Tỷ phú Götz Werner: Từ sự bất mãn đến đế chế hùng mạnh của dm ở Đức

Vào năm 1973, chàng thanh niên trẻ tuổi Götz Werner mở của hàng đầu tiên ở Karlsruhe, Đức. Ở tuổi 29, chính anh không thể ngờ rằng, nhiều năm sau đó bản thân sẽ sở hữu một đế chế hùng mạnh với hơn 1400 cửa hàng bán các sản phẩm do chính mình sản xuất và vốn quay vòng hơn 5 tỷ EUR chỉ tính riêng ở Đức.

Gây dựng công ty từ sự bất mãn

Sinh năm 1944 tại Heidelberg trong một gia đình có truyền thống buôn bán dược mĩ phẩm từ thời ông cố, Werner được kì vọng sẽ kế nhiệm sự nghiệp của gia đình để lại một ngày. Nhưng chàng thanh niên 29 tuổi nhận thấy những bất cập về tài chính của công việc kinh doanh dưới sự quản lý của chính cha mình, anh nghĩ rằng mô hình kinh doanh các của hàng dược phẩm cần được thay đổi nếu không muốn sụp đổ. Sau khi đề xuất với bố mình và lãnh đạo công ty nhưng không nhận được sự chấp thuận, anh quyết định sẽ tự đứng ra mở cửa hàng của chính mình.

"Dm từ một cửa hàng nhỏ vào năm 1973 trở thành đế chế hùng mạnh với hơn 1400 cửa hàng bán các sản phẩm do chính mình sản xuất và vốn quay vòng hơn 5 tỷ EUR chỉ tính riêng ở Đức"

Vào năm 1973, ở tuổi 29, cửa hàng dm đầu tiên ra đời ở Karlsruhe (Đức) rộng khoảng 180 mét vuông với hai nhân viên duy nhất. Ý tưởng kinh doanh khởi nguồn của chàng trai trẻ ở thời điểm ấy khiến nhiều người ngạc nhiên: một không gian cửa hàng lớn hơn với ít sản phẩm hơn, về cơ bản giống với cửa hàng dược giảm giá. Việc bán các sản phẩm dược mĩ phẩm trong mô hình siêu thị chuyên biệt với mức giá hợp lý nhanh chóng nhận được sự chú ý và ủng hộ của người dân Đức lúc bấy giờ - với bản tính cẩn trọng và quan tâm đến chất lượng sản phẩm ứng với số tiền bỏ ra cùng với nền kinh tế đi lên vào những năm 1970 là yếu tố rất thuận lợi cho sự phát triển nhanh chóng của dm. 

Với Werner, điều quan trọng đối với một người làm kinh doanh nằm ở việc quan sát những gì đã có và phát triển điều gì đó mới hơn, tốt hơn từ hoàn cảnh hiện tại của một mô hình kinh doanh. Ý tưởng kinh doanh của ông xuất phát từ suy nghĩ đơn giản là hướng đến mô hình dễ dàng hơn, thành công hơn nhưng hơn tất cả, mang lại lợi ích tốt hơn cho khách hàng. Theo ông, khả năng dự đoán những điều không phải ai cũng thấy là yếu tố cần với một nhà kinh doanh. 

"Với Werner, điều quan trọng đối với một người làm kinh doanh nằm ở việc quan sát những gì đã có và phát triển điều gì đó mới hơn."

Ở thời điểm đó, các cửa hàng dược phẩm không thể duy trì mức giá bán lẻ và cần phải hướng đến mô hình kinh doanh mới, tuy nhiên lãi suất vay ở thời điểm đó lên đến 17% và hoàn toàn không phải điều kiện thuận lợi với những người bắt đầu khởi nghiệp như Werner. Nói về quãng thời gian khó khăn này, Werner cho rằng: "Thứ gì đó mới mẻ luôn lộ diện giữa sự bất mãn với hoàn cảnh trước mắt." 

