Chuẩn bị cho ngày đầu tiên vào lớp 1 ở Đức: Nhiều điều khác biệt so với Việt Nam

Ngày đầu tiên vào lớp 1 luôn là cột mốc quan trọng đối với trẻ em ở mọi quốc gia, nhưng cách chuẩn bị và trải nghiệm tại Đức có nhiều điểm khác biệt so với Việt Nam.

Bài viết sẽ tổng hợp và phân tích các khác biệt này, giúp các phụ huynh Việt Nam hiểu rõ hơn về môi trường giáo dục tiểu học ở Đức.

Sự chuẩn bị tâm lý và nghi thức ngày khai giảng

Ở Đức, chuẩn bị cho ngày đầu tiên vào lớp 1 không chỉ là việc mua sắm dụng cụ học tập mà còn bao gồm cả nghi thức truyền thống mang ý nghĩa tinh thần. Trẻ em thường được tặng “Schultüte” – một chiếc túi giấy lớn đựng bánh kẹo, đồ dùng học tập và quà nhỏ, như một lời chúc mừng khích lệ.

Đây là phong tục đặc trưng tượng trưng cho sự bắt đầu mới đầy hứng khởi, trong khi ở Việt Nam, cha mẹ thường tập trung nhiều hơn vào việc chuẩn bị về mặt kiến thức hoặc tập viết chữ.

Ngoài ra, phụ huynh và thầy cô thường tổ chức lễ khai giảng đơn giản nhưng trang trọng, khác hẳn với quy mô và hình thức lễ khai giảng ở Việt Nam – nơi thường có chương trình văn nghệ, phát biểu và sự hiện diện đông đảo của học sinh nhiều khối lớp. Ở Đức, ngày khai giảng là dịp để trẻ làm quen với không khí học tập mới trong vòng tròn lớp nhỏ, tạo cảm giác an toàn và thân thiện.

Chuẩn bị vật chất và đồ dùng học tập

Một sự khác biệt rõ rệt là việc chuẩn bị đồ dùng học tập. Trẻ em Đức thường dùng dụng cụ học tập cá nhân được chuẩn bị riêng biệt và thường được liệt kê rõ ràng từ nhà trường, như: bảng trắng xách tay, hộp bút màu, dụng cụ vẽ, và không dùng sách giáo khoa đóng mới như ở Việt Nam. Đặc biệt, các vật dụng này được thiết kế đơn giản, bền và thân thiện với môi trường.

Trong khi đó, ở Việt Nam, học sinh thường nhận sách giáo khoa đồng bộ ngay từ đầu, cùng với một bộ đồng phục đồng nhất tiêu chuẩn và các loại vở ghi nhiều mẫu mã. Việc chuẩn bị đồng phục hay thẻ học sinh cũng là nét đặc trưng riêng biệt giữa hai quốc gia.

Phương pháp dạy và học những ngày đầu tiên

Người Đức rất chú trọng đến việc phát triển kỹ năng xã hội, tinh thần tự lập và tạo môi trường học tập tích cực cho học sinh lớp 1. Các hoạt động đầu năm thường tập trung vào trò chơi, giao tiếp và làm quen môi trường mới thay vì nhồi nhét kiến thức. Trẻ sẽ được khuyến khích tự làm bài tập đơn giản, thay vì bài tập về nhà nặng nề như phổ biến tại Việt Nam.

Ở Việt Nam, chương trình học lớp 1 thường đặt nặng vào việc học chữ viết, toán cơ bản và nghe thuyết trình từ thầy cô. Việc dạy và học mang tính hệ thống, nghiêm túc hơn và có kỳ vọng rõ ràng ngay từ đầu.

Vai trò của gia đình và nhà trường

Tại Đức, sự phối hợp giữa gia đình và nhà trường rất được quan tâm, nhất là trong năm học đầu tiên. Nhà trường thường tổ chức các buổi gặp gỡ phụ huynh, tạo điều kiện để cha mẹ hiểu rõ về phương pháp giảng dạy và hỗ trợ con trẻ. Ngoài ra, việc khuyến khích phụ huynh tham gia tích cực vào việc chuẩn bị cho trẻ ngày khai giảng giúp tạo sự yên tâm và đồng thuận giữa các bên.

Ở Việt Nam, dù cũng chú trọng vai trò của gia đình, nhưng phụ huynh thường ít được tham gia trực tiếp vào ngày khai giảng hay các buổi sinh hoạt của trường trong những ngày đầu học. Sự chủ động của phụ huynh trong việc chuẩn bị chủ yếu nằm ở việc hỗ trợ con học tập tại nhà.

Tóm lại, ngày đầu tiên vào lớp 1 ở Đức mang nhiều điểm khác biệt nổi bật so với Việt Nam, từ chuẩn bị tâm lý, nghi thức truyền thống, đồ dùng học tập đến phương pháp dạy học và quan hệ gia đình - nhà trường.

Hiểu được những khác biệt này sẽ giúp các gia đình Việt có con em chuẩn bị nhập học tại Đức hoặc mong muốn tham khảo mô hình giáo dục của nước này có cái nhìn toàn diện và phù hợp hơn.

Lê Hải Yến - © Báo TIN TỨC VIỆT ĐỨC

---