Trách nhiệm "truyền bá văn hoá" ở đâu?

Nhịp sống gấp gáp, tốc độ phát triển mọi mặt đời sống xã hội VN hôm nay khiến mọi “dự đoán” đều có một sai số khá lớn, đặc biệt là trong lĩnh vực văn hóa, xã hội.

Sự “thuần Việt” bây giờ lại được coi như một “tiêu chí” cần phải tìm lại để có được trong xã hội Việt Nam đương đại. Ngày trước, chuyện bày tỏ công khai những biểu hiện thuộc cảm xúc riêng tư, tế nhị là một việc hiếm vô cùng xảy ra giữa chốn đông người, hoặc giữa thanh thiên bạch nhật. Trong nghệ thuật, một môi trường cởi mở nhất cũng vậy, chuyện yêu đương, thể hiện tình yêu cũng chỉ được các nhà làm phim làm theo phương pháp ẩn dụ, mà ngôn ngữ điện ảnh thường gọi là “ngôn ngữ điện ảnh”… và nó cũng thường “có giới hạn” qua sự diễn xuất vô cùng chừng mực của nghệ sĩ…

Đúng là… cho dù có sự “dự báo” hay “dự đoán” về tính tất yếu của sự thay đổi cơ chế kinh tế, thị trường có tác động rất lớn đến đời sống văn hoá đi chăng nữa, chắc hẳn các “chuyên viên” phân tích cũng khó lường hết được mặt hay, cũng như mặt dở của nó. Chỉ biết rằng, ngày càng nhiều, nhiều tới độ, những lối sống, những trào lưu, xu thế thuộc làn sóng văn hoá không lành mạnh hiện hữu thường nhật trong đời sống người Việt… đã trở thành “chuyện nhỏ”.

Và gần như, chỉ bằng câu phản biện, đó là những “di chứng” hoặc “mặt trái” của quy luật phát triển kinh tế khi mở cửa… thì coi như xong, chúng ta có được một phần để giải thích… “vì sao lại thế”? Và đương nhiên, giới nghệ sĩ trẻ hôm nay, cái khái niệm “thuần Việt” đã được bỏ qua so với “lớp tre đã già”. Trào lưu “nóng”, “hot”, “sexy” đang trở thành mục tiêu cho nhiều nghệ sĩ trẻ hướng tới, đủ mọi loại hình: ca - kịch -  điện ảnh… và điều này, đúng là đang khiến giới công chúng trẻ hứng thú…

Chuyện để mình, đặc biệt là giới “người của công chúng” "hot" hơn, ngọt ngào hơn, sexy hơn trong con  mắt người hâm mộ chẳng có gì là không hợp lý… nhưng điều quan trọng ở đây muốn đề cập, đó là cách thức để mình thể hiện độ “nóng” ra sao, sexy tới cỡ nào mà không khiến hình tượng mình đang xây dựng, theo đuổi lại “trở thành” một “tì vết”, một hình tượng không lành mạnh, tạo ảnh hưởng xấu tới công chúng hâm mộ…

Trào lưu sexy… Bắt nguồn từ đâu?

Đơn giản hoặc nói trắng ra, đó là những ý tưởng được copy từ ngoại quốc. Mà cũng đón nhận và cũng rất dễ làm động tác “xua đuổi”… nếu như không còn vừa ý - một trong những lời khuyên đầu tiên dành cho các nghệ sĩ muốn dân thân, tên tuổi của mình vào cái trò “con dao hai lưỡi” này.

Cảnh "hot" đã xuất hiện trong clip ca nhạc

Đầu tiên có thể kể đến chính là clip của Triệu Hoàng và hotgirl teen đang được yêu thích hiện nay - Midu! Tuy cả hai nói rằng đây chỉ là “ăn gian góc quay” và Triệu Hoàng đã bắt đầu gây được dư luận trong lòng công chúng trẻ. Họ đang chờ đợi, nói với nhau về album sẽ tung ra trên thị trường vào tháng 5 tới, nhưng họ không nói nhiều về một Triệu Hoàng trẻ trung, hay dòng nhạc ấn tượng, mà phấn lớn họ quan tâm tới, đó là cảnh Triệu Hoàng đóng “cảnh nóng” với Midu,… nó ra làm sao mà thôi… liệu như vậy có thể coi là album thành công hay không?

