Thủ tướng Merz: Làn gió mới từ Berlin thổi bùng trục an ninh châu Âu

Khi chiến tranh không còn là mối đe dọa xa vời, mà đang trực tiếp tác động đến các thủ đô châu Âu như Berlin, London hay Bucharest, Thủ tướng Đức Friedrich Merz đã thể hiện một quyết tâm mạnh mẽ, không né tránh trách nhiệm hay viện dẫn quá khứ để trì hoãn hành động.

Ông chủ động bước ra, và từ những bước đi đó, một châu Âu phòng vệ – không phải theo nghĩa truyền thống, mà là phòng vệ bằng liên minh chặt chẽ, bằng công nghệ hiện đại và bằng cam kết chính trị vững chắc – đang dần được hình thành.

Thủ tướng Đức Friedrich Merz - ảnh ZDFHeute

Liên minh của ý chí và hành động: Một châu Âu đoàn kết

Châu Âu không cần thêm những lời lẽ suông. Châu Âu cần những nhà lãnh đạo biết biến lý tưởng thành hiện thực, và Friedrich Merz đang làm điều đó một cách hiệu quả.

Chuyến công du tới Anh Quốc của ông không chỉ là nghi thức ngoại giao thông thường, mà còn là một tuyên ngôn chính trị mạnh mẽ, nhằm khôi phục và củng cố trật tự an ninh châu Âu trong thời kỳ bất ổn hiện nay.

ảnh Tagesschau

Trong bối cảnh cuộc chiến ở Ukraine vẫn là vết thương chưa lành của châu Âu, và sự thiếu chắc chắn trong cam kết của Mỹ dưới thời Tổng thống Trump từng gây ra nhiều lo ngại, châu Âu cần những người dám đứng lên khẳng định: "Nếu không ai bảo vệ chúng ta, chúng ta sẽ tự bảo vệ chính mình".

Và Merz không chỉ nói suông, ông đang thể hiện điều đó bằng những hành động cụ thể và quyết liệt.

Hiệp ước hợp tác an ninh vừa được ký kết giữa Đức và Anh là thỏa thuận toàn diện nhất giữa hai quốc gia kể từ sau Thế chiến thứ hai.

Một điều khoản then chốt được nhấn mạnh: "Mối đe dọa với một quốc gia là mối đe dọa với quốc gia còn lại". Những rào cản của Brexit dường như đã được vượt qua, những ám ảnh lịch sử không còn là trở ngại. Merz và Starmer, dù đến từ hai phe chính trị khác nhau, đã cùng nhau bắt tay vẽ lại bản đồ phòng thủ của Tây Âu.

"Tam giác an ninh" Paris – Berlin – London chính thức được hình thành, dựa trên tinh thần hợp tác mà Tổng thống Macron đã khởi xướng trong chuyến thăm Anh trước đó. Sự hợp tác này mở ra một kỷ nguyên mới trong quan hệ song phương, hứa hẹn một châu Âu an ninh hơn và gắn kết hơn.

Đức một lần nữa đóng vai trò trung tâm ở châu Âu, không phải để thống trị, mà để kết nối. Và Friedrich Merz chính là động lực thúc đẩy sự kết nối quan trọng này, góp phần xây dựng một châu Âu mạnh mẽ và đoàn kết trước những thách thức an ninh toàn cầu.

Ukraine: Từ tâm điểm chiến sự đến biểu tượng ý chí châu Âu

Ngay từ khi nhậm chức, Merz đã hành xử như một thủ tướng thời chiến. Chỉ một ngày sau khi tuyên thệ, ông đã đến Paris gặp Macron, rồi ngay lập tức đến Kyiv bằng tàu hỏa để gặp Zelensky. Sau đó là chuyến thăm Washington, nơi ông nhiều lần thúc giục Tổng thống Trump quyết tâm tái lập viện trợ cho Ukraine.

Ông không chờ đợi thời cơ, ông tự tạo ra thời cơ, thể hiện sự chủ động và quyết tâm bảo vệ an ninh châu Âu. Sự chủ động này tiếp tục thể hiện rõ nét trong chuyến thăm Romania, điểm đến thứ hai trong chuyến công du này.

Tại đây, Merz không chỉ ký kết các thỏa thuận về công nghiệp và an ninh, mà còn đạt được một kết quả mà các nhà ngoại giao EU từng cho là không tưởng: thuyết phục Tổng thống Romania Nicușor Dan ủng hộ Ukraine một cách rõ ràng hơn.

 

Thủ tướng Đức Friedrich Merz và Tổng thống Romania Nicusor Dan (AP / Ebrahim Noroozi)

Thủ tướng Merz và Tổng thống Romania Dan đã ký một kế hoạch hành động tương ứng tại một cuộc họp ở Berlin. Trong số những nội dung khác, kế hoạch bao gồm việc thiết lập một cơ sở sản xuất đạn dược tại Romania.

Merz giải thích rằng Berlin và Bucharest đang hợp tác để hỗ trợ Ukraine và gia tăng áp lực lên Nga.

Họ cũng muốn đưa Cộng hòa Moldova đến gần hơn với EU và ngăn chặn Moscow gây bất ổn cho đất nước. Theo thỏa thuận, kim ngạch thương mại song phương cũng sẽ tiếp tục tăng trưởng, đặc biệt là trong lĩnh vực năng lượng và công nghiệp. Hơn nữa, theo Merz, Đức và Romania đã nhất trí tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực giáo dục, văn hóa và truyền thông.

