5 điều cần làm ngay lập tức để đảm bảo an toàn trên các chuyến đi thuyền/máy bay

Sự việc thương tâm ở Hạ Long vừa qua là một lời nhắc nhở đau lòng về tầm quan trọng của việc đảm bảo an toàn trong những chuyến đi. Tuy nhiên, từ bi kịch này, chúng ta cũng rút ra được bài học quý giá: mỗi người đều có thể chủ động làm gì đó để phòng ngừa những rủi ro đáng tiếc có thể xảy ra.

Là một cựu tiếp viên hàng không từng làm việc cho một trong bảy hãng hàng không an toàn nhất thế giới, tôi đã trải qua các khóa huấn luyện khắt khe về an toàn hàng không, luôn đòi hỏi đạt điểm tuyệt đối 100/100.

Trong suốt quá trình đào tạo, điều được nhấn mạnh nhiều nhất chính là: tiền bạc, sự nghiệp… tất cả đều có thể làm lại được, ngoại trừ tính mạng. An toàn tính mạng là điều không được phép sai sót, dù chỉ là 1%.

Vì vậy, chúng ta phải luôn hành động đúng đắn và chuẩn bị kỹ càng.

Đã nghỉ việc 5 năm, nhưng thói quen đặt an toàn tính mạng lên hàng đầu đã ăn sâu vào máu tôi. Khi đi ô tô, trẻ em luôn được ngồi ghế an toàn, người lớn luôn thắt dây an toàn. Tôi từng bị nhiều người nhìn lạ lẫm chỉ vì nhất quyết đòi áo phao cho con khi đi thuyền thúng ở Hội An, dù cháu mới chỉ dưới 5 tuổi.

Và đây là 5 điều nhỏ nhưng cực kỳ quan trọng mà tôi luôn làm trước mỗi chuyến đi:

1. Luôn lắng nghe và hợp tác với các hướng dẫn an toàn

Các công ty du thuyền lớn hay hãng hàng không đều có quy trình hướng dẫn an toàn bắt buộc, nếu không sẽ bị phạt rất nặng hoặc bị thu hồi giấy phép. Một buổi hướng dẫn an toàn thường bao gồm:

• Tóm tắt quy trình hành động cho hành khách khi sự cố xảy ra.
• Giới thiệu các vật dụng trong trường hợp khẩn cấp.
• Chỉ dẫn đường ra các lối thoát hiểm gần nhất.
• Hành động cụ thể hành khách nên làm khi có sự cố xảy ra.
• Khẩu lệnh/âm thanh bạn nghe thấy khi cần sơ tán là gì.

Các hãng lớn sẽ không làm điều gì vô bổ cả. Nếu họ dành thời gian và công sức để thực hiện hướng dẫn an toàn trước mỗi chuyến đi, chắc chắn đó là việc cần thiết. Trường hợp khẩn cấp rất hiếm khi xảy ra, nhưng nếu nó xảy ra, tỷ lệ sống sót luôn thuộc về người biết mình phải làm gì.

2. Tự kiểm tra các vật dụng như trong hướng dẫn

Trên máy bay:

• Dây an toàn.
• Áo phao được niêm phong ở dưới ghế (chỉ kiểm tra thôi nhé, đừng lấy ra kẻo bị phạt).
• Nhìn xem cửa thoát hiểm gần nhất ở đâu.
• Mặt nạ oxy sẽ rơi xuống từ đâu (trong trường hợp khẩn cấp, mặt nạ oxy tự động rơi từ trên đầu xuống, bạn cần giật mạnh để kích hoạt bơm oxy - không giật là không có oxy - đeo cho mình trước rồi mới đeo cho người thân).

Trên tàu thủy (theo kinh nghiệm của tôi):

• Mặc áo phao (đối với tàu nhỏ đi ngắn – nhiều tàu nhỏ không có đủ áo phao nên việc bạn tự mặc áo phao là cách chắc chắn nhất).
• Hoặc biết áo phao của mình để ở đâu (đối với tàu du lịch lớn đi dài ngày – thường để trong phòng ngủ, trong tủ đồ).
• Biết cách mặc áo phao cho mình và cho trẻ em – nên thử trước (cách mặc cho trẻ em thường là luồn qua háng).
• Xác định địa điểm tập kết khi sơ tán.
• Nhận biết âm thanh báo động (tránh nhầm lẫn với tiếng chuông thông thường).

3. Xem bản đồ thoát hiểm ngay khi vừa đến

Mỗi khi lên máy bay, vào khách sạn, chung cư mới, hay tàu thủy, tôi đều có thói quen xem bản đồ EXIT, xác định lối thoát hiểm gần nhất.

