. Trường mẫu giáo (Kindergarten) – Dành cho trẻ từ 3 đến 7 tuổi
Kindergarten là mô hình phổ biến dành cho trẻ từ 3 đến 7 tuổi. Giờ hoạt động linh hoạt, có thể kết thúc vào buổi trưa hoặc chiều tùy theo cơ sở và nhu cầu của gia đình. Bên cạnh vui chơi, trẻ còn được tham gia các hoạt động giáo dục sáng tạo như thí nghiệm khoa học đơn giản, học về thiên nhiên, kỹ năng ngôn ngữ và giao tiếp. Nhiều trường mẫu giáo có chương trình song ngữ (phổ biến nhất là tiếng Đức-Anh, tiếp theo là tiếng Pháp và Đan Mạch). Học phí có sự khác biệt tùy theo thu nhập gia đình, đơn vị quản lý và khu vực sinh sống. Một số trường hoàn toàn miễn phí, trong khi những nơi khác có thể thu phí lên đến vài trăm euro mỗi năm.
Quyền lợi pháp lý về chăm sóc trẻ em tại Đức
Từ ngày 1/8/2013, trẻ em từ 1 tuổi trở lên có quyền hợp pháp được nhận vào Kita hoặc được chăm sóc bởi Tagesmutter/Tagesvater, bất kể cha mẹ có đi làm hay không. Trẻ từ 3 tuổi trở lên có quyền được nhận vào Kita cho đến khi vào tiểu học. Quy định này được ghi trong luật "Kinderförderungsgesetz" (KiföG) nhằm đảm bảo quyền tiếp cận giáo dục sớm cho mọi trẻ em tại Đức.
Ngoài ra, từ năm 2023, chính phủ Đức đã ban hành "Luật nâng cao chất lượng Kita" (KiTa-Qualitätsgesetz) nhằm hỗ trợ tài chính cho các bang, giúp nâng cao chất lượng chăm sóc trẻ trên toàn quốc.
Nơi tìm thêm thông tin và hỗ trợ
Để biết thêm thông tin về các quyền lợi gia đình và hỗ trợ từ chính phủ, bạn có thể truy cập Cổng thông tin gia đình (Familienportal) của Bộ Gia đình, Người cao tuổi, Phụ nữ và Thanh niên Đức (BMFSFJ).
Phạm Hương - © Báo TIN TỨC VIỆT ĐỨC