Nước Đức đã bầu cử: Liên minh CDU/CSU với Friedrich Merz chiến thắng rõ ràng, trong khi SPD phải đối mặt với thất bại lịch sử.
Với hơn 20%, đảng AfD đã tăng gấp đôi kết quả so với cuộc bầu cử Quốc hội năm 2021.
Trên trường quốc tế, kết quả bầu cử được nhìn nhận với cảm xúc lẫn lộn. Trong khi các phương tiện truyền thông Áo và Thụy Sĩ chủ yếu bình luận về những thách thức do sự tăng trưởng mạnh mẽ của AfD, tờ báo Úc "Sydney Morning Herald" lại tập trung vào định hướng quan hệ xuyên Đại Tây Dương trong tương lai của Đức.
Ứng cử viên Thủ tướng Alice Weidel phát biểu tại đại hội đảng AfD lần thứ 16 ở Riesa, một thành phố ở Sachsen. - Martin Divisek / EPA
Vương quốc Anh
"The Guardian": "Với lợi thế dẫn đầu của liên minh trung hữu CDU và CSU, rất có khả năng đảng viên Xã hội Dân chủ Olaf Scholz sẽ bị thay thế bởi Friedrich Merz làm Thủ tướng.
Merz đã nhấn mạnh sự cần thiết phải chống lại sự quấy rối từ Donald Trump liên quan đến Ukraine và các mức thuế thương mại tiềm năng. Với thái độ ngày càng quyết liệt đối với Nga và ủng hộ bảo vệ sườn phía đông của EU, ông có thể sẽ theo đuổi cách tiếp cận toàn diện hơn trên sân khấu châu Âu so với Scholz, người có sự tập trung hướng nội khiến Tổng thống Pháp Emmanuel Macron phải tuyệt vọng. (...)
Một châu Âu đột nhiên bị cô lập cần một nước Đức tự tin và thịnh vượng ở trung tâm. Gần như chắc chắn rằng Merz sẽ có nhiệm vụ đạt được điều này trong điều kiện một bối cảnh chính trị phân mảnh, đứng đầu một chính phủ liên minh khác.
Trong khi đó, AfD, được những người như Elon Musk và Phó Tổng thống Hoa Kỳ J.D. Vance ca ngợi, có thể tự định vị mình như một lựa chọn thay thế đang chờ đợi theo mô hình của Trump. Hiếm khi nào chính sách trung dung và đồng thuận lại quan trọng như ngày nay. Kể từ khi tái thống nhất, chưa bao giờ có nhiều điều bị đe dọa cả trong và ngoài nước Đức như hiện nay."
Cộng hòa Áo
"Die Presse":
"Friedrich Merz, người không đạt được kỳ vọng cao của mình, với 69 tuổi và được định hình trong kỷ nguyên Kohl, có lẽ không phải là tín hiệu của sự đổi mới và khởi đầu. Nhưng với quyết tâm và khả năng lãnh đạo, ông đại diện cho một mô hình đối lập với Olaf Scholz. (...)
Merz phải thể hiện mình là 'người tiêu diệt rồng' đối với AfD, vai trò mà ông đã quay trở lại đấu trường với tư cách là lãnh đạo CDU sau thời gian dài vắng bóng chính trị. (...)
Lãnh đạo CDU cũng sẽ được đánh giá dựa trên khả năng ngăn chặn sự thăng hạng của phe dân túy cánh hữu, những người mà ông kiên quyết không hợp tác, và đẩy lùi ảnh hưởng của họ. (...)
Merz phải đóng vai trò người truyền cảm hứng, người nâng nền kinh tế Đức lên và trả lại cho đất nước trọng lượng để đứng vững trong cuộc chiến giữa các cường quốc. Những tuyên bố đầu tiên về chính sách đối ngoại gửi đến Donald Trump và Elon Musk khá hứa hẹn."
"Der Standard":
"Cuộc bầu cử Quốc hội Đức cho châu Âu thấy rằng tương lai của lục địa chắc chắn không phải là cực hữu. Đức không cần phải nghĩ đến những lựa chọn thay thế. Mặc dù AfD mạnh chính xác như dự đoán, nhưng thanh xanh đó cũng không vượt quá mức kỳ vọng vào đêm bầu cử.
