Nước mắt bên những vườn mai Tết

Còn hơn một tháng nữa mới đến Tết Tân Mão, nhưng các chủ vườn mai ở TP HCM đang đứng ngồi không yên vì hiện tượng mai nở sớm. Nhiều nhà vườn dự báo mùa mai năm nay thất thu, thiệt hại nặng.

Gần một tháng nay, nhiều vườn mai trên địa bàn quận 12, Thủ Đức, quận 9… đều có hiện tượng bung trấu, nở nụ, thậm chí nhiều vườn mai đã nở vàng rực.

Khu vực phường Thạnh Xuân (quận 12, TP HCM), được mệnh danh là làng mai Sài Gòn có gần 100 hộ dân chuyên trồng mai. Năm nay thời tiết lạnh đến sớm, lại bị vỡ đê bao liên tục khiến những người kinh doanh loài hoa Tết “héo hon”.

Vườn mai Phú Lộc (Khu phố 4, phường Thạnh Xuân, quận 12) với quy mô hơn 5.000m2, 1.500 chậu mai bonsai nhưng những ngày này, khuôn mặt của nghệ nhân Tư Lộc luôn tư lự, buồn bã.

“Năm rồi đã thất thu, năm nay dồn hết vốn liến vào vụ này, còn hơn 1 tháng nữa mới đến Tết nguyên đán, nhưng hơn nửa vườn đã có hoa nở, đầu tư nhiều nhưng mùa này nắm chắc phần thua”, ông Lộc vừa rít một hơi dài thuốc vừa nói.

Theo ông, vào mọi năm, tầm khoảng 15-20 tháng Chạp hoa mới bắt đầu trổ bông. Nhưng năm nay nhiều gốc mai chết vì bị ngập nước do vỡ đê bao, phần lại cũng trổ bông vàng rực rồi lụi tàn chỉ còn trơ lại gốc. Số mai này coi như đã “ăn tết sớm”, phải cắt tỉa cành chăm sóc và làm lại chờ vụ mùa sau hoặc bán lỗ.

Triều cường lên cao đột biến lại kết hợp nhiều trận mưa lớn gây vỡ bờ bao liên tục, nước ngập hơn 1m số gốc mai bị thối rễ chết gần một nửa. Năm nay, nhiều gia đình sống nhờ vào cây mai tết đang lâm vào tình cảnh “khóc dở, mếu dở”… như vườn mai của các ông: Tám Hiền, Tư Dân, Hùng Một…

“Nước ngập hơn 1m gần một nửa gốc mai chết thối, lớp nở rực vườn, lớp thì rụng lá. Các chậu mai người ta ký gởi, phải thuê nhân công cắt tỉa hàng ngày, chi phí chồng chất, vụ mai năm nay lỗ nặng”, nghệ nhân Lộc cho biết thêm.

Nhìn những gốc mai chết khô đã được gom lai thành đống chuẩn bị mồi lửa đốt, anh Trần Quang Dũng, một hộ nông dân trồng mai với kinh nghiệm hơn 10 năm rơm rơm nước mắt: “Nhà tôi có gần 1.000 mai, trên diện tích hơn 2.000m2, 100% gốc mai hơn 3 năm tuổi đã bị thối rễ chết, công sức bao năm trời, tiền phân bón, thuốc trừ sâu ước tính hơn 50 triệu đồng giờ đã thành tro… Tiền vay ngân hàng đã đến hạn trả nhưng chưa biết xoay sở ra sao”.

Là người có kinh nghiệm trồng mai nhiều năm, anh Dũng giải thích, những năm trước thời tiết thất thường, bể bờ bao gây ngập úng cũng xảy ra nhưng không đáng kể… Năm nay chỉ trong vòng một tháng mà có đến 3 lần vỡ bờ bao nước ngập sâu lại kéo dài nhiều ngày mới rút. Những vườn mai nằm ở chỗ đất trũng nước rút chậm, gặp nắng lên cây sẽ thối rễ chết sạch”.

Anh Trần Quang Dũng, phường Thạnh Xuân, quận 12 đang thu gom đốt những gốc mai đã khô héo, năm nay vườn mai của anh mất trắng.

Tương tự, các hộ kinh doanh mai tết tại các phường Hiệp Bình Chánh, Hiệp Bình Phước (quận Thủ Đức)... cũng lo một mùa mai thất bát.

Tại phường Hiệp Bình Chánh (quận Thủ Đức), vườn mai nghệ nhân Sáu Mông trồng hơn 1.000 gốc, 500 chậu bon sai trên diện tích hơn 3.000 m2, số mai nhận chăm sóc hơn 100 chậu mai thì hơn 50% đã bung hết nụ, nở vàng rực. Ông Sáu Mông than thở: “Mọi năm đến giờ này là thương lái đã đến đặt mai, năm nay thì chưa thấy bóng dáng mối nào đến lấy hàng. Còn số mai nhận chăm sóc tôi đã liên lạc với những người gởi nhưng người ta còn ậm ừ, chẳng phản ứng gì. Năm nay, coi như nhà tôi không có tết”.

Cùng chung nỗi lo là những vườn mai ở khu phố 3, 4 5, phường Hiệp Bình Phước, nơi có diện tích trồng mai lớn nhất Thủ Đức.Vừa cắt tỉa những cây mai úa vàng, anh Nguyễn Tấn Tài chia sẻ, nhà anh có hơn 3000 gốc, tiền nhân công, thuốc, phân bón đã hơn 70 triệu đồng. "Hai năm trở lại đây chúng tôi mất mùa liên tục, không biết mùa này có gượng nổi không nữa”, anh Tài buồn bã.

Anh cho biết thêm, 5 năm trước anh mượn đất vay vốn đầu tư cho hơn 2.000 gốc mai, dự tính tết này thu được gần 100 triệu đồng nhưng triều cường liên tục dâng cao, vườn mai nhà anh nằm sát sông Rạch Đỉa nên bị thiệt hại nặng nề… Các vườn lân cận như: Ba Đen (với quy mô hơn 10 ha), Văn Dũng, Văn Hiệp cũng đang than trời vì bị ngập úng làm thối gốc”.

Theo một số chủ vườn trồng mai tại TP HCM, giá mai trong những ngày gần Tết sẽ tăng gấp đôi, gấp ba so với thời giá của các năm trước tùy theo chất lượng đẹp. Vì vậy, người chơi muốn sở hữu một gốc mai đẹp ngoài chuyện bỏ ra nhiều tiền hơn mọi năm còn phải đặt hàng từ trước.

Theo kinh nghiệm những người lâu năm trong nghề trồng mai, tuy là cây dễ chăm sóc, rất ưa ẩm nhưng khả năng chịu ngập úng là rất kém. Thông thường mai sẽ vàng lá và rụng nếu ngập úng kéo dài. Sau các đợt ngập úng nếu gặp thời tiết nắng ấm thì mai rất dễ trổ bông. Do vậy, không khó có thể lý giải về tình trạng hoa nở trước hạn định gây khó khăn cho nhà vườn.

TH.

---