Chồng tôi từng cười tôi là “suy nghĩ quá nhiều”. Nhưng sau sự việc hôm qua, anh ấy đã im lặng và đồng tình.

Có thể việc cẩn thận thái quá của tôi khiến một số người thấy buồn cười hay lo lắng thái quá, nhưng tôi không muốn mạo hiểm với mạng sống của chính mình và người thân. Tôi có thể rất dễ dãi trong việc thử một công việc mới, một trải nghiệm mới…nhưng có những điều tôi luôn coi là không thể sai sót. Hãy luôn nhớ rằng: tỷ lệ sống sót luôn thuộc về người biết mình phải làm gì.

Hãy tìm trước:

• Nếu mất điện, không có thang máy, lối ra gần nhất là đi hướng nào.

Điều này đặc biệt quan trọng nếu bạn đi cùng trẻ nhỏ hoặc người lớn tuổi.

4. Thử mô phỏng sơ tán một lần với người thân (nhất là khi đi cùng trẻ)

Chỉ mất 5 phút, nhưng giúp cả gia đình phản ứng nhanh khi sự cố xảy ra:

• Đặt tình huống: “Nếu chuông báo động vang lên, ai sẽ làm gì?” - Có thể hỏi trẻ nhỏ để có hướng dẫn đúng cho con.
• Giao nhiệm vụ rõ ràng: ai dắt ai, ai cầm giấy tờ, ai giữ đồ thiết yếu. Ví dụ: chồng khỏe sẽ bế con, vợ rảnh tay sẽ là người dẫn đường.
• Thử đi qua lối thoát hiểm gần nhất – coi như đi thăm thú ban đầu cũng không tệ.

Đừng ngại giả định điều xấu trong một chuyến đi chơi. Giả định xấu nhưng không xảy ra vẫn tốt hơn là không giả định, để rồi khi xảy ra sự cố thì không biết cách xử lý.

Tôi rất nể phục người châu Âu – họ bình tĩnh, phản xạ nhanh, không hoảng loạn. Đó không phải là bản năng, mà là kết quả của quá trình đào tạo và huấn luyện từ nhỏ. Tôi tin rằng thế hệ tương lai cũng cần điều này để có đủ hành trang khám phá thế giới. Dạy trẻ những điều này không hề buồn cười, đây là những kiến thức thiết yếu mà chúng cần được trang bị.

5. Tự mang theo đèn pin nhỏ hoặc đồng hồ có chức năng SOS

Có thể bạn chưa biết, trước mỗi chuyến bay, tiếp viên hàng không như tôi ngày xưa luôn phải kiểm tra 3 thứ quan trọng nhất:

• Hộ chiếu (phần giấy tờ).
• Đèn pin mini (phải bật lên trong phòng họp để chứng minh hoạt động tốt).
• Kiến thức an toàn bay.

Đèn pin nhỏ (loại móc vào chìa khóa rất nhỏ) có thể giúp bạn tìm đường khi mất điện, hoặc phát tín hiệu cầu cứu bằng ánh sáng. Nếu dùng Apple Watch, Garmin, hoặc đồng hồ thông minh có SOS, hãy bật chế độ “khẩn cấp – phát tín hiệu” nếu cần cứu hộ.

Lần tai nạn vừa qua xảy ra ngay trong vùng du lịch trung tâm của vịnh Hạ Long nên các tàu cứu hộ đã đến rất sớm. Nhưng không loại trừ các hoàn cảnh khác sẽ phải đợi cứu hộ lâu hơn, thậm chí tính đến hàng chục giờ hay vài ngày. Chúng ta không chỉ chuẩn bị cho trường hợp y hệt hôm qua xảy ra, đúng không?

Hãng hàng không lớn yêu cầu mỗi tiếp viên có một đèn pin là có lý do. Trên máy bay có thiết bị ELT để phát tín hiệu. Thiết bị này sẽ tự động phát tín hiệu radio định vị khẩn cấp khi máy bay bị va chạm mạnh. Tín hiệu được gửi lên vệ tinh, giúp đội cứu hộ xác định vị trí gặp nạn.

Tôi tin trên mỗi du thuyền đủ tiêu chuẩn cũng có thiết bị này, nhưng việc tự mình chủ động sẽ tăng cơ hội sống sót lên một bậc.

Chúng ta không bao giờ mong muốn tai nạn xảy ra, nhưng khi nó xảy ra, chỉ người chuẩn bị sẵn sàng mới có thể bảo vệ được bản thân và người mình yêu thương.

Vũ Bình Minh - © Báo TIN TỨC VIỆT ĐỨC

Theo Quỳnh Hạnh

---