Việc Alice Weidel đã thành công trong việc tăng gấp đôi trong bốn năm qua nói lên rất nhiều điều: Vấn đề di cư, vốn thường bị loại trừ trong diễn ngôn của các đảng ở Đức, đang có lợi cho bà.
Áo có kinh nghiệm lâu dài trong việc đối phó với kết quả 20% của FPÖ, điều mới trong cấu trúc chính trị của Đức là sự yếu kém của các đảng dân chủ.
AfD vẫn cực kỳ nguy hiểm cho cuộc bầu cử tiếp theo vào năm 2029, nhưng hiện tại không thể nắm quyền và không thể phá hủy gì - nếu CDU không lật đổ như ÖVP đã từng làm trong một thời gian."
Thụy Sĩ
"Neue Zürcher Zeitung (NZZ)":
"Với chủ nghĩa dân túy cánh tả và việc kích động nỗi sợ hãi phi lý về sự trở lại của chủ nghĩa phát xít, rõ ràng có thể đạt được kết quả tốt ở Đức. Đảng Die Linke đã làm như vậy và vì thế trở thành một trong những người chiến thắng lớn trong cuộc bầu cử Quốc hội này. (...)
Sự trở lại thành công không chỉ nhờ vào những yêu cầu phi lý được trình bày ồn ào. Trong khi đa số công dân mong muốn một sự hạn chế rõ ràng đối với di cư bất hợp pháp, thì đảng cánh tả lại đòi tiếp nhận một triệu người xin tị nạn mỗi năm.
Và khi nền kinh tế Đức thực sự đang kêu gọi giảm gánh nặng, thì tài sản của các tỷ phú lại bị rút đi thông qua thuế. Những ý tưởng như việc áp dụng mức trần giá thuê nhà trên toàn liên bang và chủ nghĩa dân túy xã hội khác gần như có vẻ hợp lý hơn. (...)
Cùng với số phiếu bầu cho Liên minh Sahra Wagenknecht, một nhóm tách ra từ đảng cánh tả và không theo chủ nghĩa woke nhưng vẫn rất cánh tả về các vấn đề xã hội và kinh tế, cánh tả đã được củng cố. Trong khi đó, nền kinh tế đang suy yếu và các cải cách sâu rộng quan trọng hơn bao giờ hết. Các đảng ở cánh tả và cử tri của họ dường như không nhận thấy điều đó. Đây không phải là tin tốt."
"Tages-Anzeiger":
"CDU/CSU với Friedrich Merz được tôn vinh là người chiến thắng trong cuộc bầu cử. Nhưng kết quả của họ thấp hơn mong đợi. Liên minh đạt gần 29%.
Đảng tăng trưởng mạnh nhất là AfD, một đảng có phần cực hữu, đã tăng gấp đôi tỷ lệ cử tri lên hơn 20%. Đồng chủ tịch đảng Tino Chrupalla nói: 'Chúng tôi hiện là trung tâm chính trị.'
Nếu AfD là một đảng bình thường, Merz với tư tưởng bảo thủ có thể thành lập chính phủ với họ ngay bây giờ.
Nhưng Merz không chỉ coi AfD là cực hữu, bài ngoại và bài Do Thái, mà còn là đảng lật đổ, cả từ bên trong lẫn bên ngoài. Đối tác chính phủ ưa thích của Friedrich Merz sẽ là SPD. Liệu họ có ủng hộ chính sách tị nạn của ông hay không vẫn chưa rõ ràng. Do đó, việc thành lập liên minh sẽ khó khăn đối với ông. Nếu thất bại, giấc mơ trở thành Thủ tướng của ông có thể tan vỡ."
