Nếu quân Nga mạo hiểm tấn công Odessa, hậu quả sẽ khôn lường

Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Mỹ cảnh báo, nếu Nga mạo hiểm tấn công thành phố cảng chiến lược Odessa ở tây nam Ukraine, hành động này đồng nghĩa với tự sát.

Các phương tiện thiết giáp của Nga thực hành đổ bộ ở Vladivostok trong một cuộc diễn tập (Ảnh: Reuters).

Nga có thể tấn công thành phố Odessa?

Kênh Sohu của Trung Quốc cho biết, gần đây xuất hiện thông tin Odessa - thành phố cảng lớn nhất miền nam Ukraine - có thể trở thành mục tiêu tiếp theo trong chiến dịch quân sự đặc biệt của quân đội Nga.

Tuy nhiên, có rất nhiều thách thức và tình thế tiến thoái lưỡng nan liên quan đến khả năng giành quyền kiểm soát Odessa của Nga, cũng như tính khả thi của chiến dịch này.

Sở dĩ quân đội Nga được cho là có thể để mắt tới Odessa vì nơi đây có vị trí chiến lược.

Đầu tiên, nếu giành được thành phố, Nga sẽ cắt đứt huyết mạch quân sự và kinh tế quan trọng của Ukraine, biến nước này thành quốc gia "không giáp biển".

Thứ hai, kiểm soát Odessa cũng đồng nghĩa ngăn chặn hoàn toàn nguy cơ tàu không người lái tự sát (USV) của Ukraine tập kích Hạm đội Biển Đen của Hải quân Nga. Odessa là căn cứ để Kiev sản xuất USV và phát động các cuộc tấn công.

Cuối cùng, sau khi nắm giữ Odessa, các bước tiến tiếp theo của quân đội Nga ở những mặt trận khác có thể diễn ra suôn sẻ hơn.

Bản đồ chiến sự Ukraine, trong đó thành phố Odessa nằm ở góc dưới bên trái (Ảnh: WSJ).

Nếu Nga đổ bộ vào Odessa, kế hoạch giả định sẽ như thế nào?

Theo thông tin được truyền thông Ukraine tiết lộ, kế hoạch tác chiến của quân đội Nga "đã bị lộ". Hướng tiến công chủ yếu tiếp theo của quân đội Nga không phải Kherson, mà là Odessa.

Quân đội Nga lên kế hoạch giành quyền kiểm soát hoàn toàn Odessa trong 3 tháng, theo thông tin được tiết lộ, Quân đội Nga đã tập hợp 8 sư đoàn bộ binh, với quân số lên tới 250.000 quân, chuẩn bị mở chiến dịch đột kích quy mô lớn vào thành phố cảng chiến lược này.

Theo đó, chiến dịch tấn công Odessa của quân đội Nga dường như được chia thành ba bước. Đầu tiên, lực lượng hàng không vũ trụ tiến hành ném bom quy mô lớn, tiêu diệt hoàn toàn hoặc làm suy yếu hầu hết mục tiêu quân sự và chỉ huy của quân đội Ukraine.

Bước thứ hai là Hạm đội Biển Đen sẽ hỗ trợ hỏa lực tấn công Odessa từ hướng biển. Cuối cùng, lực lượng binh chủng hợp thành của Quân đội Nga, sẽ phát động một cuộc tấn công tổng lực, hạ gục những mục tiêu còn lại ở Odessa.

Nhưng theo nhận định của truyền thông phương Tây, nếu tấn công Odessa, lục quân vẫn tập trung tác chiến thực địa, không quân phối hợp ném bom, tấn công cố định vào các mục tiêu quan trọng, nhưng hải quân Nga khó có thể tham chiến.

Hiện tại, cả Nga và Ukraine đều đang tích cực chuẩn bị, sự ngột ngạt trước chiến sự đã bao trùm thành phố cảng xinh đẹp này.

Cảng Odessa, Ukraine (Ảnh: JOC).

Những khó khăn nào đang đợi quân đội Nga ở Odessa?

Có thể khẳng định, hoạt động đổ bộ là vô cùng khó khăn đối với bất kỳ quân đội nào. Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Mỹ Kathleen Hicks chỉ ra rằng, tác chiến đổ bộ là khó khăn nhất trong tất cả các hoạt động quân sự.

Hiện quân đội Nga phải đối mặt với những thách thức và rủi ro lớn nếu muốn tiến hành đổ bộ vào Odessa. Tuyên bố của bà Hicks ám chỉ những khó khăn và bất ổn của Nga trong việc thực hiện chiến dịch đổ bộ.

Odessa là một thành phố cảng và công nghiệp quốc phòng quan trọng của Ukraine hiện nay và trước kia là Liên Xô, có dân số đông và hệ thống phòng thủ vững chắc.

