Một tàu hải cảnh Trung Quốc giám sát tàu dân sự tham gia tiếp tế cho ngư dân Philippines ở Biển Đông ngày 16-5 - Ảnh: AFP
Ngày 18-5, Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos cho biết nước này đang phải đối mặt với "sự coi thường trắng trợn các nguyên tắc được quốc tế chấp nhận".
"Chống lại những kẻ xâm nhập không tôn trọng toàn vẹn lãnh thổ của chúng ta, chúng ta sẽ bảo vệ mạnh mẽ những gì là của mình", Hãng tin AFP dẫn lời ông Marcos nói trong bài phát biểu tại lễ tốt nghiệp Học viện Quân sự Philippines.
Trong bài phát biểu, ông Marcos ra lệnh cho các sinh viên tốt nghiệp "giữ cho người dân của chúng ta được an toàn trong nhà mình, lãnh thổ của chúng ta được đảm bảo, khả năng phòng thủ vững chắc trước các mối đe dọa và nền dân chủ của chúng ta được ổn định".
Không đề cập cụ thể "kẻ xâm nhập", nhưng phát biểu của nhà lãnh đạo Philippines đưa ra sau một loạt sự đụng độ giữa tàu Philippines và Trung Quốc gần các rạn san hô đang tranh chấp ở Biển Đông khiến quan hệ ngoại giao hai nước căng thẳng.
Trong các cuộc chạm trán những tháng qua, tàu hải cảnh Trung Quốc đã nhiều lần sử dụng vòi rồng nhắm vào các tàu thuyền Philippines.
Trung Quốc đơn phương tuyên bố chủ quyền với hầu hết Biển Đông, bác bỏ phán quyết quốc tế nói rằng tuyên bố chủ quyền của Bắc Kinh đối với vùng biển này không có cơ sở pháp lý.
Phán quyết ngày 12-7-2016, do Hội đồng trọng tài thành lập theo Phụ lục VII của Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển (UNCLOS) 1982, nhấn mạnh Trung Quốc không có cơ sở pháp lý để yêu cầu quyền lịch sử đối với các nguồn tài nguyên vượt quá các quyền mà UNCLOS quy định.
Trung Quốc triển khai lực lượng bảo vệ bờ biển và các tàu thuyền khác để tuần tra và bồi đắp trái phép một số rạn san hô thành đảo nhân tạo.
Trong tuần này, một đoàn tàu dân sự Philippines đã tới bãi cạn Scarborough để tiếp tế nhiên liệu và thực phẩm cho ngư dân Philippines tại khu vực. Sau đó, đoàn tàu quay đầu sau khi một chiếc đụng mặt tàu hải quân Trung Quốc.
Phản ứng sau đó, Trung Quốc khẳng định mình thực hiện các biện pháp cần thiết chống lại các tàu mà nước này cho là đang xâm phạm lãnh thổ của mình.
Trong khi đó, ông Marcos nhấn mạnh hành động của Philippines sẽ theo "luật pháp và trách nhiệm của chúng tôi với tư cách là thành viên tuân thủ luật lệ của cộng đồng các quốc gia". Trước đó, ông nói rằng Manila sẽ không dùng vòi rồng đáp lại các tàu khác.
Liên quan hoạt động của các bên ở Biển Đông, Bộ Ngoại giao Việt Nam khẳng định lập trường nhất quán rằng mọi hoạt động ở Biển Đông phải phù hợp với luật pháp quốc tế, nhất là Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển năm 1982 (UNCLOS), tôn trọng chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của các quốc gia được xác lập phù hợp với UNCLOS, không có hành động làm phức tạp tình hình, gia tăng căng thẳng, bảo đảm tự do hàng hải và hàng không, không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực.
"Chúng tôi kêu gọi các bên liên quan kiềm chế, thực hiện nghiêm túc Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), giải quyết tranh chấp thông qua các biện pháp hòa bình, cùng đóng góp vào việc duy trì hòa bình, ổn định và hợp tác ở Biển Đông", người phát ngôn Bộ Ngoại giao Phạm Thu Hằng nêu rõ.
TRẦN PHƯƠNG
Nguồn: Báo Tuổi trẻ Online