Con nuôi hay cha mẹ nuôi hưởng lợi?
Nghệ sĩ Việt nhận con nuôi có 2 diện: Một là, việc nhận con nuôi không có yếu tố nghề nghiệp. Theo đó, nghệ sĩ nhận con nuôi đơn thuần tạo ra mối quan hệ cha mẹ - con như một gia đình bình thường. Để nhận con nuôi, họ phải thực hiện đúng thủ tục quy định trong Luật nuôi con nuôi năm 2010. NTK Đỗ Mạnh Cường nhận nuôi 8 con; Phi Nhung nhận nuôi một số trẻ mồ côi; Thanh Thảo nhận cháu ruột làm con nuôi;… thuộc diện này.
Diện thứ hai phổ biến hơn, nghệ sĩ Việt nhận con nuôi vì yếu tố nghề nghiệp: Hoài Linh nhận nuôi Hoài Lâm, Gia Bảo, Cao Hữu Thiên, bé Ben,…; Phi Nhung nhận nuôi Hồ Văn Cường; Ngọc Sơn nhận con nuôi Dương Ngọc Thái, Quách Tuấn Du, Thy Nhung…; Quang Lê nhận nuôi Phương Mỹ Chi… Diện này, nghệ sĩ nhận con nuôi thiên về mục đích nâng đỡ, dìu dắt, đào tạo nghề nghiệp cho con nuôi, để con nuôi trở thành nghệ sĩ, thậm chí kế nghiệp mình. Về bản chất, hình thức này tương tự nhưng cao hơn học trò, đệ tử.
Không có Hoài Linh, Nguyễn Tuấn Lộc khó trở thành Hoài Lâm của hiện tại.
Một số trường hợp bao gồm cả hai diện trên như danh hài Minh Nhí nhận nuôi diễn viên Minh Khải. Anh dìu dắt con nuôi từ học viên trở thành diễn viên. Vì không có con, anh cũng xem Minh Khải là con ruột, sống cùng nhà. Danh hài muốn để lại những gì mình có cho con nuôi khi anh tạ thế.
Dễ thấy, dù trường hợp nào thì nghệ sĩ nhận con nuôi vẫn luôn là mối quan hệ có lợi đôi bên, chỉ là chuyện ai cho ai nhận nhiều hơn. Về phía con nuôi, họ được thụ hưởng lợi ích vật chất, tinh thần và những giá trị khác từ người nuôi.
Đặc biệt trường hợp nghệ sĩ nhận con nuôi vì yếu tố nghề nghiệp, giá trị mà con nuôi nhận từ cha mẹ nuôi trong quá trình đào tạo, dìu dắt rất đặc thù và không thể tính bằng tiền. Nghệ sĩ phát hiện tiềm năng nên nhận con nuôi, từ đó định hướng phát triển và nâng đỡ con. Showbiz Việt không thiếu trường hợp tài năng sớm nở chóng tàn vì thiếu sự định hướng, dẫn dắt.
Hành trình dìu dắt con nuôi có tiềm năng trở thành nghệ sĩ chuyên nghiệp, có thể tự kiếm thu nhập là một dạng đầu tư đầy rủi ro, khác hẳn việc trồng cây thì ắt nhận quả. Mặt khác, cha mẹ nuôi mặc định dùng danh tiếng của mình - giá trị họ gầy dựng trong toàn sự nghiệp, để “bảo lãnh” con nuôi đến khi thành danh. Nói để thấy, vai trò và công sức của cha mẹ nuôi là rất lớn. Không có Hoài Linh, Phi Nhung, Quang Lê dìu dắt, Hoài Lâm, Hồ Văn Cường và Phương Mỹ Chi có thể khó đến được vị trí hiện tại.
Quang Lê và Phương Mỹ Chi đều thành công từ mối quan hệ cha-con nuôi.
Về phía cha mẹ nuôi, họ cũng nhận được lợi ích nhất định. Người nhận con nuôi luôn có hình ảnh đẹp, cái nhìn thiện cảm từ xã hội, công chúng. Với nghệ sĩ, việc dìu dắt con nuôi vào nghề thành công cũng là một kiểu thành tựu. Người nào dìu dắt càng nhiều con nuôi thành công thì uy tín, thanh thế càng tăng cao. Thậm chí, những nghệ sĩ đông con nuôi, học trò nhất showbiz cũng là những cái tên quyền lực nhất: Hoài Linh, Thành Lộc, Hữu Châu, Ngọc Sơn, Đàm Vĩnh Hưng,… Cá biệt, Hoài Linh và những mối quan hệ xung quanh từng được ví như một “đế chế” showbiz trước khi uy tín của anh sụp đổ sau ồn ào giữ tiền từ thiện.