Hà Lan
"De Telegraaf": "Giống như chính phủ ở The Hague, chủ tịch CDU Friedrich Merz muốn theo đuổi đường lối cứng rắn trong vấn đề di cư. Ủy ban châu Âu đã đưa ra kế hoạch chung về quy định nghiêm ngặt hơn đối với việc hồi hương những người di cư không đủ điều kiện xin tị nạn. Thành viên phụ trách các vấn đề tị nạn trong chính phủ mới của Đức sẽ sớm ngồi vào bàn đàm phán ở Brussels với tư cách là người cùng quyết định và có tiếng nói quan trọng. (...)
Tất nhiên, mọi thứ phụ thuộc vào liên minh chính phủ tương lai ở Berlin có ổn định hay không. Để có được đa số trong quốc hội, Merz gần như chắc chắn sẽ hướng về phía cánh tả, nhưng đồng thời, trong những năm tới, ông sẽ cảm nhận được hơi thở nóng hổi của AfD cực hữu đã được củng cố đáng kể trong vấn đề di cư. Nói cách khác: Tân Thủ tướng không thể để mình yếu thế về mặt chính trị."
Tây Ban Nha
"La Vanguardia": "Kết quả của cuộc bầu cử Quốc hội được tổ chức ở Đức hôm qua (...) xác nhận rằng đất nước đang chuyển hướng sang phía hữu.
Giờ đây, mọi dấu hiệu đều cho thấy sự trở lại của một liên minh sẽ bao gồm người chiến thắng trong cuộc bầu cử, đảng bảo thủ CDU/CSU, và SPD, đảng đứng thứ ba và đã trải qua một thất bại thực sự. Cuộc bỏ phiếu chứng kiến sự gia tăng lịch sử của đảng cực hữu Alternative für Deutschland (AfD). (...)
Đức cần một chính phủ ổn định, đưa ra các giải pháp cho những thách thức như nhập cư, an ninh, thiếu nhà ở, sự phân cực ngày càng tăng, tìm kiếm các giải pháp thay thế cho một mô hình kinh tế và công nghiệp lỗi thời, vốn đã gây ra hai năm suy thoái, cũng như các thách thức địa chính trị mới do (tân Tổng thống Hoa Kỳ Donald) Trump đặt ra.
Nếu chính phủ tương lai ở Berlin không ổn định và mạnh mẽ, không giải quyết được những vấn đề này, xu hướng hữu khuynh của một bộ phận cử tri có thể tăng cường - và AfD có thể trở thành đảng được bầu nhiều nhất ở Đức vào năm 2029."
Úc
"Sydney Morning Herald": "Chính trị gia thân Mỹ nhất trong lịch sử nước Đức sẽ tiếp quản chính phủ vào thời điểm ông phải đối mặt với ba thách thức: duy trì sự đoàn kết của quốc gia, tăng cường phòng thủ châu Âu và ngăn chặn liên minh với Hoa Kỳ tiếp tục tan rã. Nhìn qua, mỗi nhiệm vụ này đều đã vô cùng to lớn. Việc hoàn thành cả ba dường như là điều không thể.
Friedrich Merz, chủ tịch 69 tuổi của đảng Dân chủ Cơ đốc giáo, thậm chí không đợi kết quả cuối cùng của cuộc bầu cử ở Đức trước khi đưa ra phán quyết về Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, tuyên bố rằng liên minh 80 năm của châu Âu với Hoa Kỳ đã thuộc về quá khứ - bất chấp sự gắn bó của ông với đất nước này.
Là một người bảo thủ, người coi Ronald Reagan là một trong những anh hùng của mình, Merz bước lên sân khấu để tuyên bố chiến thắng và cảnh báo rằng châu Âu đang gặp nguy hiểm và cấp bách phải tăng cường phòng thủ, thậm chí có thể cần tìm một sự thay thế cho liên minh quân sự NATO trong vòng vài tháng. (...)
Những phát biểu của Merz đánh dấu một bước ngoặt lịch sử: chúng cho thấy Trump đã làm lung lay nền tảng chính trị của châu Âu sâu đến mức nào, vốn đã phụ thuộc vào các đảm bảo an ninh của Mỹ kể từ năm 1945."
Thành Lộc - © Báo TIN TỨC VIỆT ĐỨC