Cờ Mexico, Mỹ và Canada (từ trái sang) tung bay ở Ciudad Juarez, Mexico - Ảnh: REUTERS
Mức thuế 25% chính thức có hiệu lực
Theo thông báo mới nhất từ Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã xác nhận rằng thuế quan 25% đối với Canada và Mexico bắt đầu có hiệu lực từ ngày 4-3, sau khi thời hạn tạm hoãn kết thúc.
Quyết định này đẩy các nước Bắc Mỹ tiến gần hơn đến một cuộc chiến thương mại khu vực và khiến thị trường tài chính chao đảo.
Vào ngày 1-2, ông Trump quyết định áp dụng mức thuế 25% đối với Mexico và Canada do các quốc gia này đã "để fentanyl được vận chuyển trái phép vào Mỹ khiến hàng chục triệu người chết".
Tuy nhiên, sau 2 ngày, ông Trump tuyên bố hoãn thuế với hai quốc gia này và tạo cơ hội thảo luận thêm với lãnh đạo Canada và Mexico.
Sau một tháng trì hoãn, ngày 3-3, tại Nhà Trắng, ông Trump đưa ra quyết định cuối cùng là ký sắc lệnh áp thuế toàn bộ hàng hóa Mexico và Canada vào Mỹ với mức 25%. Trong đó năng lượng từ Canada sẽ bị áp thuế 10%.
Ông Trump khẳng định Mexico và Canada không còn cơ hội đàm phán để tránh thuế, trừ khi họ kiểm soát được dòng chảy fentanyl vào Mỹ.
"Điều rất quan trọng là vào ngày mai, thuế quan 25% đối với Canada và 25% đối với Mexico sẽ bắt đầu có hiệu lực. Họ sẽ phải chịu thuế", ông Trump phát biểu hôm 3-3.
Ngay sau tuyên bố của ông Trump, chứng khoán Mỹ lao dốc không phanh. Giá trị đồng tiền Mexico và Canada cũng đồng loạt giảm mạnh.
Các chuyên gia kinh tế cảnh báo quyết định của Tổng thống Trump sẽ ảnh hưởng tới khối lượng hàng nhập khẩu trị giá hơn 900 tỉ USD hằng năm, gây tổn hại đến nền kinh tế đã hội nhập sâu rộng của khu vực Bắc Mỹ.
Các chuyến tàu chở container ở cảng Vancouver, Canada - Ảnh: REUTERS
Phản ứng của Mexico và Canada
Trước khi Tổng thống Trump đưa ra quyết định, phía Canada cũng phát cảnh báo sẽ trả đũa bằng cách áp thuế vào hàng hóa Mỹ nhập khẩu vào nước này.
Tối 3-3 (giờ địa phương), Thủ tướng Justin Trudeau cho biết Canada sẽ ngay lập tức áp thuế 25% đối với hàng hóa trị giá 155 tỉ đô la Canada (107 tỉ USD) từ Mỹ nếu mức thuế của ông Trump có hiệu lực, đồng thời kêu gọi Nhà Trắng xem xét lại quyết định của mình.
Từ ngày 4-3, Canada sẽ áp thuế 25% đối với số hàng hóa trị giá 30 tỉ đô la Canada của Mỹ, trong khi mức thuế đối với số hàng hóa trị giá 125 tỉ đô la Canada còn lại sẽ có hiệu lực sau 21 ngày.
"Thuế của chúng tôi có hiệu lực cho đến khi Mỹ rút lại các động thái thương mại này. Nếu không, chúng tôi sẽ thảo luận tích cực với các địa phương để áp dụng biện pháp phi thuế quan", ông Trudeau nói.
Bộ Tài chính Canada cho biết chính phủ sẽ thực hiện các bước để giảm thiểu tác động của biện pháp trả đũa thuế quan đối với người lao động và doanh nghiệp Canada.
Thủ hiến tỉnh Ontario, ông Doug Ford hôm 3-3 cũng cảnh báo sẽ cắt nguồn điện xuất khẩu sang Mỹ để đáp trả thuế nhập khẩu từ nước này. Tỉnh Ontario là nơi cung ứng phần lớn nguồn điện cấp cho các bang New York, Michigan và Minnesota của Mỹ.
Về phía Mexico, trong một cuộc họp báo trước khi ông Trump công bố áp thuế, Tổng thống Claudia Sheinbaum cho biết chính phủ nước này sẽ phản ứng nếu Mỹ áp thuế: "Chúng tôi đang có kế hoạch B, C, D".
Mexico chưa đưa ra động thái mới sau quyết định áp thuế của Tổng thống Trump. Tuy nhiên, theo lời bà Sheinbaum, "bất kể Mỹ quyết định thế nào, Mexico vẫn sẵn sàng đối diện".
TÂM DƯƠNG
Nguồn: Báo Tuổi trẻ Online