Liên Xô từng xây dựng những công sự khổng lồ dưới lòng đất tại đây, để chuẩn bị cho khả năng chiến tranh thế giới thứ ba bùng nổ, biến Odessa trở thành một thành phố pháo đài kiên cố.

Ngoài ra, quân đội Ukraine đã triển khai một số lượng lớn tên lửa chống hạm và hệ thống phòng không tại đây, điều này gây áp lực rất lớn lên quân đội Nga trong việc thực hiện các hoạt động đổ bộ.

Hơn nữa, điều kiện địa hình ở các khu vực xung quanh Odessa cũng gây ra nhiều khó khăn cho quân đội Nga. Khu vực giữa Kherson và Odessa phần lớn là vùng trũng và đầm lầy, giao thông đi lại bất tiện, khiến công tác bảo đảm hậu cần chiến dịch rất khó khăn.

Ngoài ra, lợi thế địa hình do quân đội Ukraine kiểm soát, cũng đặt ra thách thức cho quân đội Nga ở hướng này, khi Quân đội Nga không đổ bộ đường biển thì cũng phải vượt sông Dnieper, điều này thực sự khó khăn.

Ngoài ra, sức mạnh hiện tại của Hạm đội Biển Đen Nga cũng còn hạn chế sau nhiều vụ bị USV Ukraine tập kích gây thiệt hại nặng. Việc thiếu tàu đổ bộ và năng lực phòng không khu vực hạn chế, khiến quân đội Nga gặp nhiều rủi ro, thách thức khi thực hiện đổ bộ.

Dưới sự giám sát của các phương tiện trinh sát theo thời gian thực của Mỹ và NATO hoạt động trên khu vực Biển Đen và Romania, "nhất cử, nhất động" của quân đội Nga trên hướng Odessa sẽ bị theo dõi nên khó phát huy được sức mạnh chiến đấu hiệu quả.

Các chiến hạm của Hạm đội Biển Đen Hải quân Nga (Ảnh: Bộ Quốc phòng Nga).

Kharkov và Odessa có thể là hướng tiến công chủ yếu của Nga

Nếu quân đội Nga thực sự phát động một cuộc tổng tấn công sẽ gây áp lực lớn cho Quân đội Ukraine, chiến tuyến hơn 1.000km của Ukraine sẽ bị rung lắc dữ dội.

Quân đội Ukraine thiếu đạn pháo, quân số và vũ khí phòng không, nếu quân đội Nga mở chiến dịch mới ở Kharkov và Odessa, Ukraine đơn giản sẽ không thể điều thêm quân để bảo vệ ở hai nơi này. Dưới sức ép tấn công, lực lượng Kiev có khả năng sụp đổ trên diện rộng.

Kharkov là thành phố công nghiệp lớn nhất Ukraine và là trung tâm công nghiệp nặng của Ukraine. Các doanh nghiệp công nghiệp quốc phòng chính của Ukraine sản xuất xe tăng và xe bọc thép đều nằm ở đây. Nếu quân đội Nga giành được Kharkov và toàn bộ khu vực Donbass, Ukraine sẽ chuyển từ một nước công nghiệp thành một nước nông nghiệp.

Odessa là thành phố cảng lớn nhất ở Ukraine, các sản phẩm nông nghiệp và sản phẩm công nghiệp sản xuất trong nước chủ yếu được xuất khẩu ra thế giới thông qua cảng Odessa. Nếu quân Nga thành công, Ukraine sẽ hoàn toàn bị đóng kín.

Vì vậy, nếu Nga có được Kharkov và Odessa, vận mệnh của Ukraine sẽ bị đe dọa; lúc này dù Kiev có quyết tâm đến đâu, cũng phải quay lại bàn đàm phán.

Tuy nhiên, xây dựng kế hoạch thì đơn giản, nhưng tổ chức thực hiện mới là khó khăn. Nga sẽ gặp rất nhiều thách thức trong việc chiếm Odessa, bất chấp ý chí và tham vọng quân sự mạnh mẽ, thì tính khả thi của các hoạt động thực tế bị hạn chế bởi nhiều yếu tố.

Đổ bộ vào Odessa là một nhiệm vụ khó khăn đối với Nga, không chỉ cần vượt qua các chướng ngại vật về địa hình, phòng thủ quân sự mà còn phải đối mặt với áp lực và phản công từ cộng đồng quốc tế.

Với tình hình hiện nay, việc quân đội Nga giành được Odessa không phải là điều dễ dàng, khả năng cũng như tỷ lệ thành công trong nỗ lực đó đang gặp phải những thách thức rất lớn.

---