Ukraine sắp nhận tên lửa Patriot, HIMARS mua bằng tiền châu Âu

Trong cuộc họp báo chung với chủ tịch Nghị viện châu Âu Roberta Metsola ở Kiev hôm 17/9, Tổng thống Volodymyr Zelensky thông báo Ukraine đã huy động được hơn hai tỷ USD tiền tài trợ, nhằm mua vũ khí Mỹ thông qua cơ chế Danh sách Yêu cầu Ưu tiên của Ukraine (PURL) do NATO dẫn đầu.

Tổng thống Zelensky cho biết tên lửa cho Patriot và HIMARS sẽ nằm trong hai đợt viện trợ đầu tiên cho Ukraine thông qua cơ chế PURL của NATO.

Tổng thống Zelensky cho biết hai lô vũ khí đầu tiên chuyển cho Kiev theo cơ chế mới, mỗi lô có trị giá 500 triệu, "chắc chắn sẽ có tên lửa dành cho hệ thống Patriot và HIMARS".

Lãnh đạo Ukraine cũng bày tỏ kỳ vọng tổng số tiền cam kết cho PURL sẽ đạt khoảng 3,5 tỷ USD vào tháng 10. Một quan chức châu Âu giấu tên nói rằng các nước thành viên NATO mong muốn cung cấp lượng khí tài trị giá 10 tỷ USD cho Ukraine thông qua cơ chế này.

Patrick Turner, đại diện cấp cao của NATO tại Ukraine, xác nhận các lô vũ khí viện trợ đầu tiên thông qua PURL đang trên đường tới Ukraine. "4 gói hỗ trợ đã được cấp kinh phí và thiết bị đã được chuyển đi", ông cho hay.

Bà Metsola và ông Zelensky bắt tay tại cuộc họp báo chung ở Kiev hôm 17/9. Ảnh: AP

PURL được NATO thiết lập đầu tháng 8, trong đó các nước thành viên châu Âu của khối và Canada sẽ góp tiền mua vũ khí Mỹ để chuyển cho Ukraine. Mỗi gói viện trợ trị giá khoảng 500 triệu USD, gồm trang thiết bị và đạn dược mà Ukraine xác định là ưu tiên để phục vụ hoạt động tác chiến.

Sáng kiến được triển khai dựa trên thỏa thuận mà Tổng thống Mỹ Donald Trump đạt được với Tổng thư ký NATO Mark Rutte hồi tháng 7. Ông Trump từ lâu đã phản đối Washington chi hàng tỷ USD để viện trợ cho Kiev, cơ chế PURL là biện pháp để Mỹ tiếp tục hỗ trợ Ukraine mà không phải bỏ tiền.

Chính quyền Trump hiện chỉ chấp nhận bán vũ khí cho Ukraine hoặc chuyển giao các gói viện trợ quân sự được phê duyệt từ thời cựu tổng thống Joe Biden.

Tờ Financial Times của Anh tháng trước dẫn một tài liệu cho biết Ukraine cam kết mua 100 tỷ USD vũ khí Mỹ bằng ngân sách do châu Âu cung cấp, nhằm đổi lấy đảm bảo an ninh từ Washington sau khi Kiev đạt được thỏa thuận hòa bình với Moskva.

Ukraine không nêu cụ thể loại vũ khí mà nước này đề xuất mua, nhưng đã bày tỏ rõ mong muốn sở hữu ít nhất 10 hệ thống phòng không Patriot của Mỹ, bên cạnh một số tên lửa và thiết bị quân sự khác.

Phạm Giang (Theo Reuters)

---