Đau đầu do căng thẳng là dạng đau đầu phổ biến nhất - Ảnh: Letizia Le Fur/Getty Images
Nghiên cứu công bố trên tạp chí y khoa Lancet ngày 15-3 cho biết các chứng bệnh lý thần kinh như đột quỵ, đau nửa đầu và mất trí nhớ… đã vượt qua bệnh tim trở thành nguyên nhân hàng đầu gây bệnh tật trên toàn thế giới.
Vào năm 2021, có tới 3,4 tỉ người, tức 43% dân số toàn cầu, đang sống chung hoặc chết vì các bệnh thần kinh.
Nghiên cứu được thực hiện bởi hàng trăm nhà khoa học do Viện Đo lường và Đánh giá sức khỏe (IHME) có trụ sở tại Mỹ dẫn đầu.
Tác giả chính của nghiên cứu, bà Jaimie Steinmetz từ IHME, cho biết các bệnh về hệ thần kinh hiện là "nguyên nhân hàng đầu trên thế giới gây ra gánh nặng bệnh tật nói chung".
Các trường hợp mắc các bệnh này đã tăng 59% trong 3 thập kỷ qua, chủ yếu là do dân số thế giới đang già đi và tăng nhanh.
Bệnh lý thần kinh phổ biến nhất là đau đầu do căng thẳng và đau nửa đầu - Ảnh: ALAMY
Các nhà nghiên cứu đã xem xét 37 bệnh lý thần kinh khác nhau ảnh hưởng như thế nào đến tình trạng sức khỏe kém, khuyết tật và tử vong sớm ở 204 quốc gia và vùng lãnh thổ từ năm 1990 đến năm 2021.
Dữ liệu này dùng để ước tính số năm sống khỏe mạnh bị mất đi do mỗi tình trạng, được gọi là số năm sống điều chỉnh theo mức độ bệnh tật (DALY). Đây là thước đo gánh nặng bệnh tật tổng thể được biểu thị bằng số năm bị mất đi do sức khỏe kém, khuyết tật hoặc chết sớm.
Theo đó, hơn 443 triệu năm cuộc sống khỏe mạnh đã bị mất do rối loạn hệ thống thần kinh trên toàn cầu vào năm 2021, tăng 18% so với năm 1990.
Tuy nhiên, nếu độ tuổi và quy mô ngày càng tăng của dân số được điều chỉnh, DALY và số ca tử vong do các bệnh lý thần kinh sẽ giảm khoảng 1/3.
Căn bệnh tồi tệ nhất cho đến nay là đột quỵ, khi cướp đi 160 triệu năm sống khỏe mạnh. Theo sau là một dạng tổn thương não gọi là bệnh não sơ sinh, đau nửa đầu, mất trí nhớ bao gồm bệnh Alzheimer, tổn thương thần kinh do tiểu đường, viêm màng não và động kinh.
Bệnh suy giảm nhận thức do COVID-19 xếp thứ 20.
Hơn 11 triệu người chết vì bệnh lý thần kinh
Theo Lancet, hơn 11 triệu người đã chết vì 37 bệnh lý thần kinh vào năm 2021. Tuy nhiên bệnh tim mạch vẫn là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu, khi cướp đi mạng sống của 19,8 triệu người trên toàn thế giới vào năm 2022.
Bệnh lý thần kinh phổ biến nhất là đau đầu do căng thẳng và đau nửa đầu. Hầu hết đều không có cách chữa trị.
Dù vậy, có nhiều cách để giảm bớt nguy cơ, bao gồm giảm tình trạng huyết áp cao, hạn chế tiểu đường và uống rượu.
MINH KHÔI
Nguồn: Báo Tuổi trẻ Online