Ngày 6/1, tỉnh Quảng Nam đã nối dài danh sách các tỉnh, thành 10 năm "không phát hiện cán bộ nhận quà". Cụ thể, tại hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện luật phòng chống tham nhũng giai đoạn 2006-2015, UBND tỉnh Quảng Nam cho biết 10 năm qua "chưa phát hiện cán bộ nào vi phạm quy định về tặng, nhận và nộp lại quà".
Trước đó, báo cáo của tỉnh Quảng Bình khẳng định các vụ án tham nhũng ngày càng nghiêm trọng, phức tạp, thủ đoạn tinh vi nhưng tỉnh cũng chưa phát hiện tổ chức “sử dụng tài sản Nhà nước, hoặc có nguồn gốc ngân sách” làm quà tặng sai quy định, cũng như chưa có cá nhân "nhận quà và nộp lại quà".Khẳng định đây không phải là thành tích, Chủ tịch tỉnh Quảng Nam Đinh Văn Thu lý giải nguyên nhân: “Do quy định về báo cáo quà tặng bằng hiện vật rất phức tạp, khó thực hiện. Ranh giới giữa quà tặng và tài sản nhận hối lộ khó phân biệt dẫn đến khó xử lý và kiểm soát. Việc báo cáo của các cán bộ còn thiếu nghiêm túc, trung thực”.
Tương tự, Khánh Hòa không phát hiện công chức vi phạm quy định về nhận, nộp lại quà tặng và vi phạm về quy định kê khai tài sản, thu nhập suốt 10 năm.
Riêng trong năm 2015, báo cáo của UBND TP gửi HĐND TP Hà Nội khẳng định, “qua kiểm tra nội bộ chưa phát hiện trường hợp nào có dấu hiệu tội phạm tham nhũng”. Còn TP.HCM trong 9 tháng đầu năm 2015, qua công tác thanh tra chưa phát hiện trường hợp tham nhũng. Ngoài ra, qua kiểm tra xử lý nội bộ, cũng không phát hiện trường hợp tham nhũng nào.
Đến đây, nhiều bạn đọc có thể dự đoán rằng còn nhiều tỉnh, thành khác sắp tới báo cáo tổng kết 10 năm cũng sẽ không phát hiện cán bộ nào nhận quà. Chắc sẽ có độc giả xâu chuỗi các vụ việc đã và đang xảy ra gần đây ở Hà Nội, TP.HCM, Khánh Hòa... thời gian qua, từ dự án chặt 6.800 cây xanh, cao ốc 8B phố Lê Trực, nhiều dự án sân vận động - nhà hát tiền tỉ bỏ hoang thành nơi cho bò gặm cỏ, vụ xin giấy phép xây dựng nhà ở quận Bình Tân, vụ đòi tiền trà nước PCCC hay dự án “xẻ thịt” bãi biển Nha Trang... và khẳng định "tuyệt đối không tin". Ngay cả Tổng thanh tra Chính phủ khi trả lời báo chí hồi cuối tháng 12/2015 cũng thừa nhận tình hình tham nhũng tại Việt Nam vẫn còn nhiều phức tạp. Hiện tượng tham nhũng còn có ngay trong cơ quan chống tham nhũng.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng các tỉnh, thành đã làm việc "rất tích cực" chứ không phải ngồi phòng lạnh làm báo cáo. Hơn nữa, một lý do khác có thể là nguyên nhân cơ bản mà chúng ta không nên bỏ qua: tham nhũng đã biết... sợ các quan thanh liêm.
Lấy ví dụ ngẫu nhiên TP.HCM "không thấy ai tham nhũng" là vì cán bộ, công chức TP không để cho tham nhũng có cơ hội phát tác, bộc lộ và lộng hành: khi nhận được quà tặng đã ngay lập tức nộp lại công quyền đàng hoàng minh bạch.
Báo cáo gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội về công tác phòng chống tham nhũng vào năm 2014, UBND TPHCM cho biết, trong hơn một năm, tổng số quà tặng mà cán bộ, công chức, viên chức TP.HCM nộp lại cho cơ quan, đơn vị nơi mình công tác là 485.824.000 đồng. Trong đó, tính từ ngày 1/8/2013 đến ngày 31/7/2014, riêng tập thể y, bác sĩ tại Bệnh viện Bình Chánh nộp lại quà tặng là 422.824.000 đồng.
Quận Phú Nhuận có 6 trường hợp nộp lại quà tặng với tổng giá trị là 63.000.000 đồng, gồm chiến sĩ công an, 1 viên chức trường Độc Lập, chủ tịch UBND phường 4 và 1 cán bộ tư pháp phường 4. Đặc biệt, có 1 giáo viên của trường Trung học cơ sở Châu Văn Liêm (quận Phú Nhuận) nộp lại quà tặng của phụ huynh học sinh trị giá 58.800.000 đồng.
Sang năm 2015, trong 9 tháng đầu năm, tập thể y bác sĩ Bệnh viện Bình Chánh tiếp tục nộp lại 433 triệu đồng là quà tặng từ bệnh nhân.
Như thế là đã có thể hiểu được rằng tham nhũng đang mất dần đất sống, dù những kẻ hối lộ vẫn không ngừng...hối lộ nhưng những đối tượng nhận hối lộ đã không còn là tham nhũng nữa rồi. Vì sự thay đổi tính chất như vậy nên cũng có thể suy ra rằng: không có hối lộ, lopby, chạy chọt dự án hay chạy vào công chức nữa. Đúng không, thưa quý độc giả?
Minh Thái