Nhân văn và đổi mới

Ngay chỉ sau đó 3 năm, vào năm 1976, dm mở cửa hàng đầu tiên ở Áo, và vào năm 1986, Werner giới thiệu nhãn hàng riêng của dm, từ đó đến nay, dm chủ yếu bán các sản phẩm mang thương hiệu của riêng mình, được sản xuất trong các nhà máy của chính mình và đặc biệt thành công xét về mức độ thương hiệu nói riêng cũng như tên tuổi của chuỗi siêu thị này nói chung. 

Vào những năm 1990, dm đánh dấu tầm ảnh hưởng bằng việc lấn sang thị trường Châu Âu, các cửa hàng được mở lần lượt ở Séc, Hungary, Slovenia, Slovakia và Croatia. Vào những năm 2000, công ty này chạm đến Serbia, Bosnia, Romania, Bulgaria, North Macedonia và Thụy Sĩ. Trong 33 năm kể từ khi mới thành lập, dm mở khoảng 800 cửa hàng. Kể từ năm 2006, 1400 cửa hàng rải khắp thị phần Châu Âu. 

Theo thống kê các lĩnh vực công nghiệp, chuỗi siêu thị nhu yếu phẩm dm trở thành nhà cung cấp lớn nhất nước Đức tính theo tổng thu nhập. Vốn xoay vòng của công ty này được ước tính khoảng 10 tỷ EUR với chuỗi cửa hàng hiện diện ở 13 quốc gia, mức tăng trưởng kinh doanh đạt từ 4-8%.

Lý giải về lý do thành công của dm và chính mình, Werner nhấn mạnh về sự đổi mới. Dù khởi nguồn là cửa hàng tiên phong chỉ tập trung bán sản phẩm dược mĩ phẩm, sự sáng tạo là bí mật để dm tiếp tục phát triển thay vì rơi vào những quy chuẩn cũ kĩ và trì trệ, như với rất nhiều công ty hiện nay. Theo Werner, "Điều quan trọng với một công ty là tìm ra sự kết hợp hoàn hảo giữa sự đổi mới và bảo tồn những giá trị sẵn có… bằng việc chú trọng vào con người và kết cấu có thể ổn định công ty mình." 

"Điều quan trọng với một công ty là tìm ra sự kết hợp hoàn hảo giữa sự đổi mới và bảo tồn những giá trị sẵn có… bằng việc chú trọng vào con người và kết cấu có thể ổn định công ty mình."

Từ quan điểm đó, dm liên tục cho ra đời các dòng sản phẩm của riêng mình như Balea, dòng sản phẩm mĩ phẩm hữu cơ alverde, dòng sản phẩm thực phẩm hữu cơ dmBio… Cho đến nay dm có hơn 20 nhãn hàng của riêng công ty này, đặc biệt chú trọng vào các sản phẩm hữu cơ – thể hiện tầm nhìn chiến lược của Werner, trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu và nhận thức của người tiêu dùng dần hướng đến sự bền vững. 

Chuỗi cửa hàng đặc biệt từ triết lý kinh doanh "khác thường" 

"Ở đây tôi có thể là chính mình, ở đây tôi thích mua sắm." Khẩu hiệu đặc biệc gây tiếng vang của dm phần nào thể hiện triết lý kinh doanh khác biệt của nhà sáng lập, tỷ phú, giáo sư, mà một trong những doanh nhân thành đạt nhất nước Đức Götz Werner. Dù khởi nguồn là một doanh nhân, Werner với tầm nhìn của một nhà nhân trí học, triết lý cá nhân được Werner áp dụng hoàn toàn vào dm.