Vị tổng thống từng có những phát biểu mơ hồ về việc Romania có thể cản trở việc trung chuyển vũ khí đến Ukraine, nay đã công khai tuyên bố trên X: "Chúng tôi sẽ tiếp tục phối hợp... và hỗ trợ Ukraine và Moldova, kể cả trên con đường hội nhập châu Âu". Đây không phải là kết quả của một cuộc mặc cả, mà là minh chứng cho uy tín chính trị và lập trường cứng rắn của chính phủ Đức dưới thời Merz.

Sự ủng hộ mạnh mẽ của Romania là một bước tiến quan trọng trong việc củng cố sự đoàn kết của châu Âu trong hỗ trợ Ukraine. Merz không mang theo tiền bạc, ông mang theo cam kết.

Ông không mặc cả dựa trên lợi ích, mà thuyết phục dựa trên giá trị chung. Ukraine không còn chỉ là "một cuộc chiến xa xôi ở phía Đông", dưới sự vận động tích cực của Merz, Kyiv đã trở thành bài kiểm tra về lòng can đảm và sự đoàn kết của châu Âu, khẳng định cam kết chung của châu Âu trong việc bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine.

Châu Âu của những công nghệ tự vệ: Hòa bình được xây dựng trên sức mạnh

Hợp tác Đức – Anh không chỉ dừng lại ở các hiệp ước trên giấy tờ. Nó đang được cụ thể hóa bằng các dự án xây dựng nhà máy sản xuất, phát triển công nghệ AI quân sự, hệ thống không người lái, vũ khí tầm xa trên 2000 km và các chiến dịch xuất khẩu chung nhằm tái thiết ngành công nghiệp quốc phòng châu Âu.

Chiến đấu cơ Eurofighter, xe bọc thép Boxer, trí tuệ nhân tạo điều hướng chiến trường… tất cả đều nhằm mục đích giúp châu Âu một lần nữa học cách tự bảo vệ mình, chứ không phải để đe dọa bất cứ ai.

Đó là sự từ bỏ ảo tưởng thời hậu Chiến tranh Lạnh, khi người ta từng nghĩ rằng hòa bình là điều hiển nhiên. Nhưng người Đức ngày nay, dưới thời Friedrich Merz, đã nhận ra một điều: hòa bình chỉ đến khi bạn đủ mạnh để không ai dám xâm phạm. Sự đầu tư vào công nghệ quốc phòng hiện đại không chỉ là sự chuẩn bị cho chiến tranh, mà còn là một yếu tố then chốt trong việc duy trì hòa bình và an ninh.

Merz: Người kết nối khi thế giới tan rã

Trong bối cảnh nước Mỹ đang đối mặt với nhiều thách thức nội bộ, với một tổng thống như Trump vừa khôi phục viện trợ cho Ukraine nhưng vẫn chưa rõ ràng về cam kết đối với NATO, Berlin đã trở thành trung tâm của cái gọi là "ý chí châu Âu".

Tổng thống Donald Trump, bên phải, gặp Thủ tướng Đức Friedrich Merz tại Phòng Bầu dục của Nhà Trắng, thứ năm, ngày 5 tháng 6 năm 2025, tại Washington. (Ảnh AP/Evan Vucci)

Và Merz – nhà lãnh đạo từng bị coi là bảo thủ cứng nhắc – lại chính là người đang xây dựng lại một mạng lưới đồng minh chưa từng có tiền lệ kể từ năm 1945.

Ông vừa hợp tác chặt chẽ với Macron, vừa liên kết mạnh mẽ với Keir Starmer. Ông vừa thuyết phục Romania, vừa liên lạc liên tục với Nhà Trắng.

Có thể nói, Merz đang làm điều mà nhiều thế hệ lãnh đạo châu Âu trước đó chưa từng dám nghĩ đến: dẫn đầu. Không phải bằng biểu tượng, mà bằng hệ thống; không phải bằng uy tín cũ, mà bằng hành động mới.

Ông đã chứng minh rằng sự lãnh đạo hiệu quả không chỉ dựa trên hùng biện mà còn trên hành động cụ thể và sự hợp tác quốc tế.

Berlin mở ra một con đường mới cho châu Âu

Friedrich Merz không phải là nhà lãnh đạo truyền cảm hứng như Zelensky, cũng không phải là chiến lược gia hùng biện như Macron. Nhưng ông có một điều mà lịch sử sẽ ghi nhận: ông xuất hiện đúng lúc và ông hành động quyết liệt.

Khi chiến tranh không còn ở bên lề, mà đang gõ cửa từng thủ đô, Berlin, London, Bucharest…, người đứng đầu nước Đức không chọn cách né tránh, không ẩn nấp sau Brussels, không viện dẫn quá khứ để biện minh cho sự trì trệ.

Merz đã chủ động bước ra. Và từ những bước đi đó, một châu Âu phòng vệ – không phải theo nghĩa cũ, mà là phòng vệ bằng liên minh, bằng công nghệ, bằng cam kết chính trị – đang dần hình thành.

Ông đã thể hiện vai trò lãnh đạo mạnh mẽ và quyết đoán, đưa châu Âu đến gần hơn với một tương lai an ninh và ổn định. Chuyến công du này chỉ kéo dài vài ngày. Nhưng những gì nó thiết lập có thể sẽ định hình cả một thập kỷ tới.

Trong những thời khắc mà thế giới đang đối mặt với nhiều biến động, người ta thường nhớ đến những cái tên tượng trưng cho sự kiên định. Và rất có thể, trong trang sử mới của châu Âu, cái tên Friedrich Merz sẽ được nhắc đến như một biểu tượng của sự quyết tâm và hành động, một nhà lãnh đạo đã dẫn dắt châu Âu vượt qua những thách thức lớn lao.

Nguyễn Thanh Bình - © Báo TIN TỨC VIỆT ĐỨC

---