Thời gian gần đây cư dân mạng xôn xao về clip của Đàm Vĩnh Hưng với "kiều nữ” Lý Nhã Kỳ được xem là video ca nhạc có cảnh “nóng” nhất từ trước đến nay. Thông tin gần nhất cho biết, một số cảnh quay quá nhạy cảm đã được cắt bớt, nhưng độ “hot” trong video ca nhạc vẫn gây được sự chú ý của giới trẻ với mức độ khá cao. Và dường như chứng tỏ không thua kém đàn anh, chàng trai Noo Phước Thịnh - một ca sĩ teen đã gây được ít nhiều ấn tượng trong thời gian gần đây cũng vào cuộc, sản phẩm của anh cũng đã tạo được tiếng “yếu tố sexy” khá cao, tất nhiên cơ quan quản lý không cấp phép là chuyện quá đúng… lúc này, ca sĩ cũng như  ê-kíp không còn lựa chọn nào khác là phải cắt bỏ nó đi, vậy là thiệt hại đủ đường, và Noo vẫn tiếc hùi hụi…

Việc cần nói ở đây không phải là sự bành trướng của trào lưu này, mà là sự “biến thể” của nó. Việc có nhiều cảnh hot trong các video ca nhạc sẽ được chú ý nhiều, xem nhiều, load nhiều nhưng đâu có nghĩa sẽ thành công và nổi tiếng?  Và một điều quan trọng nữa muốn tiếp tục khuyên các nghệ sĩ - sexy tới độ sẽ gây cảm hứng, quá độ vừa bị cho là dung tục, hoặc phản cảm… và 100% không thể lọt qua khâu kiểm duyệt…

Lời kết

Giới trẻ ngày nay chịu tác động khá lớn bởi các Idol mà họ yêu thích, từ phong cách thời trang đến suy nghĩ, lối sống, cách thể hiện mà người nghệ sĩ đó muốn chuyển tải qua bất kỳ phương tiện nào! Cứ dạo một vòng trên mạng, sẽ thấy những hình ảnh cô bé teen chụp ảnh sexy bị (hay được?) tung lên mạng, những clip hôn nhau của các cô cậu bé quàng khăn đỏ.. rồi những quan điểm, nhận thức cuộc sống non nớt và nhiều lệch lạc được các bạn trẻ đang hào hứng hấp thụ.

Có lẽ sẽ là quá cổ hủ nếu nói rằng xu thế xây dựng hình ảnh sexy, trào lưu “cảnh nóng”, hot trong phim, trong các video ca nhạc là sai lệch, là câu khách. Nhưng phần lớn cộng đồng dân cư còn rất trẻ của mạng, hay không mạng của xã hội ta hôm nay, có thể được ví như một cơ thể “miễn dịch rất kém”, họ sẽ rất dễ hấp thụ một cách vô thức, không cân nhắc, không lựa chọn, không đào thải… vô hình chung, việc hưởng thụ văn hoá lại gây hiệu ứng tiêu cực không nhỏ trong giới trẻ, đặc biệt là tuổi học đường.

Chính vì vậy, dù muốn tiên phong, hoặc học hỏi bất kỳ điều gì để làm cho bản thân mình trở nên cuốn hút hơn, sản phẩm của mình được nhiều người đón nhận nhiều hơn, thì bên cạnh những yếu tố thị trường, các nghệ sĩ cũng phải đặt trách nhiệm của mình vào việc “truyền bá văn hoá” trong sạch, lành mạnh trong cộng đồng…

Theo MASK.

---