Đầu tiên, yếu tố làm nên thành công của dm ở thị trường phát triển về nhận thức xã hội như Đức chính là việc sáng tạo các dòng sản phẩm hữu cơ được cam kết sản xuất hoàn toàn bền vững, từ nguồn nguyên liệu sách, với các quy chuẩn quốc tế được thông qua và thể hiện trên bao bì, được sản xuất ngay từ chính nhà máy dm ở Đức. Trái với quan niệm các sản phẩm hữu cơ thường đắt đỏ, dm mang đến cho người tiêu dùng sư lựa chọn không thể tớt hơn: sản phẩm hữu cơ, mức giá trung bình và chất lượng được bảo hộ. Nắm bắt nhu cầu thị trường hướng đến phong cách sống không rác thải, hiện nay dm áp dụng bán các sản phẩm của mình bằng cách để người tiêu dùng tự mang các dụng cụ đựng đến cửa hàng. Trên thực tế, dù phải cạnh tranh với các đối thủ lớn ở Đức như Rossmann hay Müller, dm liên tục được chọn là nhãn hàng nổi tiếng nhất nước Đức, và là nhãn hàng thực sự hướng đến sự phát triển bền vững thông qua nhận thức và cam kết với môi trường và sản phẩm tự nhiên. 

"Trái với quan niệm các sản phẩm hữu cơ thường đắt đỏ, dm mang đến cho người tiêu dùng sư lựa chọn không thể tớt hơn: sản phẩm hữu cơ, mức giá trung bình và chất lượng được bảo hộ."

Yếu tố thứ hai khiến Götz Werner nhận được nhiều sự ngưỡng mộ đến vậy với cương vị doanh nhân, là niềm tin được hình thành qua cách quản lý công ty hướng đến tính riêng biệt và ổn định.

Dù đã rút khỏi cương vị giám đốc từ năm 2008, triết lý quản lý của ông được con trai mình cũng đồng thời là CEO hiện nay kế thừa. Theo đó, dm chú trọng xây dựng môi trường làm việc thân thiện: nơi các cá nhân có trách nhiệm riêng, bình đẳng và có tiếng nói. Được giới kinh doanh đánh giá là "vị sếp tốt nhất thế giới", Werner giải thích cách thức lãnh đạo của mình nằm ở việc khiến cho nhân viên của mình không chỉ cảm thấy có giá trị mà còn nhận thức ý nghĩa công việc mình đang làm" và điều này cũng cần được truyền đến khách hàng.

Theo Werner, sự trân trọng và ý nghĩa là hai yếu tố tiền đề giúp dm thành công như ngày hôm nay và nên là hình mẫu kinh doanh đại chúng. "Khi mua các sản phẩm của dm, khách hàng nên cảm thấy rằng họ đang hỗ trợ một công ty với những giá trị mà họ có thể chia sẻ… sự bền vững chính là giá trị như vậy." 

"Dù đã rút khỏi cương vị giám đốc từ năm 2008, triết lý quản lý của ông được con trai mình cũng đồng thời là CEO hiện nay kế thừa. Theo đó, dm chú trọng xây dựng môi trường làm việc thân thiện: nơi các cá nhân có trách nhiệm riêng, bình đẳng và có tiếng nói."

Cuối cùng, khi được hỏi về yếu tố lợi nhuận trong triết lý kinh doanh của mình, Werner cho rằng "lợi nhuận không nên là mục tiêu, mà phải là điều kiện, và luôn gắn chặt với sự sống còn của công ty." Như vậy, "nếu coi lợi nhuận là mục tiêu, khoảnh khắc người làm kinh doanh cảm thấy mình đã đạt được mục tiêu, họ sẽ trở nên quá thoải mái." Điều này lí giải sự mở rộng liên tục của dm, thậm chí vào năm 2017, dm bắt đầu áp dụng hình thức bán hàng trên mạng thông qua app Alipay nhằm hướng đến thị trường tiềm năng Trung Quốc.

Cân bằng giữa tham vọng và tầm nhìn đầy tính nhân văn, sự thành công của Werner và dm không chỉ khiến giới kinh doanh Đức nể phục, mà là hình mẫu kinh doanh hiệu quả thực tiễn được áp dụng và tôn vinh ở nhiều quốc gia Châu Âu. Ngày nay, những sản phẩm của dm có mặt ở khắp nước Đức và là lựa chọn hàng đầu với người tiêu dùng, có lẽ bởi những giá trị Werner đã và tiếp tục lan tỏa. Giá trị của con người, và tự nhiên.

Vân Anh

---