Thủ tướng Benjamin Netanyahu (trái) thăm các binh sĩ ở miền nam Israel (Ảnh: GPO).
Quân đội Israel sẵn sàng chiến đấu cao
Bình luận của ông Netanyahu được đưa ra sau khi lực lượng vũ trang Israel - trải qua gần 6 tháng chiến tranh ở Dải Gaza cũng như trên mặt trận Li-băng - tuyên bố họ sẽ tạm dừng nghỉ phép đối với tất cả các đơn vị chiến đấu. Một ngày trước đó, họ cho biết họ đang huy động thêm quân cho các đơn vị phòng không.
Khả năng Tehran trả đũa cuộc không kích, được cho là do Israel gây ra hồi đầu tuần nhằm vào khu lãnh sứ quán của nước này ở Damascus, đã làm dấy lên mối lo ngại về một cuộc chiến tranh rộng lớn hơn, mặc dù 2 nguồn tin Iran cho biết phản ứng của Tehran sẽ được điều chỉnh để tránh leo thang.
Khi bắt đầu cuộc họp nội các an ninh vào cuối ngày 4/4, ông Netanyahu cho biết: "Trong nhiều năm, Iran đã hành động chống lại chúng tôi cả trực tiếp hoặc thông qua các lực lượng ủy nhiệm của họ. Do đó, Israel đang hành động chống lại Iran và các lực lượng ủy nhiệm của họ, một cách phòng thủ và tấn công".
Ông nói: "Chúng tôi sẽ biết cách tự vệ, chúng tôi sẽ hành động theo nguyên tắc đơn giản là bất cứ ai làm hại chúng tôi hoặc có ý định làm hại chúng tôi, chúng tôi sẽ tấn công họ".
Nhà Trắng cho biết Tổng thống Mỹ Joe Biden đã nói chuyện với Thủ tướng Netanyahu, thảo luận về các mối đe dọa từ Iran. Ông Biden nói rõ rằng, Mỹ ủng hộ mạnh mẽ Israel trước mối đe dọa đó.
Các nhà báo của Reuters cùng người dân ở trung tâm thương mại Tel Aviv ở Israel cho biết dịch vụ GPS đã bị gián đoạn, một biện pháp rõ ràng nhằm giúp ngăn chặn tên lửa dẫn đường.
Iran - kẻ thù không đội trời chung của Israel - đã thề trả thù cho vụ sát hại 2 tướng lĩnh của nước này cùng 5 cố vấn quân sự trong cuộc không kích vào cơ sở ngoại giao của Iran ở thủ đô Syria hôm 1/4.
Israel được cho là đã thực hiện một trong những cuộc tấn công quan trọng nhất nhằm vào lợi ích của Tehran ở lãnh thổ đồng minh thân cận của họ là Syria. Israel không xác nhận cũng không phủ nhận sự liên quan. Ông Netanyahu không đề cập đến vụ tấn công.
Israel đã phát động chiến dịch tấn công lực lượng Hamas ở Gaza sau khi nhóm vũ trang này tiến hành vụ đột kích bất ngờ và bắt cóc xuyên biên giới vào ngày 7/10/2023, đồng thời cũng đã giao tranh gần như hàng ngày với lực lượng Hezbollah do Tehran hậu thuẫn ở Li-băng.
Lực lượng Houthi ở Yemen, liên kết với Tehran, thỉnh thoảng đã phóng tên lửa tầm xa vào cảng Eilat của Israel.
Tổ hợp phòng thủ Iron Dome của Israel khai hỏa đánh chặn rocket phóng đi từ dải Gaza (Ảnh: Aljazeera).
Tehran phản ứng thận trọng?
Cho đến nay, Iran vẫn tránh trực tiếp tham gia vào cuộc xung đột, đồng thời hỗ trợ các cuộc tấn công của các lực lượng ủy nhiệm vào những mục tiêu của Israel và Mỹ.
Tehran có một số lựa chọn. Họ có thể triển khai các lực lượng ủy nhiệm được trang bị vũ khí hạng nặng ở Syria và Iraq tập kích lực lượng Mỹ, sử dụng Hezbollah để tấn công trực tiếp vào Israel hoặc tăng cường chương trình làm giàu uranium.
Điều đó sẽ làm dấy lên mối lo ngại giữa Mỹ và các đồng minh về tiềm năng chế tạo bom hạt nhân của Tehran, điều mà phương Tây từ lâu đã tìm cách kiềm chế.
Tuy nhiên, nhiều nhà ngoại giao và nhà phân tích cho rằng giới tinh hoa giáo sĩ Iran không muốn một cuộc chiến toàn diện với Israel hoặc Mỹ, điều vốn có thể gây nguy hiểm cho việc nắm giữ quyền lực của nước này và muốn tiếp tục sử dụng lực lượng ủy nhiệm để thực hiện các cuộc tấn công chiến thuật có chọn lọc vào kẻ thù.
Các cuộc tấn công ủy nhiệm như vậy vào lực lượng Mỹ trong khu vực đã chấm dứt vào tháng 2 sau khi Washington trả đũa việc 3 binh sĩ nước này thiệt mạng ở Jordan do hàng chục cuộc không kích vào các mục tiêu ở Syria và Iraq có liên quan đến Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran và các nhóm dân quân mà nước này hỗ trợ.
Các quan chức Mỹ cho biết vào giữa tuần rằng họ vẫn chưa thu thập được thông tin tình báo cho thấy các nhóm được Iran hậu thuẫn đang tìm cách nhắm mục tiêu vào quân đội Mỹ sau cuộc tấn công hôm 1/4.
Mặc dù lưu ý rằng các cuộc tấn công của Israel vào các đối thủ trong khu vực có thể khiến binh lính Mỹ có nguy cơ bị trả thù, các quan chức Mỹ vẫn thông cảm với mong muốn của Israel trong việc khôi phục khả năng răn đe sau ngày 7/10 và ngăn chặn các dòng vũ khí và tay súng có thể đe dọa nước này.
Một quan chức Mỹ giấu tên cho biết ngày càng có mối lo ngại rằng Iran sẽ thực hiện lời đe dọa trả đũa, làm tăng nguy cơ leo thang bất ổn trong khu vực.
Các nhà lãnh đạo Iran đã công khai chỉ ra rằng, Iran - quốc gia đang gặp phải các vấn đề kinh tế sâu xa một phần do các lệnh trừng phạt của Mỹ và phải mất nhiều tháng để dập tắt tình trạng bất ổn phổ biến gần đây - không muốn một cuộc chiến tranh lớn có thể gây bất ổn cho đất nước.
Amos Yadlin, cựu giám đốc tình báo Israel, cho biết Iran có thể chọn ngày 5/4 - ngày cuối cùng trong tháng Ramadan của người Hồi giáo và Ngày Quds (Jerusalem) của Iran - để đáp trả cuộc tấn công ở Damascus, trực tiếp hoặc thông qua các nhóm vũ trang ủy nhiệm.
Ông Yadlin, hiện làm việc tại Trung tâm Belfer của Trường Kennedy tại Đại học Harvard (Mỹ), nói: "Tôi sẽ không ngạc nhiên nếu Iran hành động vào ngày mai. Đừng hoảng sợ. Đừng chạy đến nơi trú ẩn... Hãy theo dõi vào ngày mai và sau đó, tùy thuộc vào hậu quả của cuộc tấn công, nó có thể leo thang".
Theo Reuters
Nguồn: Báo điện tử Dân trí