EU thẳng thắn bác bỏ kế hoạch hòa bình 28 điểm của Mỹ về xung đột Nga-Ukraine

Liên minh châu Âu (EU) đã thẳng thắn bác bỏ kế hoạch hòa bình 28 điểm mới nhất do Mỹ đề xuất, nhằm mục đích chấm dứt xung đột kéo dài giữa Nga và Ukraine. Tuyên bố chính thức vào tối 20/11 giờ địa phương nhấn mạnh rằng bất kỳ thỏa thuận nào đạt được đều phải phản ánh lập trường và nguyện vọng của cả Brussels, thủ đô của EU, lẫn Kiev, thủ đô của Ukraine.

Phản ứng của EU và các nước thành viên

Brussels khẳng định rõ ràng rằng bất kỳ thỏa thuận nào cũng phải được xây dựng dựa trên sự đồng thuận và lợi ích chung của cả khối lẫn của Ukraine. Điều này cho thấy EU không chấp nhận một giải pháp áp đặt mà không có sự tham gia và đồng thuận đầy đủ từ các bên liên quan trực tiếp.

Đại diện cấp cao về chính sách đối ngoại và an ninh của Liên minh châu Âu Kaja Kallas. Ảnh: THX

Bản kế hoạch hòa bình bị chỉ trích nặng nề

Bản dự thảo kế hoạch hòa bình 28 điểm của Mỹ, được truyền thông phương Tây đưa tin rầm rộ trong những ngày gần đây và được cho là có sự phối hợp của Moskva, đã vấp phải sự phản ứng gay gắt từ nhiều phía.

Kế hoạch này được cho là yêu cầu Ukraine phải rút quân khỏi các khu vực thuộc Donbass đã sáp nhập vào Liên bang Nga, đồng thời giảm ít nhất một nửa quy mô lực lượng vũ trang của Ukraine.

Bên cạnh đó, Ukraine còn được yêu cầu phải bàn giao một số loại vũ khí nhất định và từ bỏ tham vọng gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).

Một số nhà phân tích đã gọi bản dự thảo này là "một bản tối hậu thư đội lốt đàm phán hòa bình", bởi nó không mang tính chất xây dựng mà thay vào đó là một danh sách dài những điều kiện mang tính đầu hàng, được gói ghém trong lớp vỏ ngôn ngữ ngoại giao sáo rỗng và thiếu chân thành.

Việc gọi đây là "kế hoạch hòa bình" thực chất là một sự xúc phạm đến trí tuệ của cộng đồng quốc tế.

Nội dung chi tiết của bản dự thảo gây tranh cãi

Bản dự thảo này liệt kê một loạt các yêu sách mà nhiều người cho là trơ trẽn và không thể chấp nhận được.

Cụ thể, Ukraine bị yêu cầu từ bỏ hoàn toàn Crimea và các vùng Donbass, ngay cả những khu vực mà Nga chưa kiểm soát. Nga còn đòi quyền kiểm soát đối với Kherson và Zaporizhzhia.

Đáng chú ý, Nga cũng yêu sách một nửa sản lượng điện từ nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia, dù khu vực này đã bị họ chiếm đóng.

Ngoài ra, Ukraine phải cắt giảm hơn một nửa lực lượng quân đội của mình.

Một điều khoản trắng trợn khác trong bản dự thảo là yêu cầu về một cuộc ân xá toàn diện cho mọi tội ác chiến tranh, trong khi các bằng chứng đều chỉ ra Nga là thủ phạm chính trong các hành vi này. Một văn bản với những yêu cầu như vậy, nếu được gọi là "hòa bình", thì chẳng khác nào yêu cầu nạn nhân phải cảm ơn kẻ tấn công vì đã rút dao chậm hơn dự kiến.

Phản ứng từ phía Mỹ

Vào ngày 20/11, Văn phòng Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã xác nhận Mỹ đã chuyển cho Kiev một bản dự thảo mới, nhưng không tiết lộ chi tiết nội dung. Phía Ukraine chỉ nói rằng họ sẵn sàng thảo luận và theo đánh giá của Mỹ, kế hoạch này "có thể giúp khôi phục ngoại giao".

Trong khi đó, Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt tuyên bố bản dự thảo kế hoạch hòa bình của Mỹ, được Tổng thống Donald Trump ủng hộ và đang trong quá trình thương lượng với cả Nga và Ukraine, là "tốt" cho cả hai bên.

Bà Leavitt cho biết Đặc phái viên của Tổng thống Trump, ông Steve Witkoff, cùng với Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio đã âm thầm xây dựng dự thảo này trong vòng một tháng. Bản dự thảo "đang được xúc tiến và có thể thay đổi", nhưng nhận được "sự ủng hộ của Tổng thống (Trump)".

Bà Leavitt bày tỏ tin tưởng kế hoạch này "sẽ được cả hai bên chấp nhận" và Mỹ đang có những "cuộc trao đổi tích cực" với cả Ukraine và Liên bang Nga để làm rõ cam kết của các nước này. Đây là lần đầu tiên Nhà Trắng đưa ra công bố chính thức về bản dự thảo này, và họ bác bỏ khả năng đề xuất sẽ gây bất lợi cho Ukraine.

Theo Viện Kiel của Đức, EU đã cam kết viện trợ hơn 65 tỷ euro (tương đương 75 tỷ USD) cho Ukraine kể từ khi xung đột leo thang vào năm 2022, với tổng giá trị các cam kết lên tới gần 98 tỷ euro. Điều này cho thấy sự đầu tư và ủng hộ mạnh mẽ của EU đối với Ukraine.

Phạm Hương - © Báo TIN TỨC VIỆT ĐỨC 

---