Dịch viêm phổi tại Vũ Hán do virus corona 2019-nCov đang làm chao đảo Trung Quốc và dư luận thế giới. Cho đến thời điểm hiện tại, dịch bệnh đã khiến ít nhất 41 người tử vong, 1391 trường hợp xác nhận lây nhiễm trên thế giới (chủ yếu vẫn ở Trung Quốc), và con số nhiều khả năng sẽ chưa dừng lại.
Theo các chuyên gia nhận định, nguồn cơn bùng phát virus đến từ một khu chợ hải sản tên Hoa Nam tại Vũ Hán. Tuy nhiên mới đây, một số chuyên gia tin rằng virus này có thể xuất phát từ một phòng thí nghiệm tại Vũ Hán, và thậm chí có liên quan đến các chương trình nghiên cứu vũ khí sinh học của quốc gia này.
Viện nghiên cứu Virus tại Vũ Hán nằm cách chợ Hoa Nam khoảng 32 cây số
Đây là nhận định của Dany Shoham - một cựu nhân viên tình báo quân sự người Israel, chuyên gia về vũ khí sinh học trong một bài phỏng vấn với tờ Washington Times. Ông cho rằng các phòng thí nghiệm virus thuộc Viện an toàn sinh học quốc gia Vũ Hán (WNBL) là nguồn cơn của dịch bệnh đáng lo ngại tại Trung Quốc.
"Một số phòng thí nghiệm trong viện có lẽ có liên quan, trong việc nghiên cứu và phát triển vũ khí sinh học," - ông Shoham chia sẻ. Việc nghiên cứu về vũ khí sinh học là một phần của các cơ sở nghiên cứu dân sự - quân dụng, và chắc chắn là "tuyệt mật", theo lời ông.
Shoham là một chuyên gia về vũ khí sinh học, có bằng tiến sĩ trong lĩnh vực y học vi sinh. Trong giai đoạn 1970 - 1991, ông là cố vấn cho quân đội Israel về vũ khí sinh hóa tại Trung Đông và ở phạm vi toàn cầu, nắm giữ quân hàm trung tá.
Dĩ nhiên đây chỉ là một nghi ngờ, nhưng thực tế thì WNBL cũng là nơi duy nhất tại Trung Quốc được phép nghiên cứu về các chủng coronavirus nguy hiểm. Được xây dựng vào năm 2015, phòng thí nghiệm WNBL tại Vũ Hán chính thức hoạt động sau đó 2 năm, với đối tượng là các virus cực kỳ nguy hiểm như SARS, MERS và Ebola. Ngoài ra còn có H5N1, virus viêm não Nhật Bản, sốt xuất huyết...
Theo thông cáo báo chí, WNBL được xây dựng với vai trò là một phần của bản hợp tác giữa Trung Quốc và Pháp, để ngăn ngừa và kiểm soát các bệnh truyền nhiễm mới. Nó được thiết lập tiêu chuẩn an toàn sinh học rất cao, được xem là trung tâm thu thập mầm bệnh và là phòng thí nghiệm được Liên Hợp Quốc tham khảo đối với các bệnh truyền nhiễm.
"Các loại virus corona (coronavirus) như SARS đã được nghiên cứu tại WNBL, và có thể là một phần của chương trình vũ khí sinh học." - Shoham nhận định.
"Về mặt lý thuyết, một loại virus có thể bị rò rỉ nếu các chuyên viên bất cẩn, hoặc do người trong phòng bị lây nhiễm rồi đi ra ngoài mà không hề hay biết. Đó có thể là nguyên nhân tại Vũ Hán, nhưng hiện chưa có bất kỳ bằng chứng nào cho thấy điều đó."
Trên thực tế, dù phòng thí nghiệm WNBL có độ an toàn đạt tiêu chuẩn thế giới, nhưng chuyên gia an ninh sinh học của Mỹ - ông Tim Trevan đã từng cảnh báo về nguy cơ virus bị rò rỉ từ đây vào năm 2017 - thời điểm nó đi vào hoạt động. Theo bài phỏng vấn trên Nature, virus SARS cũng không ít lần "xổng" ra khỏi các phòng thí nghiệm tại Bắc Kinh, nhưng may mắn là không gây hậu quả nghiêm trọng.
Tham khảo: Washington Times, SCMP