Ông Trump cho CIA hoạt động ngầm ở Venezuela, Caracas tố Mỹ muốn 'thay đổi chế độ'

Ngày 15-10, Tổng thống Trump xác nhận thông tin ông đã cho phép Cơ quan Tình báo trung ương Mỹ (CIA) tiến hành các hoạt động ngầm tại Venezuela, đánh dấu bước leo thang rõ rệt trong nỗ lực của Mỹ nhằm gây sức ép lên chính quyền Tổng thống Nicolas Maduro, theo Hãng tin Reuters.

Chính phủ Venezuela cho rằng động thái của ông Trump vi phạm luật quốc tế và Hiến chương Liên hợp quốc.

Tổng thống Mỹ Donald Trump (trái) và Tổng thống Nicolas Maduro của Venezuela - Ảnh: AFP

New York Times là tờ báo đầu tiên đưa tin về chỉ thị mật này, khi dẫn lời các quan chức Mỹ am hiểu về quyết định. 

Chiến lược của chính quyền ông Trump đối với Venezuela - do Ngoại trưởng Marco Rubio xây dựng với sự hỗ trợ của Giám đốc CIA John Ratcliffe - nhằm lật đổ ông Maduro. Mỹ cũng đã treo thưởng 50 triệu USD cho thông tin dẫn đến việc bắt giữ và kết án ông Maduro với cáo buộc buôn ma túy, theo New York Times.

Khi được hỏi lý do cho phép CIA tiến hành các hoạt động bí mật ở Venezuela, ông Trump giải thích rằng nguyên nhân là dòng người di cư Venezuela tràn sang Mỹ và nạn buôn bán ma túy. 

"Tôi phê duyệt vì hai lý do. Thứ nhất, họ đã thả tù nhân ra và để họ tràn vào Mỹ. Họ đi xuyên qua biên giới, bởi vì chúng ta đã có một biên giới mở. Thứ hai là ma túy" - ông nói với các phóng viên tại Phòng Bầu dục ở Nhà Trắng.

Ông Trump không đưa ra bằng chứng cho tuyên bố Venezuela đã để các cựu tù nhân tràn sang Mỹ.

Ông nói thêm Mỹ đã đạt tiến bộ trong việc ngăn chặn các chuyến buôn ma túy trên biển, và hiện nay tập trung vào các tuyến đường bộ.

Reuters cho biết họ không thể xác minh độc lập những hành động cụ thể mà ông Trump đã cho phép CIA thực hiện. Nhà Trắng từ chối bình luận thêm về phát biểu của ông Trump.

"Tôi nghĩ Venezuela đang cảm thấy sức nóng" - ông Trump nói, song từ chối trả lời khi được hỏi liệu CIA có được trao quyền thực hiện việc ám sát Tổng thống Maduro hay không.

Chính phủ Venezuela nói phát biểu của ông Trump cấu thành hành vi vi phạm luật quốc tế cũng như Hiến chương Liên hợp quốc, và cho rằng hành động của Mỹ nhằm mục đích hợp pháp hóa hoạt động "thay đổi chế độ" ở Venezuela, với mục tiêu chiếm đoạt tài nguyên dầu mỏ của nước này.

"Phái đoàn thường trực của chúng tôi tại Liên hợp quốc sẽ đệ đơn khiếu nại này lên Hội đồng Bảo an và Tổng thư ký vào ngày mai, yêu cầu Chính phủ Mỹ phải chịu trách nhiệm" - Ngoại trưởng Yvan Gil của Venezuela đăng tuyên bố trên ứng dụng Telegram.

Theo truyền thống, mức độ tham gia của CIA trong các chiến dịch như trên có thể dao động từ các hoạt động bán quân sự trực tiếp cho đến thu thập tin tình báo hoặc hỗ trợ kỹ thuật, với mức độ hiện diện thực tế rất nhỏ hoặc không có.

CIA có lịch sử dài hoạt động tại Mỹ Latin, đặc biệt trong thời kỳ chiến tranh lạnh, và từng giúp lật đổ các đế chế buôn ma túy ở Nam Mỹ vào cuối thế kỷ 20.

CIA từng tiến hành các chiến dịch bí mật ở Mexico nhiều năm qua để truy lùng những kẻ buôn ma túy bị truy nã gắt gao nhất.

---