Ngoài ra, nếu con nuôi đồng thời là nghệ sĩ của công ty quản lý, họ có trách nhiệm tạo ra doanh thu cho công ty với tỷ lệ đã thỏa thuận khi ký hợp đồng.
Nhận con nuôi trong showbiz dễ lùm xùm?
Quan hệ cha mẹ - con nuôi luôn nhạy cảm, đặt trong vị thế người nổi tiếng càng phức tạp hơn, điển hình như vụ việc của ca sĩ Phi Nhung. Chưa kể sự góp mặt của người quản lý, quan hệ giữa Phi Nhung và Hồ Văn Cường vốn đã nhập nhèm công và tư. Phi Nhung đối với Hồ Văn Cường có rất nhiều tư cách: mẹ, thầy, đồng nghiệp, tiền bối, quản lý, người sử dụng lao động,… hay tựu trung, Phi Nhung là người đưa ra phần lớn quyết định Hồ Văn Cường về công việc lẫn cuộc sống.
Vì thế khi vụ việc xảy ra, công chúng thấy hoang mang vì quá rối rắm: Mối quan hệ nào điều chỉnh bởi pháp luật; quan hệ nào điều chỉnh bởi đạo đức, văn hóa? Khoản tiền nào là thu chi công ty - nghệ sĩ, khoản nào là chi tiêu nội bộ gia đình? Phi Nhung tham gia quản lý tiền bạc của Hồ Văn Cường đến mức độ nào, với tư cách gì và khi nào có quyền quyết định? Việc Phi Nhung đăng đàn tố con với tư cách mẹ nuôi có ổn khi cả hai đều là ca sĩ? Hồ Văn Cường tự bảo vệ mình thế nào nếu tin đồn về Phi Nhung là thật?…
Tương tự, rất nhiều mối quan hệ cha mẹ - con nuôi trong showbiz Việt ví như con lươn trơn tuột. Nếu bị truy vấn ở khía cạnh công việc, họ lèo lái câu chuyện sang khía cạnh gia đình; và ngược lại nếu bị truy vấn nghĩa vụ cha mẹ nuôi, họ lại hướng vấn đề sang quan hệ nghệ sĩ - quản lý.
Phi Nhung và Hồ Văn Cường sẽ đối diện nhau thế nào sau loạt ồn ào?
Bên cạnh đó, mối quan hệ cha mẹ - con nuôi trong showbiz luôn chứa đựng nhiều lợi ích vô hình. Nếu một trong hai bên có chủ đích tìm kiếm lợi ích riêng, mối quan hệ sẽ biến tướng. Chẳng hạn, một ca sĩ từng được khán giả quan tâm sau khi công bố việc nhận con nuôi. Nhưng khi đạt được mục đích, tên tuổi nổi rần rần, thông tin về việc nuôi con của cô mãi mãi dừng lại ở năm 2013 đến nay. Hay tế nhị hơn, từ lâu showbiz Việt vẫn luôn tồn tại tin đồn nghệ sĩ nhận con nuôi, học trò nhằm đổi chác tình cảm, tình dục. Dĩ nhiên, bài viết không đề cập những mối quan hệ tình - tiền trá hình.
Mặt khác, việc nghệ sĩ nhận con nuôi dễ lùm xùm vì luôn được công chúng quan tâm, đôi khi trở thành soi mói, bới móc và quy chụp. Bất cứ mối quan hệ nào, dù của người nổi tiếng hay người không nổi tiếng, đều cần sự riêng tư. Công chúng góp phần khiến mối quan hệ ấy trở nên lùm xùm.
Cuối cùng, chính công chúng cần xem lại trách nhiệm của mình đối với nghệ sĩ. Họ cần biết mình có tư cách gì, đến đâu trong mỗi vụ việc cụ thể. Đơn cử lùm xùm Phi Nhung và Hồ Văn Cường, người dùng mạng không có quyền yêu cầu Phi Nhung công khai thu chi nội bộ công ty; không được phép nhân danh “cứu Hồ Văn Cường khỏi sự giam cầm” khi chính cậu và ba mẹ đã phủ nhận, mong muốn khép lại. Sau tất cả sự đào bới, không người dùng mạng nào chịu bất cứ trách nhiệm gì trong khi uy tín của Phi Nhung, Hồ Văn Cường cùng mối quan hệ mẹ-con nuôi của cả hai đều bị hủy hoại.
Làm sao để ngăn chặn tiêu cực, mặt trái trong quan hệ cha mẹ -con nuôi trong showbiz?
Trách nhiệm giám sát của công chúng đối với mối quan hệ này như thế nào, đến đâu là hợp lý? Người nghệ sĩ nhận con nuôi cần lưu ý điều gì?...
Mỹ Loan
Nguồn: Báo điện tử VietnamNet