Đức siết chặt trợ cấp xã hội: 'Bürgergeld' sẽ trở thành 'Grundsicherung' từ năm 2026

Từ năm 2026, Đức sẽ thay thế chương trình trợ cấp Bürgergeld bằng Grundsicherung với các quy định nghiêm ngặt hơn. Thay đổi này nhằm thúc đẩy trách nhiệm cá nhân và chỉ hỗ trợ những người thực sự hợp tác.

Một kỷ nguyên mới cho hệ thống phúc lợi xã hội Đức

Chính phủ Đức, dưới sự lãnh đạo của Thủ tướng Friedrich Merz (CDU), đã công bố một cuộc cải cách sâu rộng đối với hệ thống trợ cấp xã hội. Theo đó, chương trình trợ cấp công dân (Bürgergeld), vốn được giới thiệu vào năm 2023 để thay thế cho hệ thống Hartz IV, sẽ được đổi tên thành Trợ cấp cơ bản (Grundsicherung) kể từ đầu năm 2026.

Sự thay đổi này không chỉ đơn thuần là về tên gọi mà còn đánh dấu một sự chuyển hướng quan trọng trong triết lý phúc lợi xã hội. Chính phủ sẽ áp dụng nghiêm ngặt hơn nguyên tắc "Hỗ trợ và Yêu cầu" (Fördern und Fordern), nhằm mục đích tăng cường trách nhiệm của người nhận trợ cấp và đảm bảo rằng sự hỗ trợ của nhà nước đến đúng người, đúng thời điểm.

Cải cách này được đưa ra trong bối cảnh các cuộc tranh luận về tính hiệu quả và công bằng của hệ thống phúc lợi. Mục tiêu chính là khuyến khích người dân tích cực tìm kiếm việc làm và giảm sự phụ thuộc lâu dài vào trợ cấp của chính phủ.

Các quy định mới nghiêm ngặt hơn

Trọng tâm của hệ thống Grundsicherung là việc áp dụng các chế tài mạnh mẽ hơn đối với những cá nhân không hợp tác với trung tâm việc làm (Jobcenter). Các quy định mới được thiết kế để đảm bảo tính kỷ luật và đề cao tinh thần trách nhiệm cá nhân.

Cụ thể, các biện pháp xử phạt sẽ được áp dụng theo từng cấp độ:

• Bỏ lỡ buổi hẹn đầu tiên: Người nhận trợ cấp sẽ bị cắt giảm 30% khoản tiền hỗ trợ hàng tháng.
• Tiếp tục vi phạm lần thứ hai: Khoản trợ cấp sẽ bị cắt thêm 30%, nâng tổng mức cắt lên 60%.
• Vi phạm lần thứ ba: Toàn bộ khoản trợ cấp, bao gồm cả tiền thuê nhà và các chi phí sinh hoạt thiết yếu khác, sẽ bị ngừng hoàn toàn.

Biện pháp cứng rắn này gửi đi một thông điệp rõ ràng rằng sự hỗ trợ của nhà nước đi kèm với nghĩa vụ hợp tác một cách nghiêm túc. Việc ngừng hỗ trợ chi phí nhà ở được xem là một bước đi chưa từng có, cho thấy quyết tâm của chính phủ trong việc thực thi kỷ luật.

Thay đổi về tài chính và tài sản

Bên cạnh các chế tài về hành vi, luật mới cũng sẽ siết chặt các quy định về tài chính. Hai thay đổi quan trọng nhất là việc giảm mức tài sản được miễn trừ (Schonvermögen) và loại bỏ hoàn toàn thời gian ân hạn (Karenzzeit).

Trước đây, người nhận Bürgergeld được hưởng một thời gian ân hạn trong năm đầu tiên, trong đó các quy định về tài sản và nhà ở được nới lỏng. Với Grundsicherung, giai đoạn này sẽ không còn tồn tại, đồng nghĩa với việc tài sản của người nộp đơn sẽ được xem xét kỹ lưỡng ngay từ đầu. Điều này nhằm đảm bảo rằng chỉ những người thực sự không có khả năng tự lo cho bản thân mới nhận được sự hỗ trợ từ cộng đồng.

Mục tiêu và lộ trình thực hiện

Theo số liệu từ Cơ quan Liên bang về Lao động (BA), tổng chi phí cho chương trình Bürgergeld trong năm 2024 ước tính vào khoảng 47 tỷ euro. Mặc dù cải cách sang Grundsicherung được dự đoán sẽ không giúp tiết kiệm một khoản ngân sách đáng kể trong ngắn hạn, mục tiêu chính của chính phủ là làm cho hệ thống trở nên hiệu quả và công bằng hơn.

Về lộ trình, dự thảo luật đã được Bộ trưởng Bärbel Bas trình để thảo luận nội bộ vào ngày 17 tháng 10 năm 2025. Nếu được quốc hội thông qua theo kế hoạch, luật Grundsicherung mới sẽ chính thức có hiệu lực trên toàn nước Đức từ đầu năm 2026. Cuộc cải cách này được kỳ vọng sẽ định hình lại chính sách xã hội của Đức trong nhiều năm tới, cân bằng giữa lòng nhân ái và trách nhiệm công dân.

Lê Hải Yến ©Báo TIN TỨC VIỆT ĐỨC

 

 

---